تولد ارکستری جدید؛ پویایی اقتصاد موسیقی
این روزها که بواسطه قرار گرفتن در ماههای محرم و صفر کمتر صدای موسیقی و کنسرت از سالن های شهرمان به گوش می رسد و هنرمندان تمام وقت در حال تدریس و اشاعه موسیقی به هنرجویان و نسل های جوان کشورمان هستند. برخی از هنرمندان هم با تولید تک آهنگهایی با مضمون محرم اقتصاد هنرشان را سرپا نگه داشتند.
ارکستر جدید متولد می‌شود
بنیاد فرهنگی هنری رودکی در راستای بهره‌گیری از ظرفیت‌های نوازندگان و فارغ‌التحصیلان این حوزه و در پاسخ به تقاضای اهالی موسیقی و همچنین با هدف ارتقا جایگاه موسیقی اصیل ایرانی، ارکستر سازهای موسیقی ایرانی را تشکیل داده است. این ارکستر با حضور جمعی از نوازندگان برجسته و استعدادهای جوان موسیقی ایرانی شکل خواهد گرفت و در نظر دارد با اجرای آثار فاخر، بستری نو برای معرفی و ترویج موسیقی ملی فراهم آورد.
ارکستر سازهای ایرانی با توجه به مأموریت‌های تعریف شده در اساسنامه بنیاد رودکی، به منظور شناخت و به کارگیری استعدادهای موسیقی و همچنین ایجاد بستر فعالیت‌های حرفه‌ای هنری در تولید و عرضه هنر تشکیل شده است. این ارکستر تلاش دارد تا در جهت حفظ، احیا و اعتلای موسیقی ایرانی زمینه‌ساز حضور پررنگ‌تر موسیقی ملی در عرصه‌های ملی و بین‌المللی باشد.
اعضای شورای هنری ارکستر سازهای ایرانی نیز متشکل از پریچهر خواجه، علی بهرامی‌فرد، حسام اینانلو، قاسم رحیم‌زاده و امیرعباس ستایشگر (نماینده بنیاد رودکی) قرار است نقش خود را در هدایت هنری، انتخاب رپرتوار و ارتقا سطح کیفی ارکستر ایفا کنند.
توجه به ارکستر موسیقی اصیل ایرانی
اما تشکیل این ارکستر صرفا به کار گیری چندین نوازنده و آهنگساز و عوامل فنی نیست چرا که راه اندازی آن در شرایط کنونی که جایگاه موسیقی ایرانی در ساحت‌های حرفه‌ای و سازمان‌یافته، همچون ارکسترها، با چالش‌هایی روبه‌روست، نه تنها از بعد حفظ و اشاعه این هنر اصیل اهمیت دارد، بلکه می‌تواند به عنوان یک ابزار اقتصادی مؤثر در راستای تقویت اقتصاد هنر نقش‌آفرینی کند.
در سال‌های اخیر، موسیقی ایرانی در بسترهای محدودتری نسبت به گذشته به حیات خود ادامه داده است. کاهش بودجه‌های دولتی، عدم حمایت کافی از بخش خصوصی، نبود زیرساخت‌های مناسب برای آموزش و اجرا، کم‌توجهی به تربیت نوازندگان ارکسترال در موسیقی ایرانی و محدودیت‌های فرهنگی و قانونی از جمله مهم‌ترین چالش‌هایی هستند که بر سر راه گسترش ارکسترهای ایرانی قرار دارند.
همچنین، تمرکز بیشتر بازار موسیقی بر موسیقی پاپ و تجاری‌سازی افراطی، توجه به ارکسترهای موسیقی اصیل را کاهش داده است. بنابراین ضرورت تشکیل ارکسترهای موسیقی ایرانی بیش از پیش احساس می شود.
هویب بخشی فرهنگی در کنار رشد اقتصادی
از سویی دیگر ارکسترهای موسیقی ایرانی می‌توانند هم نقش هویت‌بخش فرهنگی ایفا کنند و هم بستری برای رشد اقتصادی موسیقی فراهم آورند. ایجاد این ارکسترها منجر به اشتغال‌زایی در سطوح مختلف (نوازنده، آهنگساز، تنظیم‌کننده، صدابردار، مدیر هنری، روابط عمومی و…) می‌شود. علاوه بر آن، ارکسترهای حرفه‌ای با اجرای منظم در سالن‌های رسمی، برگزاری تورهای داخلی و بین‌المللی، مشارکت در جشنواره‌ها و تولید محصولات صوتی و تصویری، می‌توانند به صورت مستقیم و غیرمستقیم اقتصاد هنر را رونق ببخشند.
اما با توجه به تورم و شرایط اقتصادی کنونی در جامعه، فعال بودن چنین ارکسترهایی بدون حمایت نهادهای دولتی و عمومی به سختی امکان پذیر است. بنابراین ارائه بودجه مشخص سالانه برای ارکسترهای موسیقی ایرانی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری‌ها و بنیادهای هنری، تسهیل در صدور مجوز، ارائه تسهیلات مالیاتی، و حمایت تبلیغاتی و … می تواند کمک شایانی به سرپاماندن چنین ارکسترهایی کند.
با وجود همه چالش‌هایی که بر سر تشکیل و فعال بودن ارکسترها وجود دارد، تشکیل و تقویت ارکسترهای موسیقی ایرانی می‌تواند یکی از راهبردهای کلیدی برای توسعه فرهنگی و اقتصادی کشور باشد. این رویکرد نه تنها به حفظ و گسترش موسیقی اصیل ایرانی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند اقتصاد هنر را با جریان‌های زنده، پویا و درآمدزا همراه سازد.
