طراحی سامانه پایش گرد و غبار توسط پژوهشگران دانشگاه شریف
شرکت دانش بنیان سپهر دور کاو، یکی از شرکت های مستقر در مرکز رشد دانشگاه صنعتی شریف که در زمینه کاربرد فناوری سنجش از دور در علوم جوی و زمینی فعالیت می‌کند، سامانه ملی پایش گرد و غبار را با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای طراحی و راه‌اندازی کرده است.
در این سامانه که اولین سامانه تحت وب کشور در زمینه پایش غبار (با پوشش جامع و سراسری) است، با بهره‌گیری از تصاویر ماهواره‌ای مناسب و الگوریتم‌های اعتبارسنجی شده با داده های زمینی، نقشه‌های شدت و فراوانی وقوع پدیده ریزگردها در مقیاس ملی و منطقه‌ای تولید و ارائه شده است.
سهم‌بندی کانون‌های داخلی و خارجی، شناسایی و تعیین موقعیت کانون‌های گرد و غبار در منطقه، امکان تحلیل دلایل اصلی شکل‌گیری کانون‌های گرد و غبار، امکان تحلیل الگوهای زمانی- مکانی وقوع پدیده گرد و غبار و پایش تأثیر اقدامات صورت گرفته برای تثبیت کانون‌های تولید گرد و غبار از جمله کاربردهای بالقوه این سامانه است.
نقشه‌های تولیدشده در این سامانه، شامل بررسی وضعیت شدت و فراوانی گرد و غبار در مقیاس ماهانه و سالانه و نقشه‌های رویدادمحور در کشور است. نسخه اولیه این سامانه، اکنون به صورت دوزبانه به نشانی www.irandust.com در دسترس عموم قرار گرفته است.
سه محصول شدت غبار، تعداد روزهای غبارآلود و رویدادهای بزرگ مرتبط با غبار از محصولات اصلی این سامانه است، که برای تولید خروجی‌های مربوط به هر سال حدود 2 هزار تصویر ماهواره‌ای دریافت و با مدل توسعه داده شده توسط محققان این شرکت دانش بنیان پردازش شده است.
مدیر فنی این طرح اظهار کرد: با استفاده از این سامانه قادر به بررسی شدت رویدادهای گرد و غبار با گام زمانی ماهانه و از 17 سال پیش تاکنون هستیم.
احسان جلیلوند خاطر نشان کرد: در نسخه اولیه ارائه شده در این سامانه، وضعیت گرد و غبار در چهار سال اخیر (2017-2014) پوشش داده شده است. این سامانه در حال حاضر در سطح ملی ارائه شده است اما همچنین به بررسی رویدادهای غبار منطقه ای در کشورهای عراق، عربستان و افغانستان نیز پرداخته‌ایم و در به روزرسانی بعدی سامانه تمام منطقه خاورمیانه پوشش داده خواهد شد.
وی افزود: با توجه به نیازمندی های متنوع سازمان ها و نهادهای مسئول در بحث مدیریت و کاهش اثر گرد و غبار در کشور، امکان سفارشی سازی این سامانه متناسب با نیازمندی‌های این سازمان ها و نهادها نیز وجود دارد.
