عمل به توافق پاریس، یک تیر و چند نشان
به گفتۀ علی اکبری، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، لایحۀ موافقت‌نامۀ پاریس در راستای بررسی ابهامات مورد نظر شورای نگهبان در تاریخ دی‌ماه سال گذشته به کمیسیون کشاورزی مجلس برگشت داده شد.
او در جریان این بررسی‌ها، به تشکیل جلسه‌ای سه نفره اشاره کرد که با حضور خودش، معصومه ابتکار و یک حقوقدان شورای نگهبان برگزار شده است.
اکبری افزود که در جلسۀ مورد نظر، معصومه ابتکار وجود هرگونه ضمیمه‌ای بر روی موافقت‌نامه پاریس را نفی کرده و گفته است که موافقت‌نامه، همانی است که به تصویب رسیده و چیزی به آن اضافه نشده است.
نماینده شورای نگهبان هم در پاسخ گفته است: «اگر تمام ماجرا همین است که مطرح شده و ضمائمی وجود ندارد، تکلیفش هم روشن است.»
*شورای نگهبان در جستجوی «برنامه اقدام ملی»
در بند دو و سه از مادۀ چهار لایحۀ موافقت‌نامه پاریس، امضا‌کنندگان متعهد می‌شوند که برنامه‌های خود را به منظور اجرای موافقت‌نامه، به موقع «آماده، اعلام و اجرا کنند.»
شورای نگهبان، این برنامه‌ها را « برنامه‌های اقدام ملی» می‌داند و آن‌ها را از دولت طلب می‌کند. اما پاسخ دولت این است که فعلاً برنامه‌ای در دست نیست و زمانی که برنامه‌ها تدوین شوند، در یک روند قانونی به مجلس و شورای نگهبان ارائه خواهند شد.
این برنامه‌ها توسط دولت‌هایی که موافقت‌نامه پاریس را امضا کرده‌اند و براساس امکانات آن‌ها تدوین می‌شوند و بعد از تدوین، اعلام شده و به شکل یک تعهد بین‌المللی درمی‌آیند. بر اساس قانون اساسی ایران، این برنامه‌ها در کشور ما باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسند.
بنابراین ایراد شورای نگهبان به لایحۀ موافقت‌نامۀ پاریس چندان هم عجیب نبوده و مشخص نیست که چرا دولت در ارائه برنامه‌ای که باید هرچه سریعتر اجرای آن آغاز شود، تعلل می‌کند، تعللی که می‌تواند باعث عدم تصویب پذیرش توافق اقلیمی پاریس شود. در این صورت علاوه بر ضررهای داخلی هیچ بعید نیست در یک دهۀ آینده تحریم‌های کربنی یا مالیات کربنی برای کشورهای آلاینده در جهان به اجرا گذاشته شوند. در این صورت بهتر است برای پیش‌گیری از چنین رخدادی و البته تبعات اقتصادی که در ادامه به آن اشاره می‌شود، فارق از توافق پاریس، حرکت هرچه سریعتر به سمت انرژی‌های پاک آغاز شود.
*توافق پاریس یا الزامات داخلی؟
در توافق پاریس، ایران به صورت کاملاً داوطلبانه تعهد داد که تا سال 2030 میلادی، در صورت وجود تحریم‌ها 4 درصد و به شرط نبود تحریم، 12 درصد از میزان انتشار دی اکسید کربن خود بکاهد.
در سال 2014 میلادی، ایران تولیدکنندۀ 177 میلیون تن کربن بوده است. کربن در قالب دی اکسید کربن و در نتیجۀ سوزاندن سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود و مهم‌ترین عامل انسانی در به وجود آمدن گازهای گلخانه‌ای است.
ایران از نظر سرانه تولید ناخالص داخلی رتبه ۹۲ جهان را دارد اما در تولید کربن از سوزاندن سوخت‌های فسیلی در رتبه هفتم جهان قرار گرفته است.
این مسئله نشان می‌دهد فراتر از تعهدات بین‌المللی، بنابر ضرورت‌های داخلی ما نیاز داریم تا هرچه سریعتر از وابستگی به نفت نجات یابیم. تردیدی نیست که اقتصاد نفت‌سوز ما در حال نزدیک شدن به روزهای پایانی شکوفایی است و با افول نفت در اثر اوج‌گیری انرژی‌های تجدیدپذیر، ما چاره‌‌ای جز یافتن راهی برای جایگزین کردن نفت به عنوان منبع درآمد نداریم. برای این جایگزینی و با توجه به شرایط کشور ما، چه بهتر از تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و صادرات آن به شکل مستقیم و غیر مستقیم؟
بنابراین به نظر می‌رسد، در‌پیش‌گرفتن این رویکرد علاوه بر انجام تعهدات بین‌المللی، اقتصاد و البته محیط زیست و سلامتمان را هم نجات خواهد داد، چون سوخت‌های فسیلی یکی از منابع بزرگ آلاینده هوای شهرها محسوب می‌شوند و جدا شدن از نفت و حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر به صلاح ما و زدن چند نشان با یک تیر است.
غزال غضنفری
No tags for this post.
