معرفی برگزیدگان جایزه مصطفی (ص)؛ سه دانشمند از ترکیه، ایران و هند
به گزارش خبرگزاری سینا، نشست خبری ششمین دوره اعطای جایزه علمی و فناوری مصطفی (ص) با حضور علی‌اکبر صالحی، رئیس کارگروه علمی جایزه مصطفی (ص) و مهدی صفاری‌نیا، مدیرعامل بنیاد علم و فناوری مصطفی (ص)، برگزار شد.
در آغاز این نشست، صالحی ضمن تقدیر از اصحاب رسانه گفت: ابتدا از شما اهالی رسانه که همواره یار و یاور این حرکت بزرگ علمی بوده‌اید، سپاسگزاری می‌کنم. جایزه مصطفی (ص) بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 2012 (1391 هجری شمسی) شکل گرفت. پس از آن، مقرر شد بنیادی برای اجرای این رویداد طراحی و تأسیس شود. این بنیاد از سال 1394 (2015 میلادی) فعالیت خود را آغاز کرد.
وی افزود: مبنای ارزش جایزه، پرداخت مبلغ 500 هزار دلار به هر برگزیده است که در صورت انتخاب دو برگزیده رقم مجموع به یک میلیون دلار می‌رسد. گاهی نیز جایزه بین سه نفر به‌طور مشترک تقسیم می‌شود. تصمیم مهم و ارزشمند در این مسیر آن بود که هزینه‌های جایزه از منابع دولتی تأمین نشود؛ این جایزه که به نام پیامبر اعظم (ص) مزین شده، باید با مشارکت و همیاری پیروان ایشان و از منابع مردمی پرداخت شود.
رئیس کارگروه علمی جایزه مصطفی (ص) با اشاره به عملکرد بنیاد گفت: تاکنون پنج دوره این جایزه برگزار شده و 19 دانشمند از کشورهای مختلف جهان آن را دریافت کرده‌اند که 17 نفر مرد و 2 نفر زن بوده‌اند. این دانشمندان از کشورهایی همچون ترکیه، ایران، سنگاپور، بنگلادش، هند، لبنان، اردن و دیگر کشورها انتخاب شده‌اند.
صالحی عنوان کرد: برگزیدگان جایزه مصطفی (ص) در دو دسته قرار می‌گیرند؛ اول «مقیم» که در کشورهای اسلامی زندگی و فعالیت می‌کنند، و دوم «غیرمقیم» که دانشمندان مسلمان ساکن در کشورهای غیر اسلامی هستند. ششمین دوره این جایزه، در آستانه هفته وحدت و میلاد با سعادت پیامبر اعظم (ص) برگزار و جوایز اهدا خواهد شد. امسال یک تفاوت مهم با دوره‌های قبل وجود دارد و آن افزودن بخش «دانشمند جوان» به مجموعه جوایز است. این بخش با وقف جایزه توسط دو برگزیده پیشین، آقایان فرخزاد و شاهین، ایجاد شد. به این ترتیب، سرمایه‌گذاری حاصل از این وقف به ما امکان می‌دهد در هر دوره تعدادی از دانشمندان جوان را که از طریق فرایند دقیق انتخاب می‌شوند، شناسایی و به آنان جایزه‌ای با مبلغی کمتر اهدا کنیم.
وی با بیان اینکه حوزه‌های علمی برگزیدگان جایزه مصطفی (ص) متنوع بوده است گفت: در پنج دوره گذشته، پژوهشگران از رشته‌هایی همچون علوم پایه، فنی و مهندسی، پزشکی، نانو، زیست‌فناوری و فناوری اطلاعات انتخاب شده‌اند. معیار مهم انتخاب، داشتن دستاوردهایی است که اثر ملموس و مثبت در بهبود کیفیت زندگی بشر داشته باشد.
وی افزود: یکی از مهم‌ترین نتایج این جایزه، ایجاد بستر مؤثر و کارآمد برای تبادل دانش و تجربه میان دانشمندان جهان اسلام و تقویت تعامل میان آنان بوده است؛ چه دانشمندان مقیم و چه غیرمقیم. این تعاملات می‌تواند موجب توسعه مرزهای دانش در جامعه بشری و ملت‌های مسلمان شود.
صالحی با اشاره به جایگاه جهانی جایزه مصطفی (ص) گفت: این جایزه ارزشمند، در سطح بین‌المللی مورد پذیرش و احترام دوست و دشمن قرار گرفته است. اهمیت جایزه در فرایند انتخاب دقیق و علمی برگزیدگان آن است که بر اساس شاخص‌های معتبر علمی انجام می‌شود.
وی افزود: همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردم، منابع مالی جایزه از طریق خیرین و شرکت‌های بزرگ تأمین می‌شود. طبق مصوبات مجلس، شرکت‌ها می‌توانند به فعالیت‌های علمی و پژوهشی کمک کنند و این امر در پیشبرد علم و تحقیقات بسیار مؤثر است. هیئت‌مدیره جایزه، آن را مدیریت می‌کند و مدیرعامل این بنیاد نیز در کنار ما فعالیت دارد. امکان برگزاری این رویداد در کشورهای دیگر اسلامی نیز وجود دارد و امیدواریم در آینده بتوانیم آن را در پایتخت‌های اسلامی دیگر نیز برگزار کنیم.
صالحی سپس به معرفی منتخبین ششمین دوره (سال 2025 میلادی/1404 هجری شمسی) پرداخت و گفت: امسال دانشمندان در دو گروه اصلی علوم پایه و فنی‌مهندسی و علوم و فناوری‌های زیستی، پزشکی و اطلاعات ارزیابی شدند.
در گروه علوم پایه و فنی‌مهندسی، 1,688 دانشمند مقیم (کشورهای اسلامی) و 2,458 دانشمند غیرمقیم (دانشمندان مسلمان در کشورهای غیر اسلامی) غربال‌گری اولیه شدند. در گروه علوم و فناوری‌های زیستی، پزشکی و اطلاعات نیز 290 دانشمند مقیم و 890 دانشمند غیرمقیم ارزیابی شدند. در نهایت، سه برگزیده نهایی انتخاب شدند:
1. پروفسور محنت تونر – حوزه فناوری‌های زیستی و پزشکی و اطلاعات – دستاورد: توسعه سامانه‌های نانو و میکروفلوئیدی با کاربردهای بالینی، پیشگامی در فناوری‌های جداسازی سلول‌های نادر و کرایوبیولوژی، طراحی تراشه‌های جداسازی سلول‌های تومور و فناوری‌های تشخیص سریع بیماری‌ها – اثرگذاری: ارتقاء سلامت انسان‌ها و بهبود روش‌های تشخیص بیماری – متولد: 1958، استانبول، ترکیه
2. دکتر وهاب میروکنی – حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات – دستاورد: رهبری تحقیقات در زمینه الگوریتم‌ها، بهینه‌سازی بازار، اکتشاف گراف‌های بزرگ و بهینه‌سازی در مقیاس وسیع – متولد: 1977، ایران
صالحی در این زمینه اینگونه توضیح داد: «هوش مصنوعی شامل چهار رکن اصلی است: تدوین الگوریتم‌ها، ایجاد بانک‌های اطلاعاتی، ساخت ابررایانه‌های سریع و تربیت نیروی انسانی متخصص. دکتر میروکنی نقش برجسته‌ای در رکن الگوریتم‌ها ایفا کرده است.»
3. پروفسور محمد خواجه نصیرالدین – حوزه علوم پایه و مهندسی – دستاورد: پژوهش بر سلول‌های خورشیدی پروسکایتی، دیودهای نورافشان و فناوری‌های انرژی پاک – اثرگذاری: پیشرفت قابل‌توجه در توسعه فناوری‌های انرژی پایدار – متولد: 1957، هندوستان
صالحی یادآور شد: امسال، علاوه بر جایزه اصلی، سه دانشمند جوان نیز مورد تقدیر قرار خواهند گرفت. مراسم اعطای این جوایز روز شنبه آینده در فرهنگستان علوم ایران برگزار می‌شود و برگزیدگان آن از میان دانشمندان کشورهای ایران، ترکیه و مالزی انتخاب شده‌اند.
وی در پایان تأکید کرد: امیدواریم همانند گذشته، این رویداد گامی مؤثر در اعتلای علم و فناوری جهان اسلام باشد.
تهران میزبان علم و فناوری جهان اسلام
مهدی صفاری‌نیا، مدیرعامل بنیاد علم و فناوری مصطفی (ص)، در نشست خبری این رویداد ضمن تبریک ایام و قدردانی از دکتر علی‌اکبر صالحی برای اعلام اسامی برگزیدگان، جزئیات برگزاری هفته ششم جایزه مصطفی (ص) را تشریح کرد.
وی توضیح داد: این جایزه از شنبه 15 شهریور آغاز و تا پنجشنبه 19 شهریور ادامه خواهد داشت و با حضور گسترده دانشمندان، فناوران و دانشجویان از ایران و سایر کشورها فرصت استثنایی برای تعاملات علمی و شبکه‌سازی میان نخبگان فراهم می‌شود.
صفاری‌نیا افزود: نقطه آغاز برنامه‌ها، روز شنبه 15 شهریور، با اهدای نخستین “مدال دانشمند جوان” ویژه پژوهشگران زیر 40 سال خواهد بود که دستاورد شاخصی در حوزه علمی خود داشته‌اند. این جوایز از محل وقف علمی دو برگزیده پیشین، آقایان شاهین و فرخزاد، تأمین شده است.
وی ادامه داد: روز یکشنبه 16 شهریور برنامه‌های دانشگاهی و نشست تبادل فناوری در دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار می‌شود. مهمانان خارجی و داخلی، اساتید و دانشجویان می‌توانند به‌صورت آزاد در نشست‌های تخصصی، کارگاه‌ها و سخنرانی‌ها شرکت کنند.
به گفته وی، زبان تمامی برنامه‌های این روز انگلیسی خواهد بود و پنل‌هایی مانند «مهاجرت نخبگان تا گردش نخبگان در جهان اسلام»، «دروازه فناوری‌های آینده» و «پزشکی آینده و مهندسی» برگزار می‌شود.
مدیرعامل بنیاد مصطفی از برگزاری «کافه‌های علم» با حضور برگزیدگان جایزه خبر داد و گفت: کافه‌ها در دانشگاه صنعتی امیرکبیر و استان‌های اصفهان، خوزستان و زنجان برپا می‌شوند. در تهران، پروفسور محمت تونر، دکتر وهاب میررکنی و پروفسور محمد خواجه‌نصیرالدین به بیان تجارب و فعالیت‌های خود خواهند پرداخت.
وی همچنین به نشست‌های روایت‌گری علم و فناوری، رقابت‌های علمی و بازدید مهمانان از مراکز فناوری، از جمله «پارک فناوری پردیس»، اشاره کرد و گفت: تلاش شده علاوه بر برنامه‌های علمی، امکان آشنایی مهمانان خارجی با ظرفیت‌های فرهنگی، تاریخی و هنری ایران فراهم شود.
صفاری‌نیا در پایان تأکید کرد که این هفته علمی، فرصتی برای توسعه همکاری‌ها و تبادل فناوری‌های پیشرفته میان کشورهای اسلامی بوده و محوریت آن در شهریور امسال، تقویت شبکه نخبگی و ارتباطات بین‌المللی است.
