به تازگی این دیدگاه به چالش کشیده شده است، زیرا در گیاهان و بی مهرگان که فاقد دستگاه ایمنی اکتسابی هستند نیز، ویژگی «به خاطرسپاری» یا «یادگیری» سیستم ایمنی مشاهده می‌شود. شواهدی مبنی بر وجود چنین پدیده‌ای در پستانداران نیز وجود دارد.
فرآیند یادگیری عمدتاً در اثر اتفاقات اپی‌ژنتیک مثل متیلاسیون DNA و هیستون‌ها یا عملکرد miRNA ها اتفاق می‌افتد.
مسلماً کشف «یادگیری» سیستم ایمنی ذاتی می‌تواند تاثیر شگرفی بر فرآیندهای درمان بیماری‌ها مانند طراحی دارو و واکسن‌های مختلف داشته باشد.
تغییر نگرش در به خاطر سپاریِ سیستم ایمنی
