مرگ نئاندرتال درون ما
در واقع آن‌چه امروز از ژن نئاندرتال‌ها در بدن ما باقی مانده بقایای سایه‌ای از پسرعموهای فرگشتی ما است که که در حال محو شدن است. انتخاب طبیعی به تدریج ژن‌های مضر نئاندرتال‌ها را از بدن ما حذف کرده است. نئاندرتال‌ها حدود 500 هزار سال قبل از جد مشترک ما در آفریقا جدا شده و تا چند 10 هزار سال قبل در اروپا و آسیای مرکزی زندگی کردند. پیش از این تصور می‌شد وقتی اجدا ما یعنی هوموساپینس‌ها، زمانی بین 50 تا 80 هزار سال قبل از آفریقا خارج و در اروپا و افریقا پراکنده شدند، بین آن‌ها و نئاندرتال‌ها اختلاط ژنتیکی رخ داد. اما ما حالا می‌دانیم که این اتفاق بسیار قبل‌تر و زمانی حدو 215 هزار سال قبل افتاده است.
اما در هر زمانی که این اتفاق افتاده باشد؛ نخستین فرزند مشترک هومو ساپینس، نئاندرتال از نظر ژنتیکی با نسبت 50به 50 درصد حامل ژن‌های نئاندرتال و انسان هوشمند بوده است. این فرزند مشترک احتمالا بعد با انسان هوشمند، نئاندرتال یا یک دورگه دیگر دارای فرزند مشترک شده است. به لطف تعیین توالی ژنتیکی نمونه‌های به جا مانده از نئاندرتال‌ها ما حالا ژنوم آن‌ها را به جدی می‌شناسیم که بتوانیم ژن‌های آن‌ها را در ژنوم خودمان تشخیص دهیم.
امروز ژن نئاندرتال‌ها چیزی حدود 1 تا 4 درصد محتوای ژنتیکی انسان‌ها با اجداد اروپایی را تشکیل داده و کمی بیشتر در انسان‌های شرق دور یافت می‌شود و تقریبا در ساکنان آفریقا وجود ندارد. به گزارش ساینس نیوز برای فهم این‌که میزان طبیعی ژن نئاندرتال‌ها در ژنوم ما باید چه اندازه باشد، و انتخاب طبیعی چه میزان از آن را حذف کرده است، دکتر « ایوان جوریچ» از محققان بخش تکامل دانشگاه کالیفرنیا و همکارانش روشی جالب ابداع کردند. آن‌ها با روش‌های آماری دریافتند که ژن‌هایی که ممکن بوده اثرات خفیف منفی داشته باشند در طی انتخاب طبیعی حذف شدند، اما این ژن‌ها در خود نئاندرتال‌ها دوام داشتند، چون آن‌ها به نسبت انسان‌ها جمعیت کوچکتری را تشکیل می‌دادند.
به این ترتیب ما نه تنها مطابق شواهد به جا مانده یکی از عوامل انقراض این اقواممان هستیم، بلکه به کمک انتخاب طبیعی در حال حذف چیزی هستیم که از آن‌ها در بدن ما باقی مانده است.
علی رنجبران
منبع: Science
