پرتاب نسل جدید ماهوارهبرهای آریان در ۲۰۲۰

سیناپرس: ماهوارهبر آریان-۵ آخرین نسخه این خانواده به عنوان بزرگترین و قویترین موشک فضایی با ماموریت اصلی پرتابهای تجاری است. اما با توجه این که ماهوارهبرهای جدیدی در حال توسعه و ورود به بازار پرتاب جهانی هستند، اروپا تصمیم گرفته از این بازار عقب نیفتاده و یک ماهواره بر جدید با تواناییهای پیشرفتهتری برا رقابت با ماهواره برهای جدید بسازد.
دولتهای اروپایی اعلام کردهاند که به منظور حفظ تسلط خود بر بازار پرتابهای فضایی جهان قصد دارند نسل جدید موشک آریان را طی یک برنامه تقریبا پنج ساله با هزینههای میلیارد دلاری تولید کند. پیشبینی میشود آریان۶ است تا سال ۲۰۲۰ یا حداکثر ۲۰۲۱ جایگزین موشک ماهوارهبر آریان ۵ شود. اروپاییها پس از بحث و بررسیهای زیاد بر سر جانشینی آریان۵ تصمیم گرفتند تا این برنامه را هرطور شده عملی کنند.این دولتها متعهد شدهاند که در سالهای آتی مبلغی حدود ۶ میلیارد یورو را در این زمینه هزینه کنند. همچنین طی ۱۰ سال آینده، ۲۰ کشور اروپایی، حدود ۸ میلیارد یورو را برای برنامه ماهوارهبر، شامل زیرساختهایی مانند لانچر پرتاب و پایگاه در کوروی فرانسه هزینه خواهند کرد. هم تجاری هم اکتشافیماهوارهبر آریان۵ همان موشکی است که چندی پیش کاوشگر مشهور روزتا را به فضا فرستاد. این ماهوارهبر با تاریخچه عملیاتی نزدیک به سه دهه، یک ماهوارهبر متوسط تا سنگین محسوب میشود که با آمار ۶۲ پرتاب بدون نقص، بیش از نیمی از پرتابهای بازار جهانی تجاری را به انجام رسانده است.
در دو سه سال اخیر مناقشاتی بر سر ماهوارهبرِ پس از آریان ۵ بین فرانسه و آلمان در گرفته بود که در آن، آلمانیها بر این باور بودند که میتوان نسل بعدی این حامل به نام آریان ۵ ام ای را تا سال ۲۰۱۷ تولید کرد اما فرانسویها موافق جهش به آریان ۶ بودند و به دلایلی مانند دوبارهکاری، گزینه آلمانها را رد میکردند. هر چند که تولید آن تا سال ۲۰۲۱ یا ۲۰۲۲ میلادی به طول میانجامید. به هر حال آریان ۶ قرار است در دو طرح دو بوستره و ۴ بوستره تولید شود که قابلیت حمل ۵ تا ۱۰ تن بار را به مدار خواهد داشت. هزینه پایینتربه گفته منابع پرتاب ماهواره با ماهوارهبر آریان۶ با هزینه کمتری از آریان۵ خواهد داشت. به طوری که برای هر پرتاب آریان۶ هزینهای حدود ۹۵ میلیون دلار صرف خواهد شد که قیمت ارسال هر کیلوگرم بار را به ۵۰ درصد کمتر از میزان کنونی میرساند.ماهواره بر آریان۵ از سیستم سوخت مایع در مرحله اصلی استفاده میکنند و دو راکت سوخت جامد به عنوان بوستر در کنار آن قدرت پرتاب را افزایش میدهند. اما آریان۶ از دو یا چهار راکت سوخت جامد (بسته به وزن محموله) با کاربرد بوستر اسفتاده خواهد کرد. انگیزه اصلی: رقابت در بازارکارشناسان و مهندسان سازنده ماهوارهبرهای جدید مثل فالکون به تازگی ادعا کرده بوده که موشکهایی چون آریان۵ هیچ شانسی در مقابل محصولات جدید نخواهند داشت. به عنوان مثال ماهوارهبرهای فالکون هِوی و فالکون۹ طوری طراحی شدهاند که به ترتیب هزینه هر پرتاب را به ۸۵ میلیون دلار (برای حمل ۶.۵ تن) و ۶۱.۲ میلیون دلار پایین آوردهاند.
البته تخمین زده شده است که موشکهای با قابلیت استفاده مجدد فالکون ۹ نیز که مراحل تست خود را میگذرانند، به هزینه ۵ تا ۷ میلیون دلار به ازای هر پرتاب برسند. فضاپیمای دراگون اسپیس ایکس۲ نیز همین شرایط را دارد و در حالی که ناسا برای ارسال فضانوردانش با سایوز روسی به ازای هر نفر ۷۰ میلیون دلار پرداخت میکند با راه اندازی دراگون اسپیس ایکس ۲ (احتمالا در اواخر ۲۰۱۵) هزینه هر نفر به ۲۰ میلیون دلار کاهش پیدا میکند. آستریوم، طراح آریان۶ شرکت آریان اسپیس دو سال پیش طی یک قرارداد حدودا ۱۰۰ میلیون یورویی، طراحی مفهومی و مطالعات سامانههای پرتاب فضایی نسل آینده اروپایی یعنی آریان۶ را به شرکت آستریوم واگذار کرده بود.
در طراحی این شرکت، آریان۶ قرار است یک سامانه پرتاب فضایی کاملا پودمانی (ماژولار) باشد که قابلیت حمل ۳.۵ تا ۶ تن محموله به مدار انتقالی زمین ثابت را داشته باشد. این ماهوارهبر، قرار است از دو مرحله اولیه سوخت جامد و مرحله سوم سوخت مایع موسوم به موتور ویچینی محصول شرکت فرانسوی سافاران استفاده کند. موتور مرحله سوم، یک موتور سوخت مایع کرایوژنیک با قابلیت استارت مجدد است و لفظ وینچی هم به دلیل همین سامانه آتشزنه خاص به آن تعلق گرفته است.
No tags for this post.