کاهش شدید آبهای زیرزمینی و فرونشست زمین در مناطق مختلف تهران باعث شده حساسیت گسلهای فعال افزایش یابد و احتمال خطرات لرزهای بالا برود.
به گزارش خبرگزاری سیناپرس، سطح آبهای زیرزمینی در تهران بهطور مداوم کاهش یافته و برداشت بیرویه از چاهها، وضعیت زمین در بسیاری از مناطق پایتخت را ناپایدار کرده است. این روند که نتیجه سالها خشکسالی، فشار بر منابع آب زیرزمینی و توسعه نامتوازن شهری است، باعث شده بخشهایی از جنوب و جنوبغرب تهران دچار فرونشست قابل توجه شوند؛ فرونشستی که نشاندهنده تغییرات جدی در ساختار زمین زیرین است.
به دنبال این تغییرات، کارشناسان درباره اثرات لرزهای آن هشدار میدهند. کاهش آب زیرزمینی و فشردگی خاک تعادل تنشها در زمین را بر هم میزند و میتواند حساسیت گسلهای فعال تهران را افزایش دهد.
علی بیتاللهی، رئیس بخش زلزلهشناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در این خصوص اعلام کرده است که زمین در برخی نقاط تهران دیگر توان بازگشت به وضعیت طبیعی خود را ندارد و بخشهایی از شهر وارد حوزه فرونشست فعال شدهاند.
در همین راستا، بررسیهای بلندمدت منابع آب نشان میدهد برداشتهای گسترده طی سالهای گذشته عامل اصلی این وضعیت است.
به گفته مهدی زارع، استاد پژوهشکده بینالمللی زلزلهشناسی، میلیاردها مترمکعب آب اضافه برداشت شده و همین کاهش آب باعث فشردگی خاک و افزایش فشار بر گسلها شده است.
وی بیان کرده است: ترکیب خشکسالی، کاهش سطح آب زیرزمینی و فرونشست زمین، هم بحران آب را تشدید میکند و هم ساختار زمین زیر تهران را آسیبپذیرتر کرده است.
همچنین، دادههای فنی و تصاویر ماهوارهای نشان میدهد سرعت فرونشست در برخی مناطق اطراف تهران همچنان در حال افزایش است. این وضعیت فشار بر سازهها و زیرساختها را بیشتر کرده و خطر آسیب به خطوط انتقال انرژی و شبکههای ارتباطی را بالا برده است. کارشناسان هشدار میدهند که ادامه برداشت بیرویه از چاهها میتواند خطر زمینلرزه در تهران را افزایش دهد.
در نتیجه، کاهش آبهای زیرزمینی و فرونشست زمین در مناطق مختلف تهران، حساسیت گسلها را بالا برده و تهدیدی جدی برای ایمنی پایتخت ایجاد کرده است. این هشدار کارشناسان نشان میدهد بحران آب زیرزمینی دیگر تنها محدود به کمبود منابع نیست، بلکه مستقیما با افزایش ریسک زمینلرزه در ارتباط است.
حال این سؤال مطرح است، آیا تهران آماده مواجهه با تبعات احتمالی این بحران زیرزمینی است؟
خبرنگار : زهرا سلیمی

