خیره به چشم مشتری

روز دوشنبه 19 تیر ماه، مأموریت جونو (Juno) کنارگذر نزدیک خود از فراز لکه بزرگ مشتری را با موفقیت به انجام رساند. این گذر نزدیک در خلال ششمین دور مداری جونو به دور مشتری برای جمع‌آوری داده‌های علمی اتفاق افتاد.

در طی این کنارگذر، تمامی ابزارهای سنجش این کاوشگر ازجمله دوربین تصویربرداری آن به داده‌برداری از این توفان عظیم پرداختند. این داده‌ها هم‌اکنون در حال ارسال به سمت زمین است و به‌زودی نسخه‌های اولیه آن منتشر خواهد شد.

این نخستین باری است که با چنین دقت و از چنین فاصله نزدیکی توفان بزرگ مشتری که به لکه بزرگ سرخ یا چشم مشتری نیز معروف است موردبررسی قرار می‌گیرد. این لکه با قطر بیش از 16 هزار کیلومتر، توفان عظیمی است که نخستین بار در سال 1830 میلادی رصد شد و حداقل برای بیش از 350 سال است که به حضور خود در جو مشتری ادامه داده است. مشاهدات و بررسی‌های دهه‌های اخیر نشانه‌های از کاهش ابعاد و آرام شدن این دارد.

در این گذر، کاوشگر جونو در ساعت 9:55 عصر (به‌وقت شرقی آمریکا) روز 19 تیر، به حضیض مداری خود رسید. در این هنگام جونو 3500 کیلومتر از فراز ابرهای مشتری فاصله داشت. یازده دقیقه بعدازآن بر فراز لکه سرخ رسید. در این هنگام این فضاپیما 9 هزار کیلومتر بالاتر از این توفان عظیم و چشمگیر و عارضه مشخصه سیاره مشتری قرار داشت.

یک سال پیش بود که پس از سفری طولانی که در سال 2011 آغازشده بود، جونو به مدار مشتری رسید. در طول مأموریت خود، این کاوشگر به بررسی دقیق جو، میدان مغناطیسی و ساختار سیاره می‌پردازد تا درک ما از شکل گیر یو تحول این سیاره را بهبود بخشد.

اهمیت این بررسی تنها به مورد مشخص مشتری و منظومه شمسی محدود نمی‌شود. مشتری نمونه در دسترسی از خانواده‌ای از سیاره‌ها است که به نام غول‌های گازی مشهور شده‌اند. بررسی‌های دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که تعداد زیادی از سیاره‌های فراخورشیدی کشف‌شده در رده این گروه از سیاره‌ها قرار دارند و به همین دلیل هم بررسی از نزدیک مشتری می‌تواند اطلاعات باارزشی درباره این طبقه از سیاره‌ها در سرتاسر عالم در اختیار دانشمندان قرار دهد.

 

–

پوریا ناظمی

 

 

No tags for this post.