به گزارش مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری پیشرفتۀ رسوب‌زدایی به‌وسیلۀ تجهیزات الکترونیکی، جدیدترین روش در جهان است و سازمان فضانوردی آمریکا (ناسا) از سال 1995 این روش را به کار گرفته است. در حال حاضر محققین داخلی موفق شدند این فناوری را بر اساس خصوصیات جغرافیایی ایران، بومی‌سازی و ثبت اختراع کنند. این فناوری، علاوه بر مزیت نسبی بومی و کارآیی بالاتر نسبت به فناوری کشورهای توسعه‌یافته، از نظر قیمت نیز در حدود یک‌بیستم بهای مشابه خارجی آن است و ضمن جلوگیری از خروج ارز از کشور، به ایجاد اشتغال کمک کرده و می‌تواند سالانه میلیاردها دلار صرفه جویی در مصرف انرژی و هزینه استهلاک تأسیسات داشته باشد.
داوود صفایی، فعال حوزه فناور، با اشاره به اهمیت این طرح تولیدی در کشور گفت: این روش با ایجاد میدان انرژی نوسانی با استفاده از امواج رادیویی کم‌بسامد و با شکل امواج مربعی که فرکانس آن بین 1500 تا 120،000 بار در ثانیه مولکول‌های آب را به ارتعاش درمی‌آورد، درنتیجه ساختار بلوری و منظم کلسیم و منیزیم دچار تغییرات شده و «کلسیت» به «آراگونیت» تبدیل می‌شود.
او در ادامه افزود: آراگونیت گونه‌ای از کربنات کلسیم است که در محلول به حالت معلق باقی می‌ماند و به سطح لوله‌ها و مخازن نمی‌چسبد. بسامد و میدان‌های انرژی از لحاظ شکل و مقدار باید دقیق و حساب‌شده باشند تا دستگاه با کارآیی مطلوب کار کند.
صفایی با اشاره به نحوه عملکرد سیستم طراحی‌شده گفت که هنگام فعال شدن دستگاه دو اتفاق می‌افتد، اول آن‌که دستگاه، ذرات کوچکی را ایجاد می‌کند که به‌تدریج بزرگ‌تر می‌شوند و موجب پدیده «توپ برفی» می‌شود. به‌این‌ترتیب بلورهای نرم و با چسبندگی اندک کلسیم کربنات به حالت معلق درمی‌آیند. به همین دلیل کلسیم حل‌شده و یون‌های بی‌کربنات از حالت فوق اشباع خارج می‌شوند.
این فعال حوزه فناور در ادامه گفت: دستگاه با شکستن پیوندهای هیدروژنی آب، مولکول‌های آن را آزاد می‌کند. مولکول‌های آزاد بیشتر، خاصیت انحلال‌پذیری آب را افزایش می‌دهند و بدین ترتیب محلول فوق اشباع آب و کربنات کلسیم، به حالت زیراشباع تبدیل‌شده و مانع از تشکیل بلورهای رسوبی می‌شوند.
صفایی با اشاره به اینکه امواج تولیدشده توسط دستگاه، بی‌صدا و بی‌ضرر است گفت: این دستگاه خواص فیزیکی و الکتریکی مولکول‌های کلسیم را به نحو مطلوب تغییر می‌دهد و با تغییر ایجادشده، چسبندگی مولکول‌های کلسیم به یکدیگر و به جدار لوله‌ها از بین رفته و این مولکول‌ها در آب به حالت معلق باقی می‌مانند. درنتیجه علاوه بر اینکه دیگر بر روی جدار لوله‌ها رسوب نمی‌نشیند، با افزایش خاصیت انحلال‌پذیری آب، رسوبات قبلی نیز به‌تدریج به‌صورت مولکول به مولکول از جدار لوله‌ها و مخازن آب برداشته و پاک می‌شوند.
این فعال حوزه فناور بیان کرد: درصورت آگاه شدن افکار عمومی، مسئولان و صاحبان صنایع و توقف اسیدشویی رسوب آب و جایگزینی فناوری رسوب‌زدایی الکترونیکی، می‌توان به جلوگیری از تخریب منابع آب‌های زیرزمینی و کاهش آلودگی هوا به‌ویژه در شهرهای بزرگ امیدوار بود.
صفایی افزود: گفتنی است کشورهای توسعه‌یافته بیش از چهار دهه است که روش اسید شویی رسوب در تأسیسات را متوقف و فن‌آوری رسوب‌زدایی به روش الکترونیکی را جایگزین آن کرده‌اند .
بر اساس این گزارش، در صورت استقبال سازمان‌های دولتی و خصوصی کشور و نصب دستگاه‌های رسوب‌زدای الکترونیکی در تأسیسات ساختمان‌های دولتی، عمومی، خصوصی و تأسیسات کارخانجات، سالانه در حدود 30 درصد از مصرف انرژی گاز و برق به‌ویژه در زمان اوج مصرف (پیک مصرف)، به ارزش 10 میلیارد دلار کاهش یافته و درآمد صادراتی کشور افزایش می‌یابد.
فناوری پیشرفته رسوب‌زدایی الکترونیکی علاوه بر کاهش مصرف انرژی، استهلاک و خرابی تجهیزات سرمایشی، گرمایشی و ماشین‌آلات صنعتی را به میزان 100 درصد کاهش می‌دهد و سالانه میلیاردها دلار صرفه‌جویی در بر خواهد داشت که صرفه‌جویی به‌عمل‌آمده در راستای اقتصاد مقاومتی می‌تواند وابستگی کشور را به واردات تجهیزات صنعتی کاهش دهد.
غزال غضنفری
No tags for this post.