در آیین اختتامیه رویداد ایده‌های برترصنعت نشر عنوان شد که فناوری‌های نوین در ایجاد تحول فرهنگی، تغییر ذائقه‌ها و جنبش‌های فرهنگی نقش مهمی ایفا می‌کنند اما اکنون در صنعت نشر در حوزه سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و قانونگذاری با چالش‌هایی مواجه‌ایم که می‌توان این مشکلات را با کمک نخبگان دانشگاهی آنها را برطرف کرد.
به گزارش سیناپرس، آیین اختتامیه رویداد ایده‌های برتر صنعت نشر که امروز صبح با حضور دکتر محمد حسین ایمانی خوشخو، رئیس پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی، دکتر ابراهیم حیدری، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، دکتر محسن جوادی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از فعالان حوزه صنعت نشر در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد.
در ابتدای برگزاری این آیین، دکتر محسن جوادی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: فناوری‌ها در زمان گذشته به زندگی مادی انسان‌ها کمک می‌کردند اما با گذشت زمان فناوری‌ها در ذهن، مغز ، محاسبات و جنبه‌های ادراکی انسان نیز تاثیر برجای گذاشتند. امروزه نیز با ظهور فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی جنبه‌های مختلف زندگی انسان‌ها تحت تاثیر قرار گرفته است. به عنوان مثال هوش مصنوعی به عنوان دستیار انسان کاربرد دارد که نه تنها قدرت ذهنی بلکه قدرت روحی و روانی، احساسات و سایر جنبه‌های زندگی دیگر را تحت تاثیر قرار داده است.
وی با اشاره به تاثیر فناوری‌های نوین در صنعت نشر و کتاب اظهارکرد: اگر تقاضای برای کتاب نداشته باشیم، این صنعت از رونق میفتد. طی چند سال اخیر تقاضای کتاب غیر درسی در ایران کم شده و حتی به نصف رسیده است. این مشکل صنعت کتاب را نمی‌توانیم نادیده بگیرم. قطعا برای رفع هر مشکلی نیز راه حل‌هایی به ویژه راه حل های فناورانه وجود دارد. ایده‌های نو می‌توانند به این صنعت ورود پیدا کنند.
به گفته وی، تحولات فناوری به سرعت در حال پیشروی است. نباید در این زمینه غفلت کنیم. برای خواندن و نوشتن نیز نیاز به نوآوری داریم. با بهره گیری از این نوآوری‌ها و فناوری‌ها می‌توانیم مشکلات این صنعت را برطرف کنیم.
وی خاطرنشان کرد: در گذشته که چنین فناوری‌هایی در دنیا رواج نداشت، شاعران و مشاهیر بزرگی در ایران داشتیم که افتخار کشور بودند. ابن سینا یکی از مشاهیر ایران زمین است که سالها دانشمندان بزرگ به کتاب او ارجاع کرده‌اند. ابوریحان بیرونی از دیگر مشاهیری است که تا آخرین لحظه عمرش به دنبال کسب علم و دانش بود. قطعا صنعت نشر ایران میتواند همگام با تحولات دنیا، بار دیگر با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در صحنه جهانی بدرخشد.
ترویج فناوری‌های نشر طی یکسال گذشته
دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، رئیس پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی گفت: اختصاص یک هفته به نام کتاب نشان‌دهنده نگاه ویژه جمهوری اسلامی ایران به مقوله کتاب و کتابخوانی است و هر سال برنامه‌های اثرگذاری در این حوزه اجرا می‌شود.
رئیس دانشگاه علم و فرهنگ افزود: ارتباط این موضوع به پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی مربوط به بخش فناوری های نرم است. پارک در حوزه ترویج فناوری های نشر طی یک سال گذشته ارتباط خوبی بار خانه کتاب و ادبیات ایران برقرار کرده است. نقطه آغاز این ارتباط از نمایشگاه کتاب امسال شروع شده است و در ادامه با این برنامه توسعه و گسترش یافت. امیدواریم این ارتباط مستمر و روز به روز گسترش پیدا کند.
وی اظهارکرد: در حوزه سینما نیز پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی پیرامون موضوع سینما و هوش مصنوعی کار بزرگی آغاز کرده است. طی هفته آینده با سینما تفاهم نامه ای خواهیم داشت. در حوزه موسیقی نیز برنامه‌ای داریم. حوزه نشر نیز، سومین مقوله‌ای است که با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آن ورود پیدا کرده ایم. امیدواریم بزودی این حوزه ها تجمیع و در سطح مدیرتی دو مجموعه جهاددانشگاهی و وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی تبیین شوند تا به شکل ساختار یافته‌تری ادامه پیدا کنند.
رفع چالش های صنعت نشر به کمک نخبگان دانشگاهی
در ادامه این رویداد دکتر ابراهیم حیدری، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: اکنون بحث توسعه فناوری یکی از دغدغه‌های اصلی صنایع فرهنگی، وزارتخانه و خانه کتاب و ادبیات ایران است. یکی از 4 برنامه کلان دکتر صالحی از ابتدا تاکنون ورود به بحث فناوری های نوین به ویژه در حوزه نشر است. ذیل این سیاست، برنامه ها و اقدامات و کارهایمان را نیز به پیش می ریم. در این راستا با توجه به شناختی که نسبت به فناوری های نوین نشر جهاددانشگاهی داشتیم، تصمیم گرفتیم در قالب یک تفاهم نامه این حوزه را توسعه دهیم.
وی افزود: این دغدغه بسیار جدی است. هیچ راه گریزی نیز نداریم. دنیا به سمت استفاده از فناوری های نوین می رود. بحث کاغذی کتاب همچنان مطرح است اما ذائقه نسل جوان و به دست آوردن اطلاعات آنها نسبت به گذشته متفاوت است. امروز فرصت هایمان در این خصوص محدود است. باید سریعتر به این سمت و سو حرکت کنیم و با همین رویکرد و سیاست‌ها، برنامه‌هایمان را پیش ببریم.
وی ادامه داد: بحث ایده های برتر در حوزه صنعت نشر یکی از اقداماتی بود که با همکاری پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی از نمایشگاه بین المللی کتاب آغاز کردیم. با اعلام فراخوان ایده‌های خوبی به دبیرخانه برگزاری این رویداد ارسال شد. امیدواریم با مجموعه ایده‌هایی که به دست‌مان رسیده و با کمک نخبگان دانشگاهی و بخش خصوصی و همچنین سیاست‌های مجموعه وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی، حلقه ارتباط موثری بین دانشگاه و صنعت نشر به وجود آید.
وی خاطرنشان کرد: بخش عمده‌ای از امور اجرایی و حتی مشارکت در بخش برنامه‌ریزی و سیاست گذاری برعهده بخش نخبگانی و دانشگاهی کشور است؛ برقراری ارتباط بین دانشگاه و صنایع و صنعت نشر و همچنین ایجاد زیرساخت های لازم برای توسعه آینده صنعت نشر لازم و ضروری است. باید به این سمت حرکت کنیم زیرا نقشی که امروز فناوری ها در توسعه کشور و فرهنگ دارند، قابل انکار نیست.
وی یادآورشد: فناوری های نوین در ایجاد تحول فرهنگی، تغییر ذائقه ها، جنبش های فرهنگی نقش مهم ایفا می کنند اما اکنون در صنعت نشر در حوزه سیاستگذاری، برنامه ریزی و قانونگذاری با چالش‌ها و مشکلاتی مواجه ایم که توسط نخبگان دانشگاهی قابل رفع است.
ارتقای سطح کتابخوانی با طراحی یک مدل
دکتر محمود علیگو، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی نیز در آیین اختتامیه این رویداد گفت: کتابخوانی در بین عموم جامع متفاوت است. در رویداد ایده‌های برتر صنعت نشر به این نتیجه رسیدم که باید شخصی سازی خواندن کتاب اتفاق بیفتد. این مدل را باید بر اساس پلتفرم های موجود برای کتابخوانی افراد طراحی کنیم.
وی افزود: در گذشته سالانه تولید 50 تا 100 کتاب زبان فارس داشتیم اما اکنون هزاران کتاب چاپ و انتشار پیدا می کنند که مشخص نیست به درد کتاب خوان ها می خورد یا خیر. طبق این مدل، کتاب‌ها با پسندیده شدن یا نشدن‌شان می‌توانند تحول بزرگی در صنعت نشر و کتاب به وجود آورند. معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی از این گونه ایده‌های برتر برای تجاری‌سازی‌شان حمایت می‌کند.
مسیر نشر از فناوری می گذرد
دکتر محمدپور، دبیر انجمن ناشران دیجیتال و یکی از داوران جشنواره ایده‌های برتر حوزه نشر در این رویداد گفت: زمانی که برای اولین بار نشر الکترونیک و فناوری‌های نشر به طور رسمی فعالیتش را در نمایشگاه کتاب آغاز کرد، نشان داد که ایران در این حوزه جایگاه ویژه‌ای نه تنها در بین کشورهای همسایه بلکه در دنیا دارد.
وی افزود: خوشبختانه ایران پیشرفت‌های زیادی در این حوزه داشته است. در حال حاضر نشر الکترونیک ما بیش از 10 میلیون مخاطب دارد و مخاطبان با اپیلیکیشن‌هایی مانند فیدیبو، طاقچه و … آشنا هستند. تاکنون در حوزه نشر 150 هزار کتاب دیجیتال انتشار پیدا کرده که علاقمندان به آن دسترسی دارند.
وی افزود: اعتقادمان این است که نشر از مسیر فناوری می‌گذرد و فناوری باعث رشد صنعت نشر می‌شود. رویداد ایده‌های برتر صنعت نشر نیز از مسیر فناوری گذشته است. از ابتدای اعلام فراخوان 157 اثر به دبیرخانه این رویداد ارسال شد. 30 ابتدا مورد داوری و ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت امروز 8 اثر به عنوان برگزیده انتخاب می‌شوند. خلاقیت و نوآوری از جمله ملاک های ما برای داوری بود تا این ایده ها بتوانند نیاز صنعت نشر کشور را برطرف کنند.
وی اظهارکرد: بخش زیادی از آثار ارسالی در ارتباط با هوش مصنوعی بود. این امر نشان می دهد که لایه‌های دانشگاهی و فناوری ما چقدر به روز هستند و باید وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی که رویکرد فناورانه ای دارد، تمام قد وارد حوزه هوش مصنوعی شود.
در پایان از 8 ایده برتر این رویداد تجلیل شد.
اسامی برگزیدگان به شرح زیر است:
1-آرزو رمضانی، ایده پلتفرم ملی امانت دیجیتال کتاب ایران
2-محمدمهدی محمدی اردهالی، ایده کتاب ایز
3-الهام نادری فرید، کوکی- پلتفرم تولید محتوای هوشمند انیمیشن از کتاب
4-محمدجواد پردخته «کتاب‌زنده»، پلتفرم انتشار تعاملی، شخصی‌سازی‌شده و مبتنی بر AR/AI برای بازار فارسی‌زبان
5-مرضیه کدخدایی، ایده کتاب تعاملی دیجیتال کودک
6-احمد عطارزاده نیاسری، پلتفرم «نشر هوشمند ایران»؛ اکوسیستم هوش مصنوعی برای تحول زنجیره ارزش کتاب
7-جعفر صادقی یونسی ، پلتفرم کتابینو؛ نشر دیجیتال + چاپ بر تقاضا
8-سیدعلی مستجاب الدعواتی، ایده کتاب‌های تعاملی پنهان (Haptic-Augmented Books) با فناوری هپتیک
گزارش: فرزانه صدقی