یک مجموعه دانش‌بنیان با راه‌اندازی مزرعه تحقیقاتی پرورش «تمساح پوزه‌کوتاه یا همان گاندو» موفق به جلوگیری از انقراض این گونه جانوری شده است؛ گونه‌ای با ارزش اقتصادی بسیار بالا در حوزه پزشکی و گردشگری که پیش از این به دلیل تخریب زیستگاه و از بین رفتن اقلیم مناسب و بروز خشکسالی، تنها ۱۰ درصد از شانس تداوم نسل در کشورمان برخوردار بوده است.
به گزارش سیناپرس، «گاندو» یا «تمساح پوزه کوتاه» نوعی کروکودیل بومی ایران و پاکستان است و البته بزرگ‌ترین خزنده هر دو کشور هم محسوب می‌شود، جانوری که در طول ۶۵ میلیون سال گذشته تغییرات کمی کرده است. ضمن اینکه این جانور که به آن تمساح مردابی یا تمساح تالابی نیز گفته می‌شود به عنوان یک حیوان بسیار باهوش، زیرک و در عین حال، ترسو لقب گرفته و به ندرت می‌توان آن را بیرون از آب مشاهده کرد.
تنها تمساحی که البته به طور طبیعی در ایران زندگی می‌کند و همین ویژگی، او را به حیوانی محبوب در بین گردشگران تبدیل کرده است.
اما این جانور که تا چند سال پیش به دلیل مختلف از جمله وقوع سالانه سیلاب‌های سطحی به ویژه در فصل تولید مثل و خشک شدن برکه‌های طبیعی به عنوان محل زیست این نوع تمساح، به عنوان یکی از گونه‌های حیوانی در معرض انقراض کشورمان به حساب می‌آمد، هم اکنون با زحمات و کمک محققان دلسوز یک مجموعه دانش‌بنیان کشورمان جان دوباره‌ای گرفته و امیدها به تداوم نسل آن بسیار افزایش یافته است.
این شرکت دانش‌بنیان با انجام تحقیقات و مطالعات تخصصی و انجام کارهای پژوهشی و حتی انتشار کتاب‌ها و مقالات تخصصی در این زمینه به منظور حفظ این گونه کمیاب، موفق به راه‌اندازی یک مزرعه پرورش تمساح پوزه کوتاه در منطقه چابهار شده و ضمن جلوگیری از انقراض واقعی این گونه و افزایش جمعیت آنها، به رونق اقتصادی و اشتغالزایی در منطقه نیز کمک شایانی کرده است.
مشاور فنی این مجموعه دانش‌بنیان مستقر در چابهار با بیان اینکه همه کشورهای دارای گونه‌های جانوری در حال انقراض به دنبال ایجاد شرایط مطلوب برای حفظ و پرورش این جانواران هستند، افزود: شرایط طبیعی و زیست محیطی فعلی و روند پیش رو برای تداوم نسل آنها از وضعیت مناسبی برخوردار نیست.
اصغر مبارکی با اشاره به راه‌اندازی تکثیر و پرورش تمساح پوزه کوتاه یا گاندو در معرض انقراض، هدف اصلی از این کار را همچون سایر کشورها، حفظ، تکثیر و پرورش این گونه و دستیابی صد درصدی تولید مثل این جانور، ایجاد اشتغالزایی و البته سودآوری اقتصادی عنوان کرد.
گونه جانوری با ارزش که به گفته این فعال دانش‌بنیان، پیش از این متاسفانه شانس تداوم نسل آنها در کشورمان ایران تنها ۱۰ درصد بود و از این میزان هم تنها دو درصد وارد طبیعت می‌شدند.
پرورش گاندو چه سودی دارد؟
مشاور فنی این مجموعه دانش‌بنیان مستقر در منطقه آزادچابهار درباره صرفه اقتصادی پرورش تمساح پوزه‌کوتاه توضیح داد: گاندو به عنوان یک حیوان خونسرد از پروتئین بالایی گوشتی برخوردار است و البته از چربی زیر پوست این جانور هم برای تهیه اقلام بهداشتی و آرایشی بهره‌برداری می‌شود و در صورت توجه جدی به این حوزه به عنوان یک صنعت پول‌ساز، ارزآوری بسیار زیادی برای کشور به دنبال خواهد داشت.
مبارکی با بیان اینکه چربی زیرپوست گاندو شباهت‌های زیادی به مولکول‌های چربی انسانی دارد، افزود: این ماده، یک ترمیم‌کننده بسیار مناسب پوستی محسوب می‌شود ضمن اینکه از خون و فرآورده‌های خونی این گونه جانوری بسیار با ارزش برای بهبود و درمان بیماری‌هایی همچون ایدز نیز استفاده می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه، گاندو دارای خاصیت آنتی‌باکتریال است و در کل یک جانور کم‌مصرف و بسیار پر بازده محسوب می‌شود، گفت: راه‌اندازی مزرعه پرورش تمساح پوزه‌کوتاه یا گاندو در منطقه چابهار، ضمن اشتغالزایی مناسب، در رونق گردشگری نیز از تاثیر به سزایی برخوردار است.
افزایش امید تداوم نسل گاندو به ۹۰ درصد
این فعال حوزه دانش‌بنیان کشورمان در ادامه گفت: متاسفانه به علت وضعیت نامطلوب اقلیمی و آب و هوایی همچون کم‌آبی و سیلاب‌های فصلی، همه تخم‌های تمساح پوزه‌کوتاه از بین می‌رود و حتی نوزدانی که از این شرایط جان سالم به در می‌برند یا هنگام خروج از تخم، توسط خود تمساح‌ها خورده می‌شوند و یا به دلیل کمبود منابع غذایی از بین می‌روند.
مبارکی افزود: خوشبختانه ما با راه‌اندازی مزرعه پرورشی گاندو موفق شده‌ایم که شانس ۱۰ درصدی تداوم نسل این جانور را با انجام اقدامات پژوهشی و حفاظتی به حدود ۹۰ درصد افزایش دهیم.
وی اضافه کرد: به این معنی که در مزرعه دانش‌بنیان، بیش از ۹۰ درصد تخم‌گذاری انجام شده در لانه تبدیل به نوزاد شده و با جداسازی نوزدان از تمساح‌ها و قرار دادن آنها در شرایط دمایی و رطوبتی مناسب، از تلف شدنشان جلوگیری کرده‌ایم.
دکتری حفاظت حیات وحش در ادامه در پاسخ به این سوال که این مجموعه دانش‌بنیان تاکنون چه تعداد گاندو تولید و پرورش داده است، گفت: خوشبختانه در این مزرعه با اقدامات مناسب تحقیقاتی و پژوهشی به طور سالانه حدود ۵۰ سر نوزاد تمساح تولید می‌کنیم و با این روند مطمئنا ضمن رفع نگرانی از انقراض نسل گاندو ایرانی، یک جمعیت پشتیبان در این مزرعه فراهم خواهیم کرد.
تلاش برای راه‌اندازی بانک ژن تمساح پوزه‌کوتاه
این فعال حوزه دانش‌بنیان در ادامه یکی دیگر از اهداف اصلی راه‌اندازی مزرعه پرورش گاندو ایرانی، علاوه بر تکثیر و پرورش این گونه نادر که هم اکنون خطر انقراض آن تا حدودی رفع شده است را ایجاد بانک ژن مناسب این جانور عنوان کرد.
مبارکی، استفاده از دانش و تجربه سایر کشورهای و مشارکت بخش خصوصی در منطقه آزاد چابهار و همکاری متخصصان محیط زیست و حیات وحش را در موفقیت این مجموعه دانش‌بنیان بسیار موثر دانست و اظهار امیدواری کرد که با ادامه این همکاری‌ها و جذب حمایت‌ها در سطح ملی و بین‌المللی موفقیت‌های بیشتری برای این مجموعه فناور رقم خورد.
وی با اشاره به اینکه، امروزه تکثیر و پرورش تمساح در دنیا به عنوان یک صنعت مهم به شمار می‌رود و از قدمت یکصد ساله برخوردار است، افزود: هم اکنون بازار تکثیر و پرورش تمساح در دست کشورهای جنوب شرق آسیا، امریکا و کشورهای آفریقایی است.
این فعال حوزه دانش‌بنیان در ادامه تاکید کرد: ما با مشورت و راهنمایی های دریافتی سعی می‌کنیم همه اقدامات مورد نیاز به شکل علمی انجام شود و از محل این مزرعه، تولیدات دارویی مورد نیاز حوزه پزشکی به شکل مطلوب تامین شود.
از معاونت علمی ریاست جمهوری انتظار حمایت جدی داریم
وی با بیان اینکه، مباحثی همچون استفاده گردشگری، علمی و تحقیقاتی و آموزشی از اهداف اصلی راه‌اندازی مرزعه تمساح پوزه‌کوتاه است، افزود: هم اکنون این مزرعه در منطقه چابهار به عنوان یک مرکز گردشگری شناخته شده و گردشگران از نزدیک از وضعیت مطالعاتی و تحقیقاتی حسب نیاز بر اساس موضوعات مختلف در این مزرعه در حال انجام است بازدید می‌کنند.
مبارکی در ادامه اصلی‌ترین چالش این مزرعه دانش‌بنیان را تامین نیازهای اولیه و اصلی به منظور پرورش گاندو عنوان کرد و افزود: به عنوان مثال کمبود آب در منطقه برای ما بسیار آزاردهنده است و در کنار تامین نیازهای غذایی این جانور از بار مالی بسیار سنگینی برخوردار است.
به گزارش ایرنا، وی افزود: هر چه تعداد این گونه‌های پرورشی بیشتر شود نیاز آبی و غذایی و همچنین ایجاد شرایط دما و رطوبتی مناسب گلخانه‌ای نیز افزایش خواهد یافت.
دکتری حفاظت حیات وحش گفت: با توجه به گران بودن گوشت و منابع پروتئینی، هر سال به هزینه‌های بیشتری به منظور تامین غذایی آنها به این مجموعه فناور وارد می‌شود و ما در این بخش از معاونت علمی ریاست جمهوری به جهت اینکه این حوزه در آینده نزدیک برای کشور ارزآوری مناسبی خواهد داشت انتظار حمایت جدی داریم.