ساخت طیف سنج نوری نانو در ایران

به گفته طیبه قدس‌الهی، مجری طرح، دستگاه اسپکتروفتومتر چند منظوره از جمله دستاوردهای تیم تحقیقاتی به سرپرستی او است. این دستگاه‌ها کاربردهای مختلفی، از جمله اندازه‌گیری و طیف‌سنجی ذرات دارند.

قدس‌الهی گفته است؛ طراحی این دستگاه طوری است که می‌تواند، در زمینه محدوده وسیعی از کاربردها از ز اندازه‌گیری کمی اسید نوکلئیک‌ها و پروتئین‌ها در حجم میکرونی تا تست‌های پایه سلولی در میکروپلیت‌ها و یا کووت‌های استاندارد و حتی تست‌های نانو بیوسنسوری را انجام دهد.  او در توضیح جزئیات این دستگاه می‌گوید:« پدیده تشدید پلاسمون سطحی جایگزیده (LSPR)، ناشی از برانگیختگی مد ارتعاش جمعی الکترون‌های آزاد در فصل مشترک نانو ذرات فلز و بیومولکول‌ها است و بیو چیپ تشخیصی LSPR نانو ذرات طلا و نقره را شامل می‌شود».

مجری طرح این شیوه تشخیص را بسیار دقیق‌تروبهتر معرفی و دیگر توانایی‌های این دستگاه را در شناسایی بیومولکول‌ها با دقت و سرعت بالا در غلظت کم و حجم پایین مواد مصرفی، آشکارسازی واکنش‌های ضعیف بین بیومولکول‌ها، قابلیت تشخیص همزمان عوامل بیولوژی مختلف، دوره ماندگاری بالای بیوچیپ‌های حالت جامد عرضه شده را در عین صرفه اقتصادی معرفی کرده استب.

از دیگر دستاوردهای این تحقیق می‌توان به تولید نانو ذرات کلوئیدی طلا و نقره فعال برای واکنش‌پذیری با بیومولکول‌ها اشاره کرد. در این دست‌آورد کلوئیدهای طلا و نقره در محلول‌هایی شامل نانو ذرات با اندازه‌های یکسان و همگن در اندازه‌های مختلف از 5 نانومتر تا 100 نانومتر ساخته شده است. به گفته مجری طرح، با استفاده از ابزارهای تولیدشده چون دستگاه‌ها، چیپ‌ها و کیت‌های آزمایشگاهی امکان اندازه‌گیری کمی و طیفی در حوزه نانو زیست فناوری در کشور فراهم شده است.

طیف‌سنجی نوری یا اسپکتروفتومتری در شیمی، روشی است برای سنجش و مطالعه طیف الکترومغناطیسی. در این روش با استفاده از میزان اندازه جذب نور نمونه‌ها، غلظت آنها را تعیین می‌کند. همچنین از آن می‌توان برای تجزیه و تحلیل نمونه‌های دی‌ان‌ای و آران‌ای استفاده کرد. این شیوه در دستگاه طیف‌سنج نوری با نام اسپکتروفوتومتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در اسپکتوفتومتری مریی، جذب یا انتقال ماده می تواند به وسیله رنگ مشاهده شده تعیین شود. برای نمونه محلولی که نور را در بالاتر از طیف مریی است و هیچ طول موج مریی را عبور نمی‌دهد به طور تئوری به رنگ سیاه است. از سویی دیگر اگر همه طول مرئی را عبور دهد و هیچ نوری را جذب نمی‌کند نمونه محلول به رنگ سفید است. اگر نمونه محلول رنگ قرمز را جذب کند برابر با ۷۰۰ نانومتر به رنگ سبز ظاهر می شود چون سبز رنگ مکمل قرمز است. اسپکتوفتومتر های مریی در عمل از منشوری برای خرد کردن طیف معینی از طول موج استفاده می کنند (فیلتر امواج نوری دیگر) به همین دلیل شعاع ویژه ای از نور از طریق نمونه محلول عبور می کند.

غزال غضنفری

No tags for this post.