گرچه به نظر می رسد نرم افزارهای هوش مصنوعی یک دستیار، مشاور یا … کم هزینه، بی ضرر و همیشه در دسترس هستند. اما تحقیقات نشان داده است که این نرم افزارها برای هر بار پاسخگویی به سوالات، انرژی بسیاری می‌سوزانند و دی اکسید کربن بیشتری را آزاد می‌کنند.
دینا کوشا: فارغ از اینکه شما چه طیف سوالاتی از هوش مصنوعی بپرسید، این نرم افزارها باید پاسخی برای آن تولید کنند. حال مهم نیست پاسخ ارائه شده درست یا نادرست باشد سیستم توکن‌هایی را صرف می‌کند. این توکن‌ها به صورت کلمه یا مجموعه‌ای از کلمات به داده های عددی بدل شده و به این ترتیب نرم افزار هوش مصنوعی پاسخ را تولید می‌کند.
هزینه پنهان هوش مصنوعی برای محیط زیست
به گزارش خبرگزاری سینا به نقل از سایت «سایتک دیلی»، محققان آلمانی دریافته‌اند مدل‌های هوش مصنوعی(AI) که پاسخ‌های طولانی یا اثبات های چند بخشی برای یک مساله ارائه می‌کنند با صرف انرژی بیشتر می‌توانند 50 برابر بیشتر دی اکسید کربن آزاد کنند. این در حالی است که لزوما پاسخ آنها صحیح‌تر یا بهتر از مدل‌های کمتر پیشرفته نیست.
در این فرآیند که لازمه آن پروسه گسترده رایانه‌ای است منجر به آزاد شدن مقادیر زیادی دی اکسید کربن می‌شود. این در حالی است که هنوز بسیاری از مردم از این هزینه اجباری وارد شده به محیط زیست بی‌خبر هستند. محققان آلمانی برای روشن‌تر شدن این مسئله یک پروسه آنالیز و مقایسه‌ای میزان دی اکسید کربن آزاد شده در فرآیند کارکردی نرم افزارهای آموزش زبان انجام دادند.
ماکسیمیلیان داونر، از محققان ارشد این پروژه تحقیقاتی درباره پروسه و نتیجه این تحقیق گفت: «اثرات محیط زیستی سوال و جواب با یک مدل آموزش زبان هوش مصنوعی به ما ثابت کرد، این فرآیند به طور قابل توجهی انرژی مصرف کرده و در مقابل دی اکسید کربن آزاد می‌کند. این در حالی است که مدل‌های استدلالی 50 برابر بیشتر انرژی مصرف کرده و CO2 آزاد می‌کنند.»
تیم تحقیق در ادامه 14 مدل مختلف از رنج 7 تا 72 میلیارد پارامتر را مورد آزمایش قرار دادند و حدود 1000 سوال استاندارد نیز در مباحث مختلف طرح کردند. پارامترها نیز الگوی یادگیری و نوع تصمیم‌گیری هوش مصنوعی را تعیین می‌کردند. برای اندازه گیری دی اکسید کربن آزاد شده نیز از روش‌های سنجش گازهای گلخانه‌ای استفاده شد. نتیجه این تحقیق سطوح مختلفی از دی اکسید کربن آزاد شده را به ثبت رساند و نکته قابل تامل اینکه سوالات پیچیده‌ای مانند مباحث فلسفی 6 برابر انرژی بیشتر مصرف و CO2 بالاتری را آزاد کرده بود.
راهکار چیست؟
محققان امیدوارند این تحقیقات دانش عمومی را نسبت به تبعات استفاده از هوش مصنوعی بیشتر کند و کاربران با آگاهی از تاثیرات غیرقابل جبران محیط زیستی، مصرف بهینه از هوش مصنوعی را نیز یاد بگیرند. داونر معتقد است: «کاربران با طرح سوالات دقیق‌تر و محدودیت استفاده از مدل های پیشرفته‌تر می توانند به طور هوشمندانه‌ای در مصرف انرژی و آزادسازی دی اکسید کربن صرفه جویی کنند.»
برای روشن‌تر شدن موضوع برای کاربران، محققان مثالی را ارائه کرده‌اند. فرض کنید کاربران از نرم افزار «دیپ سیک آ یک» با 70میلیارد پارامتر استفاده می‌کنند. این نرم افزار برای پاسخ به 600 هزار سوال، دی اکسید کربنی معادل یک سفر هوایی از لندن به نیویورک آزاد می‌کند.
داونر می‌گوید: «امیدواریم نتیجه این تحقیقات، بر انتخاب نرم افزارها کمک کند. چراکه اگر به طور مثال کاربران بدانند هر دستیار هوش مصنوعی در هر پروسه سوال و جواب چه مقدار دی اکسید کربن آزاد می‌کند با حساسیت بیشتری نرم افزارها را انتخاب کرده و روش بهتری برای استفاده از این فناوری به کار می‌گیرند.»