هشدار! آمادگی مقابله با بیماری همه گیر را نداریم

ویروسی که می تواند سراسر چین را به هم ریخته و بیماری همه گیر بعدی را ایجاد کند نسخه ای از آنفلوآنزای مرغی موسوم به H7N9 است. خبر خوشحال کننده این است که این یک ویروس در دنیای پرندگان است اما وقتی متوجه می شویم که قابلیت انتقال به دنیای انسانها را دارد تبدیل به خبری نگران کننده می شود. محققان این ویروس را یک قاتل می دانند. در جریان همه گیر شدن این ویروس که چندی پیش گزارش شد 88 درصد از مبتلایان به سینه پهلو دچار شدند. همچنین سه چهارم مبتلا شدگان تحت مراقبتهای شدید بهداشتی قرار گرفتند. اما اوج نگرانی مربوط به مرگ و میر این همه گیری بود جایی که 41 درصد جان خود را از دست دادند.

این ویروس نگران کننده است اما نه تا آن حد که به یک بحران تبدیل شود. به طور کلی H7N9 قابلیت انتقال از انسان به انسان را ندارد اما کارشناسان هشدار می دهند که این روند قابل تغییر است. به گفته آنها هر چه این ویروس برای مدت بیشتری در دنیای انسانها باقی بماند، احتمال بیشتری وجود دارد که با جهش، خطرناکتر از قبل شود. پس از این مرحله، تنها فاکتور زمان باقی می ماند و آن موقعی است که هر لحظه باید امکان خارج شدن ویروس از چین و انتقال آن به سایر نقاط جهان را هم در نظر گرفت. دانشمندان این مرحله را به آتش وحشی تشبیه می کنند که به راحتی در سراسر جهان منتشر خواهد شد.

دنیا همواره در معرض این دست از بیماریهای همه گیر قرار داشته است. از ابولا در غرب آفریقا گرفته تا زیکا در آمریکای جنوبی و MERS در خاورمیانه، موارد مختلفی از انفجار بیماریهای همه گیر مشاهده شده است. این روند در مقایسه با سالهای قابل سرعت بیشتری به خود گرفته است. آمارها نشان می دهد شمار بیماریهای جدید در هر دهه طی 60 سال گذشته تقریبا چهار برابر شده است. نگران کننده تر اما این است که از سال 1980 به بعد، شمار موارد همه گیری از این دست در هر سال بیش از سه برابر شده است.

ویروس H7N9 خطری جدی برای دنیا محسوب می شود که بسیاری آن را فراتر از داستانهای علمی و تخیلی به شمار می آورند. مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا (CDC) ویروس H7N9 را به عنوان بخشی از زنجیره آنفلوآنزا به شمار می آورد که در مقایسه با سایر نسخه ها، بیشترین احتمال را برای تبدیل شدن به یک بیماری همه گیر جهانی دارد. پیش بینی می شود اگر ابتلا به این ویروس تبدیل به یک بیماری همه گیر آن هم در مقیاس جهانی شود آنگاه باید خود را با دهها میلیون قربانی روبرو دید.

نهادها، سازمانها و شخصیتهای برجسته در سراسر جهان هشدار می دهند که ممکن است برای رویارویی مناسب با ویروس H7N9 دیر شده باشد. آمریکا از جمله کشورهایی است که به شدت از این ویروس و تبعات آن متأثر خواهد شد. علت چنین ضعفی را باید در ناکارآمدی سیستم رویارویی با بیماریهایی از این دست دانست. نقص مورد نظر آنقدر نگران کننده است که اخیرا بیل گیتس و همسرش ابتکارعملی موسوم به CEPI را آغاز کرده اند به این امید که کشورهایی همچون آمریکا توانایی رویارویی با این نوع بیماریهای همه گیر را پیدا کنند. همچنین قرار است بنیاد بیل گیتس طی 5 سال آینده بالغ بر 100 میلیون دلار به این ابتکارعمل کمک کند.

هدف اصلی که در CEPI دنبال می شود، تلاش برای تولید واکسنهای مناسب برای بیماریهایی نظیر MERS است. همزمان بر روی نسل بعدی فناوریهایی سرمایه گذاری می شود که امید می رود بتوان از آنها برای تهدیدهای مشابه در آینده استفاده کرد.

نکته دیگر اما به تغییرات جوی و اثرگذاری آن در فرآیند همه گیر شدن بیماریهای خطرناک در سراسر جهان مربوط می شود. تحقیقات نشان می دهد تغییرات آب و هوایی و به خصوص گرمتر شدن زمین، شمار جانوران حامل بیماریهای مختلف را افزایش داده است. این تغییر شرایط موجب شده که جوامع انسانی در معرض تهدیدات ناشی از حشراتی قرار گیرند که می توانند بیماریهای خطرناکی را در میان انسانها همه گیر کنند.

حالا همه چشم به فناوریهای نوینی دوخته اند که امید می رود علم پزشکی به آن مجهز شده و سدی محکم در برابر همه گیر شدن این بیماریها ایجاد کنند. البته کارشناسان این نگرانی را مطرح می کنند که همچنان با واکسنهای مورد نیاز فاصله داریم. هیچ کس آخرین همه گیری ابولا در سال 2014 که با مرگ بیش از 11 هزار تن همراه شد را فراموش نخواهد کرد. البته در آن زمان ابولا برای دانشمندان یک معما نبود چون در سال 1976 کشف شده بود اما چندین دهه است که دانشمندان برای تولید واکسن مناسب تلاش می کنند اما فعلا چیزی حاصل نشده است.

برای دسترسی به جدیدترین شماره مجله time فایل پیوست را ملاحظه فرمائید.

 

مترجم: مهدی پیرگزی

No tags for this post.