نماد سایت خبرگزاری سیناپرس

کردها، رگ خویشاوندی با کدام کشورِ منطقه را خواهند برید؟!

به گزارش سیناپرس به نقل از استاد نیوز، علیرضا هدایتی، استاد دانشگاه تهران طی سخنانی پیرامون شرایط اقلیمی کردستان و نگاه ایران به آن بیان کرد: «در ابتدا باید اشاره کرد که اقلیم کردستان و بخش‌های کردی با تمامیت ارزی ما لزوماً در تضاد و تناقض نیست. در واقع کردها از نژاد آریایی هستند و با ایرانی‌ها کاملاً سازگاری دارند. در این جا تفاوتی میان ایران، ترکیه، عراق، سوریه و مصر که احساس همزادی با ایران نمی‌کنند، پیش می‌آید یعنی تفاوت اصلی کشور ایران با کشورهای مجاور که با کردها در تقابل هستند بروز پیدا می‌کند. پس باید در نظر گرفت که کردها در یک کلام از خویشاوندان ایرانی هستند. نکته دیگر موضوع عراق می‌باشد که تقریباً قدمتی صد ساله دارد.کشوری است که کمتر از صد سال قبل به وجود آمده و تقریباً از چهار بخش کرد، عرب سنی، عرب شیعی و جمعیت اندکی از ترکمن‌ها تشکیل شده است و به قولی کشوری چندپاره است. در مقابل،ایران کاملاً یک کشور شکل یافته و طبیعی است. تاریخ و جغرافیای آن کاملاً تعریف شده با قدمتی حدود هفت هزار ساله می‌باشد. قدمت و تمدن کشور ایران به هیچ وجه قابل قیاس با عراق نیست.»

وی در خصوص اختلافات میان ایران و عراق از گذشته تا کنون افزود: «کشور عراق تا کنون دو مرتبه با ایران وارد جنگ شده است. یکی قبل از انقلاب در یک جنگ کوتاه‌مدت و دیگری پس از آن در یک جنگ نسبتاً میان‌مدت. اکثر مواقع، ما با عراق مشکلاتی داشته‌ایم، صرف نظر از عقاید شیعی و اتباء متبرکه‌ای که در آن جا موجود می‌باشد.به هر حال از نظر ژئوپلیتیک، این فرایند برای ایران خوشایند نیست. اگر عراق بتواند کشور متشکل از چهار بخش خود را حفظ کند، موفق است و اگر نتواند این انسجام را به وجود آورد، ایمن یافتن آن یک مشکل داخلی برای عراق است. پس باید اجازه دهیم که ببینیم آیا آن‌ها می‌توانند با هم دیگر پیوند ایجاد کنند یا خیر.اگر نتوانستند ما با یک تکه مستقل عراق به نام کردها، نمی‌توانیم به عنوان یک مشکل امنیتی برخورد نمائیم، زیرا آن‌ها از یکسو کاملاً هماهنگی و خویشاوندی با فرهنگ ایرانی دارند و از سویی دیگر در طول شصت تا هفتاد سال اخیر همکاری‌های بسیار سازنده‌ای با ایران و کردهای عراق شکل گرفته شده است.آن چه که در اقلیم کردستان عراق به عنوان یک جریان اجتماعی حضور دارد، در یک تعامل و پیوند خوب با جمهوری اسلامی، همیشگی بوده است. حتی زبان و فرهنگ ایرانی اسلامی در آن جا جریان دارد.»

هدایتی در خصوص روابط دولت های ایران و عراق با اکراد منطقه اظهار داشت: «مسئله دیگر این است که اقلیم در صورت استقلال از قسمت شرق خودش، وابسته به جمهوری اسلامی ایران است واساساً هم اقلیم کردستان از سمت شرق به وسیله ایران محصور شده و ارتباطش را از جهان آزاد با ایران می‌گیرد. از سایر قسمت‌ها نیز با عراق، ترکیه، سوریه و کشورهای دیگر در ارتباط است. در نتیحه اقلیم کردستان چاره‌ای جز حُسن هم‌جواری با ایران را ندارد. در صورت عدم‌حسن هم‌جواری‌، برگ‌های مهمی نزد جمهوری اسلامی است که بخواهد این موجودیت استقرار یافته را حبس کند و مشکلاتی برای آن ایجاد نماید.»

مواضع امنیتی ما نباید شبیه مواضع امنیتی ترکیه باشد. ترکیه با ما، در ارتباط با قلیم کردستان، شرایط برابری ندارد تا بتوانیم مواضع یکسانی را با هم داشته باشیم. از طرفی، ما حتی می‌توانیم از موضوع اقلیم کردستان به عنوان یک برگه بازی در ارتباط با سیاست‌های هیپروپولیتینگ ترکیه که در سال‌های آتی بسیار حاد خواهد شد، استفاده کنیم. در حال حاضر، در جریان سدسازی‌های بزرگی که در آناتولی توسط ترکیه انجام می‌شود،یک فاجعه‌ای را در حوزه هیپروپولیتیک ایجاد خواهد کرد و ژئوپولیتیک را کاملاً تحت تأثیر خود قرار خواهد داد. جمهوری اسلامی ایران می‌تواند این بند را برای آن لحظات آماده نماید. پس نتیجه اولیه از این مباحث این خواهد بود که مواضع ما به عنوان جمهوری اسلامی،مساوی با موضع ترکیه نیست و نباید دست‌اندرکاران امنیتی ما مواضع ترکیه را تکرار نمایند. این را هم توجه داشه باشیم که تجزیه عراق با توجه به مجموعه مسائلی، شاید به نفع ایران باشد. عراق از زمان تأسیس تا کنون با ما مشکل داشته است و تجزیه آن هم نمی‌تواند بی‌اثر برای ایران باشد. اگر دولت مستقل کردی ایجاد شود، این دولت به دلیل اثبات پرستیژ خود دست به ماجراجویی نخواهد زد و در نتیجه ما بسیاری از مشکلات امنیتی داخلی خود را بر اساس کانتکس این دولت که در واقع اقلیم ایجاد می‌کند،می‌توانیم فریز نمائیم. ما جریانات معارض کردی را داریم که از پوشش دولت اقلیم استفاده می‌کنند ولی در آن صورت نمی‌توانند دست ماجراجویانه به آن‌ها بزنند. این هم‌جواری اقتضا خواهد کرد نسبت به این جریانات معارض روی خوش نشان ندهند و ایران هم می‌تواند به صورت دیپلماتیک جریانات معارض را به سوی فریز کردن این گرو‌ه‌ها و پیش برد و به مسیرهای مسالمت‌آمیز و اقناع هدایت نماید. ما نمونه‌هایی در تاریخ یکصد ساله خود، مانند تشکیل آذربایجان شوروی به مرکزیت باکو، داریم. اما اثری به صورت سونامی‌وار بر روی آذربایجانات ما نگذاشته است. دولتی که در شمال ایران تأسیس شده و به اشتباه هم نام آذربایجان روی آن نهاده شده است، هر چه تا کنون کرده است به در بسته برخورد کرده‌ است. کشور ترکمنستان در آن سوی شرق دریای خزر با قسمت ترکمانان خود، تأثیرات آن چنانی ایجاد نکرده‌اند. یا برای مثال ارمنستان نیز نسبت به ارامنه ما تأثیراتی نداشته‌اند. دو پدیدار کاملاً مجاور هم در این نقطه شکل گرفته که یکی به صورت کشور ارمنستان و دیگری به صورت ارامنه شمال و جنوب و مرکز ایران پدیدار شده است. تجربیات ما نسبت به این نوع موضوعات بسیار خوب است و باید از آن‌ها استفاده نماییم. این را باید ذکر کنم که “بنده کرد نبوده و ترک می‌باشم اما چون در حوزه‌ خاورمیانه تحصیل کرده و مطالعاتی دارم، موضوع اقلیم کردستان را مسئله‌ حادّی برای جمهوری اسلامی نمی‌دانم و امتیازاتی را نیز برای آن قائل هستم.”بر اساس این نکات عرض شده، مسئولان امنیتی بایستی رویکرد مناسب را ایجاد کرده و تحلیل کنند که در مقابل این ایده استقلال‌طلبی، چگونه باید پیش رفت و رویکرد ایران باید چگونه باشد.»

No tags for this post.
خروج از نسخه موبایل