نگاه سیاستگذاران به پژوهش، یک نگاه زینتی است

سیناپرس: دکتر مهدی گلشنی در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس، با اشاره به چالش های پژوهش در کشور، گفت: بزرگترین چالش های پژوهش در کشور ما یکی این است که این پژوهش ها در جهت رفع نیازهای کشور نیست و در حال حاضر بیشتر، نوشتن مقاله مورد توجه قرار می گیرد. علاوه بر این، این پژوهش ها کمتر در جهت نوآوری علمی  و کار در مرزهای دانش انجام می شود. 

 

گلشنی افزود: هنوز این فرهنگ در سطح دانشگاه ها حاکم نشده است که ما وظیفه داریم نیازهای خودمان را خودمان برآورده کنیم. گاهی حرف آن زده می شود اما در مقام عمل، پژوهش ها به این سمت حرکت نمی کنند.

 

استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف خاطرنشان کرد: اینکه پژوهش های ما کمتر جنبه کاربردی پیدا می کند، بخشی به دلیل بی اطلاعی پژوهشگران و دانشگاهیان از نیازهای کشور است و بخشی دیگر هم به این دلیل است که هنوز فرهنگ مشارکت علمی در رفع نیازها در بین دانشمندان و دانشگاهیان ما وجود ندارد. آنچه که در حال حاضر حاکم شده، رفتن به دنبال ترفیع و ارتقای شغلی و کسب پول است که اینها با نوشتن مقاله برآورده می شود. بنابراین باید تفکر و جهت علم و هدف از علم در محیط های علمی و دانشگاهی کشور تغییر کند.

وی تاکید کرد: نگاهی که از جانب سیاستگذاران به مقوله پژوهش وجود دارد، یک نگاه زینتی است. اسمش این است که کاری انجام شده اما صرف انجام کار کافی نیست. باید دید که هدف از انجام کار چیست؟ برای ما دو موضوع مطرح است. یکی اینکه نیاز داریم خیلی از چیزها را از خارج وارد کنیم در حالی که می توانستیم خیلی از این نیازها را با علممان مرتفع کنیم. نکته دوم این است که ما در تولید علم جهانی نقش درجه اول نداریم، نقشی که یک زمان این کشور در دوره تمدن اسلامی ایفا می کرده است.

این چهره برجسته علمی کشور، تصریح کرد: ارزشی که می بایست برای دانشگاه های کشور قایل باشند، در سال های گذشته قایل نبوده اند و بودجه پژوهشی ما در حد کفایت نیست. این بودجه باید به چند برابر بودجه فعلی افزایش پیدا کند. آنطور که من آمار را دیدم، رشد بودجه دانشگاه ها به ویژه پژوهش نسبت به همه حوزه ها کمترین مقدار بوده است. این مستلزم آن است که دولت توجه جدی به نقش دانشگاه ها داشته باشد. به نظر من هنوز اهمیت دانشگاه ها برای سیاستگذاران ما خیلی روشن نیست و بیشتر به مسایل سیاسی توجه دارند.

گلشنی در ادامه اظهار داشت: یکی از مصیبت های کشور، انبود تولید دکتراست. دوره دکترا باید مخصوص دانشجویان ممتاز باشد. اینکه یک فرد متوسط یا زیر متوسط بیاید دکترا بگیرد، ضرورت ندارد. وقتی با این حجم گسترده، دانشجوی دکترا می گیرند، برون‏داد آن معلوم نیست چه خواهد شد و مشخص نیست این افراد بتوانند کار موثری برای کشور انجام دهند.

آسیبی که افزایش دانش آموختگان مقطع دکترا برای کشور دارد یکی این است که بعدا نمی توانند همه اینها را جذب کنند. چون فردی که دکترا می گیرد، انتظاراتش بسیار بالاست و به هر شغلی تن نمی دهد. دیگر اینکه دلیل ندارد آدم هایی که برجسته نیستند بروند و دکترا بگیرند. می آیند در جلسات، هم ردیف افرادی که واقعا فاضلند می نشینند و همان انتظارات آنها را هم دارند. خب نتیجه اش همین می شود که می بینیم.

استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف در پایان گفت: خیلی از این افراد فقط به خاطر شهرت و ارتقا به دنبال کسب مدرک دکترا هستند در حالی که اعتبار افراد باید به دلیل کاری باشد که می توانند انجام دهند و سهمی که در ارتقای اجتماع دارند. لزومی ندارد که حتما با مدرک دکتر این اتفاق بیفتد. خیلی افراد دکتر ندارند و نقش مهمی در اقتصاد و توسعه کشور ایفا می کنند. این یک شهرت کاذب است و لطمه زیادی هم به کشور وارد می کند.       

No tags for this post.