تحولات و پیشرفت های هوش مصنوعی گرچه مانند اینترنت در 25 سال قبل در سال های اخیر تکانی اساسی به بازار سهام و اقتصاد جهان داده است. اما محققان معتقدند این الزام تغییر الگوی فناوری می تواند در آینده نه چندان دور زندگی بشر را دستخوش تغییراتی کند که معایب آن بیش از مزایایش لمس شود.
دینا کوشا: این معایب که می تواند اقیانوس زندگی بشر را دچار تلاطمی اجتناب ناپذیر کند نه تنها در حوزه اقتصاد و سرمایه گذاری بلکه در زمینه مشاغل و مصرف انرژی بسیار ملموس حس خواهد شد. شاید در شرایطی که مقالات بسیاری در زمینه مزایای انقلاب هوش مصنوعی نوشته و چاپ شده است، این نگاه بدبینانه به نظر برسد اما به باور کارشناسان این چشم انداز هراسناک را نمی‌توان نادیده گرفت و از آن به سادگی گذشت.
افزایش تقاضای برق و آب
به گزارش خبرگزاری سینا بنا بر گزارش سایت «سیکینگ آلفا»، مراکز داده های عظیم هوش مصنوعی در مسیر تحول سازی این فناوری نیازمند مصرف برق بسیار هستند. براساس پیش بینی گلدمن ساکس، تا سال 2027 میزان تقاضای برق این شرکت‌ها تا 50 درصد و تا پایان 2030، تا 165درصد افزایش خواهد یافت. از طرفی انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و باد نیز نمی توانند این نیاز را تامین کنند. انرژی هسته ای نیز گرچه بسیار سودمند خواهد بود اما بهره برداری آن دهه ها زمان نیاز دارد. در این میان شاید تنها منابع گاز طبیعی بتوانند کارا باشند که آن هم تنها به نفع کشورهای تولید کننده گاز است و برای بسیاری دیگر معایبی را به همراه خواهد داشت.
به این شرایط تاثیرپذیری منابع آبی و محیط زیست را نیز باید اضافه کرد. بنا بر گزارش اینوستوپدیا، تقاضای جهانی برای هوش مصنوعی، تا سال 2027، مصرف سالانه منابع آبی طبیعی را تا حدود 1.1 تا 1.7 تریلیون گالن افزایش خواهد داد. به عبارت دیگر 34 میلیارد گالن آب در هر هفته. بنابراین اثرات منفی آن بر محیط زیست و منابع طبیعی انکارناپذیر خواهد بود.
محدودیت سرمایه گذاری در سایر بخش‌ها و جایگزینی نیروی کار
سرمایه‌گذاری‌های کلان در حوزه فناوری‌های هوش مصنوعی و جهان مجازی، فرصت سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر مانند بیوتکنولوژی و فینتک را به حداقل می رساند. به عبارت بهتر این انقلاب در حوزه هوش مصنوعی نه تنها به قیمت محدود شدن تعداد شرکت ها در دیگر حوزه های اقتصادی و فناوری و همچنین کاهش فرصت های جدید شغلی تمام می شود که پتانسیل نوآوری ها را نیز اگر نابود نکند به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.
شاید در چند سال آینده، صدها میلیارد دلار صرف ساخت مراکز داده ای هوش مصنوعی شده و در حوزه ساخت و ساز، اعداد و ارقام قابل توجهی تزریق شود و کارشناسان حوزه هوش مصنوعی به شدت پیشرفت را احساس کنند اما بخش قابل توجهی از نیروی کار انسانی حذف شده و با ابزارهای هوش مصنوعی جایگزین می شوند. در واقع با پیشرفت هوش مصنوعی مشاغلی مانند دستیاری، منشی گری، کارمند اداری یا کارگر خدماتی دیگر جایی در چرخه مشاغل روز نخواهند داشت.
در سال 2023، در نشست جهانی اقتصاد کارشناسان نسبت به این موضوع هشدار داده و پیش بینی کرده بودند که تا سال 2027، حدود 90 میلیون کارگر و کارمند در جهان از چرخه مشاغل خارج خواهند شد. حالا بعد از گذشت حدود دو سال، گلدمن ساکس این عدد را برای سال 2030، 300 میلیون نفر اعلام کرده است. اما اینکه این انقلاب فناوری هوش مصنوعی می‌تواند به همین سرعت مشاغل جایگزین را نیز ایجاد کند یا در چند سال آینده بحران بیکاری در جهان سایه بیندازد، معمایی است که هنوز پاسخی برای آن پیدا نشده است.
کارشناسان معتقدند این ابهام درباره آینده که می‌تواند علاوه بر انرژی، اختلال گسترده ای در بازار کار ایجاد کند اگر با تدبیر دولتها همراه نشود، بدون شک می‌تواند خطر کاهش درآمد و اعتماد به نفس را برای بشر جدی کند و در کنار سودآوری برای شرکت‌های ذینفع، زندگی انسان های معمولی را با چالشی جدی روبرو سازد.