سدها، تشدید کننده تغییر اقلیم

سدها معمولا به عنوان یک منبع تجدید‌پذیر الکتریسیته که بدون انتشار گاز‌های گلخانه‌ای انرژی تولید می‌کنند، شناخته می‌شوند. اما حالا نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد سدها آنقدرها هم سبز نیستند و با ساخت صدها سد جدید در گوشه و کنار جهان سد‌سازی علاوه بر مشکلات دیگر تبدیل به یک مسئله اساسی برای تغییر اقلیم خواهد شد. این مطالعه نشان می‌دهد؛ مخازن سد‌ها در حال حاضر منبع تولید 1.3 درصد گازهای گلخانه‌ای جهان هستند، یعنی مساوی مقداری که کشور کانادا در تولید گازهای گلخانه‌ای نقش دارد. این مطالعه می‌گوید ساخت سدهای آتی تاثیر به مراتب بزرگ‌تری از چیزی‌که انتظارش را داریم خواهد داشت. این رخداد بیشتر به خاطر تولید متان است، گازی با تاثیر گلخانه‌ای بسیار شدیدتر از دی‌اکسید کربن که 34 برابر بیشتر از دی‌اکسید کربن گرما به دام می‌اندازد. این گاز بر اثر فعالیت باکتری‌ها در لایه‌های رسوبی زیرمخازن سدها تولید می‌شوند. در حال حاضر 847 نیروگاه بزرگ برق‌آبی در جهان وجود دارد. « جان هریسون» بیوشیمیست در دانشگاه ایالتی واشنگتن می‌گوید:« تاثیر این سدها بسیار بیشتر از چیزی است که قبلا تصور می‌شد». او و همکارانش به بررسی 100 ها مطالعه قبلی در این زمینه پرداختند با این تفاوت که یک عامل کلیدی نادیده گرفته شده را دوباره بررسی کردند؛ حباب. برخی گازها مانند دی‌اکسید کربن و اکسید نیتروژن در آب حل شده و سپس به نحوی یکنواخت در جو آزاد می‌شوند. اما متان به صورت حباب‌هایی روی آب ظاهر می‌شود که بررسی میزان گاز آزاد شده را دشوار می‌کند. اما یک حسگر ردیابی حباب روی آب باعث شد تا محققان متوجه شوند که میزان متان آزاد شده 25 درصد بیشتر از تصور قبلی است.  البته این مطالعه میزان کلی گاز گلخانه‌ای آزاد شده از سدها را کمتر از قبل براورد کرد به دلیل به روز رسانی حجم آب ذخیره شده در مخازن است اما میزان انتشار به ازای واحد حجم آب افزایش یافته است. این موضوع به این معنی است که ساخت سدهای جدید تاثیر بیشتری بر تغییر اقلیم خواهند داشت و دیگر نمی‌توان به آن‌ها به عنوان ناجیان تغییر اقلیم نگریست. از سوی دیگر سال‌ها است که تاثر مخرب سدها بر محیط زیست  مشخص شده است و این موضوع در کنار نتایج این مطالعه جدید نشان می‌دهد باید در ساخت سدها بازنگری جدی صورت گیرد. این اتفاق در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان رخ داده و خراب کردن سدهای قدیمی در نقاط مختلفی از جهان شروع شده است.

علی رنجبران

No tags for this post.