درس‌هایی از دیگران در مقابله با زلزله
تجربیاتی در این زمینه در کشورهای چین، نپال، هائیتی و هندوستان وجود دارد که آن‌ها را مرور می‌کنیم:
چین و نپال؛ کشورهایی با تجربه‌هایی از زلزله‌های بزرگ
با‌توجه به وسعت گستردۀ مناطق روستایی در این دو کشور، از جمله اقداماتی که برای مقاوم‌سازی در برابر زلزله انجام شده است، مطالعه و شناسایی نقاط ضعف بناها با‌توجه به نوع معماری و جنس مصالح آن‌ها است. بسیاری از ساختمان‌های روستایی در این مناطق، شالوده مناسبی ندارند و خاک زیربنای آن‌ها از نوع خاک کشاورزی است.
هائیتی؛ کشوری که در سال 2010 شاهد زلزله‌ای عظیم بود
پس از زلزلۀ بزرگی که در سال 2010 در این کشور رخ داد و هزاران قربانی گرفت، اقداماتی در سطح بین‌المللی در این این کشور انجام گرفته است، چرا که هائیتی کشوری است بسیار فقیر و همین فقر، مانعی است در برابر سازندگی. بازنگری در ساخت بناها و دوباره‌سازی بناها بر اساس معیارهای استاندارد جهانی، از جمله اقدامات انجام شده در این کشور است.
در زلزلۀ هائیتی، فناوری در امدادرسانی نقش پررنگی داشته است و کمک‌های مردمی در مدت زمان کوتاهی به مناطق زلزله‌زده ارسال شده است. در دوران پس از زلزله هم همین فناوری‌ها که عموماً از نوع ارتباطی بودند به مقاوم‌سازی این کشور کمک کردند. هرچند که این اقدامات امدادگرانۀ جهانی در برابر عمق فاجعۀ رخ داده در این کشور هنوز بسیار کوچک است و هائیتی همچنان نیازمند کنک‌های دیگر کشورها برای مقاوم‌سازی در برابر زلزله است.
هندوستان؛ کشوری مستعد بروز فجایع ناشی از زلزله
یکی از مهم‌ترین اقدامات این کشور در راستای مقاوم‌سازی در برابر زلزله، افزایش مقاومت بناهای ساخته‌شده از مصالح طبیعی است. در بعضی مناطق جلگه‌ای و دامنه‌های آبرفتی در هند، دیوار خانه‌ها از گیاه بامبو و چوب ساخته می‌شود. همچنین در برخی مناطق، به منظور پیشگیری از ورود مار به خانه‌ها، بناها در ارتفاع بالاتری ساخته می‌شوند که این‌گونه اقدامات در ساخت‌و‌ساز، باعث کاهش مقاومت بنا می‌شود. کشور هندوستان برای جلوگیری از بروز فجایع انسانی در صورت وقوع زلزله، به‌دنبال آن است که از فناوری روز لرزه‌نگاری، در ترکیب آن با مصالح سنتی و ظرفیت‌های موجود طبیعی برای ساخت بنا استفاده کند.
به این نکتۀ مهم باید توجه داشت که، هزینۀ مقاوم سازی بناها در مقایسه با ساخت مجدد بناهای تخریب شده به همراه جبران فجایع انسانی، بسیار کم و ناچیز است و اقدامات مقاوم‌سازی مناطق روستایی در جهان، یک ضرورت انکارناپذیر است. اما متأسفانه کمبود منابع مالی و فقر، یک مانع بزرگ در پرداختن به این امر حیاتی است؛ که باعث می‌شود دولت‌هایی که از نظر توان مالی ضعیف هستند، نسبت به این موضوع کوتاهی کنند و در معرض خطر قرار بگیرند.
غزال غضنفری
No tags for this post.
