آمار مبتلایان به بیماری های قارچی همچون درماتوفیتوزیس در انسان ها و حیوانات نشان دهنده آن است که علیرغم افزایش دانش بشری در خصوص کنترل، درمان و پیشگیری، هنوز این گونه بیماری ها جزو مهم ترین مسائل بهداشتی و درمانی در ایران و جهان به شمار می روند.
در همین رابطه، آلودگی استخرهای چشمه ای آب گرم در نقاط مختلف کشور به قارچ های بیماری زا و قارچ های ساپروفیت می تواند ریسک ابتلای افراد بومی و همچنین توریست ها را به بیماری های مرتبط افزایش دهد. از این رو بررسی و مطالعه عوامل قارچی فرصت طلب و پاتوژن مستقر در این اماکن می تواند کمک بسیار موثری در جهت رفع آلودگی و یا کاهش میزان آن و در نتیجه پیشگیری از بروز عفونت های احتمالی گردد.
پژوهشگرانی از گروه انگل شناسی و قارچ شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این راستا پژوهشی را به انجام رسانده اند که در آن فلور قارچی چشمه های آب گرم استان مازندران مورد بررسی علمی قرار گرفته است.
برای انجام این مطالعه مقطعی، از تمام چشمه های آب گرم بهسازی شده در استان مازندران (22 چشمه)، نمونه هایی در ظروف استریل تهیه شد و به آزمایشگاه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتقل گردید. سپس بر اساس روش های مستقیم، کشت و مورفولوژی کلنی قارچ ها، آلودگی چشمه ها از نظر وجود قارچ های ساپروفیت و قارچ های بیماری زای پوستی مورد بررسی قرار گرفت.
یافته های این تحقیق که در فصل نامه «پژوهش در پزشکی» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی انتشار یافته نشان می دهد که در 17 چشمه از 22 چشمه مورد مطالعه، قارچ های ساپروفیت حاضر بوده اند. بیشترین قارچ های جدا شده از این نمونه های آب به ترتیب شامل آسپرژیلوس نایجر، پنی سیلیوم وکلادوسپوریوم بودند. بر اساس این نتایج، در هیچ یک از این نمونه ها قارچ درماتوفیت جداسازی و شناسایی نگردید.
محققین فوق اظهار داشته اند که «به نظر می رسد آلودگی قارچی چشمه های آب گرم در استان مازندران قابل توجه بوده و نگرانی را برای افراد محلی، توریست ها، گردشگران و مسافران که از این چشمه ها استفاده می نمایند به وجود می آورد».
این محققین افزوده اند: «با توجه به چنین نتایجی، انجام تحقیقات جامع و مداخله ای برای کاهش آلودگی های قارچی در چشمه های آب گرم استان مازندران و سایر چشمه های آب گرم کشورمان امری ضروری به شمار می رود».
گفتنی است قارچ های ساپروفیت می توانند طیف مختلفی از ناراحتی های پوست و مو و ناخن و همچنین آلرژی را در افراد ایجاد نمایند.
گزارش: محمدرضا دلفیه
منبع: قجری، ع. و همکاران. 1396. بررسی فلور قارچی چشمه های آبگرم بهسازی شده استان مازندران پاییز ۱۳۹۴. پژوهش در پزشکی، 41(1): 55-50.
No tags for this post.