دکتر محمدجواد دهقانی با اعلام این خبر اظهار کرد: بر اساس اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی اسکوپوس در سال 2016 میلادی تعداد 1803 مدرک به زبان فارسی در این پایگاه نمایه‌سازی شده است. در سال 2015 میلادی تعداد این دسته از مقالات 1579 مورد بود. رشد تعداد مقالاتی که در سال 2016 میلادی در این پایگاه ثبت است، نسبت به سال 2015 میلادی بیانگر رشد 14 درصدی زبان فارسی به عنوان زبان علم دنیا است. بر این اساس کمیت تولید علم به زبان فارسی با هفت پله ارتقا از رتبه 22 در سال 2012 به رتبه 15 در سال 2016 میلادی در میان سایر زبان‌های دنیا رسیده است.
دهقانی افزود: مقام معظم رهبری همواره استفاده از پیشرفت علمی برای گسترش و نفوذ زبان فارسی را مورد تاکید قرار داده و در نقشه جامع علمی کشور نیز ارتقای جایگاه زبان فارسی در بین زبان‌های بین‌المللی علمی مد نظر قرار گرفته شده است. در این نقشه اقدامات مختلفی برای رسیدن به این هدف برشمرده شده است که شامل افزایش پذیرش دانشجویان خارجی، نگارش مقالات علمی تخصصی به زبان روان فارسی، تاسیس رشته‌های زبان فارسی در دانشگاه‌های مختلف دنیا و توسعه و ابداع روش‌های سهل و سریع فارسی‌آموزی می‌شوند.
وی گفت: در سال 2001 میلادی تنها 42 مقاله به زبان فارسی در پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه‌سازی شده بود. این رقم در سال 2010 به 503 مورد و در سال 2015 به 1579 و در سال 2016 میلادی به میزان 1803 مورد افزایش یافته است. به طور کلی در سال‌های اخیر روند بین‌المللی شدن زبان فارسی سرعت گرفته است، بنحوی که به طور متوسط در دوره چهار سال اخیر حدود 1700 مقاله به زبان فارسی در این پایگاه نمایه‌سازی شده است.
سرپرست ISC افزود: هر چند تعداد مقالاتی که در پایگاه استنادی اسکوپوس به زبان فارسی نمایه‌سازی شده، افزایش یافته است، اما باید در نظر داشت که میزان تولید علم دنیا نیز در طول سال‌های گذشته افزایش یافته است. در سال 2000 میلادی حدود یک میلیون و 280 هزار مقاله در این پایگاه نمایه‌سازی شده بود که این مقدار در سال 2016 میلادی به حدود دو میلیون و 780 هزار مدرک رسیده است.
دهقانی تصریح کرد: سهم زبان فارسی از کل تولید علم دنیا در سال 2001 میلادی بسیار اندک و برابر با 0.003 درصد بود که در سال 2010 به 0.021 درصد افزایش یافت؛ این میزان در سال 2015 به 0.056 درصد و در سال 2016 میلادی به 0.065 درصد ارتقاء پیدا کرده است. نباید نادیده گرفت که تقریباً سهم زبان‌های غیرانگلیسی زبان در مقایسه با زبان انگلیسی از کل تولید علم بین‌الملل اندک است و از سهم زبان انگلیسی در طی 10 سال گذشته نه تنها کاسته نشده ، بلکه این سهم افزایش نیز یافته است.
وی خاطر نشان کرد: در سال 2010 میلادی از کل تولید علم دنیا 89 درصد به زبان انگیسی تولید شده، اما این میزان در سال 2016 به 92 درصد افزایش یافته است. زبان چینی دومین زبان علمی دنیا است و به طور متوسط 4 درصد تولید علم دنیا به زبان چینی است. زبان اسپانیایی و آلمانی بعد از زبان چینی رتبه‌های بعدی را در اختیار دارند. همچنین در سال‌های اخیر سهم زبان‌های نروژی، کورواتی، اوکراینی، مجارستانی، اسلوونی، اسلواکی، بوسنی، لیتوانیایی، فنلاندی و دانمارکی از زبان فارسی کمتر شده است.
دهقانی گفت: علیرغم رشد زبان فارسی به عنوان زبان علم بین‌الملل، لازم است با بهره‌برداری از فضای تعامل بین‌المللی ایجاد شده کشور به نحو موثری برای ایجاد و گسترش کرسی‌های زبان فارسی در دانشگاه‌های معتبر دنیا با توجه به سیاست‌های کلان علم وفناوری ابلاغی مقام معظم رهبری و نیز نقشه جامع علمی کشور اقدام شود. علاوه بر اتخاذ سیاست‌های حمایتی یکی از راه‌های مناسب عملی برای گسترش زبان فارسی سرمایه‌گذاری در صنعت نشر حرفه‌ای و حمایت نشریات و کنفرانس‌های علمی فارسی به عنوان زبان علم است. بازار نشر علم دنیا یک بازار انحصاری بوده به گونه‌ای که تنها 7 ناشر بین‌المللی بیش از 50 درصد مقالات دنیا را منتشر می‌کنند، بنابراین توسعه زبان فارسی به عنوان زبان علم بین‌المللی نیازمند سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی، آموزش و تشویق مؤلفه‌های اثرگذار در نشر علم است.
No tags for this post.