با ورود فناوری‌های هوش مصنوعی به چرخه تولید و نشر کتاب، هزینه‌های فرایندهای مختلف از ترجمه و ویراستاری تا صفحه‌آرایی و طراحی جلد به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته است. این تحول، از یک‌سو نوید صرفه‌جویی مالی برای ناشران و تسهیل نشر آثار را می‌دهد و از سوی دیگر، دغدغه‌هایی درباره تضعیف معیشت مترجمان، ویراستاران و طراحان ایجاد کرده است. این گزارش به بررسی اثرات اقتصادی این روند می‌پردازد. در پرونده «تأثیر هوش مصنوعی بر مشاغل سنتی صنعت نشر» چت‌جی‌پی‌تی، به‌صورت خلاصه و دسته‌بندی‌شده به این موضوع می‌پردازد.
هوش مصنوعی و کاهش هزینه‌های تولید
به گزارش خبرگزاری سینا، ابزارهای هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری عمیق می‌توانند بسیاری از مراحل تولید کتاب را خودکار کنند. ترجمه ماشینی با کیفیت روزافزون، ویرایشگرهای هوشمند برای شناسایی خطاهای نگارشی و صفحه‌آرایی خودکار با تنظیمات از پیش تعریف‌شده، همگی به کاهش زمان و هزینه تبدیل می‌شوند. از نظر ناشران، این کاهش هزینه‌های انسانی می‌تواند منجر به افزایش تیراژ، کاهش قیمت نهایی کتاب برای خواننده و در نتیجه گسترش بازار شود. همچنین، صرفه‌جویی در مراحل تولید اولیه این امکان را فراهم می‌کند که ناشران در بازاریابی و تبلیغات سرمایه‌گذاری بیشتری کنند و سهم مخاطب را ارتقا دهند.
بیشتر بخوانید:
نویسنده یا ماشین: آیا هوش مصنوعی می‌تواند شریک خلاقیت باشد؟
ناشران برای جلوگیری از بحران، فرزند زمانه هوش مصنوعی باید باشند
منافع اقتصادی برای ناشران و مخاطبان
با کاهش هزینه‌های مستقیم تولید، ناشران قادرند قیمت فروش کتاب را پایین بیاورند یا سرمایه بیشتری به انتشار آثار جدید اختصاص دهند. قیمت مناسب‌تر کتاب می‌تواند باعث افزایش دسترسی دانشجویان و علاقه‌مندان به آثار تخصصی شود و به رشد فرهنگ مطالعه کمک کند. از سوی دیگر، صرفه‌جویی در هزینه‌ها امکان تولید نسخه‌های دیجیتال و تعاملی را هم فراهم می‌کند که برای نسل جوان جذاب‌تر است. این مدل اقتصادی مبتنی بر هوش مصنوعی در کشورهای پیشرفته نیز به‌عنوان الگویی برای افزایش نفوذ کتاب در بازار معرفی شده است.
خطرات تهدید معیشت نیروی انسانی
با وجود منافع مالی، خودکارسازی برخی فرایندها می‌تواند جایگزینی نهادهای انسانی را به‌همراه داشته باشد. مترجمان و ویراستاران ممکن است به‌تدریج کمتر به‌عنوان نیروی اصلی ترجمه و ویرایش استخدام شوند و نقش آن‌ها به «پست‌ادیتور» ترجمه‌های ماشینی محدود شود. صفحه‌آراها و طراحان جلد نیز با ابزارهای مولد تصویر و طرح‌بندی خودکار روبه‌رو هستند که خروجی اولیه را آماده می‌کند. این تغییر ساختار شغلی می‌تواند به کاهش فرصت‌های شغلی و افت درآمد فعالان حوزه نشر منجر شود، مگر آن‌که مهارت‌های جدیدی فرا گیرند.
راهکارهای هم‌زیستی انسان و ماشین
برای حفظ تعادل میان صرفه‌جویی اقتصادی و تأمین معیشت نیروی انسانی، باید نقش هوش مصنوعی را به‌عنوان ابزار کمکی و نه جایگزین کامل تعریف کرد. ناشران می‌توانند با سرمایه‌گذاری در دوره‌های آموزشی «پست‌ادیتینگ» برای مترجمان و کارگاه‌های آشنایی با ابزارهای هوشمند برای ویراستاران و طراحان، ظرفیت هم‌افزایی انسان و ماشین را افزایش دهند. تدوین استانداردهای کیفی برای محتواهای تولیدشده با هوش مصنوعی و تضمین دخالت نهایی متخصص انسانی در بازبینی آثار، از دیگر راهکارهاست. با این رویکرد، هزینه‌ها پایین می‌آید اما شغل‌های خلاق حفظ می‌شوند.
نتیجه‌گیری
به‌طور خلاصه، هوش مصنوعی می‌تواند موتور محرک کاهش هزینه در صنعت نشر باشد و در عین حال ابزار ارزشمندی برای افزایش کیفیت و تنوع آثار فراهم کند. اما تأمین معیشت مترجمان، ویراستاران و طراحان منوط به تعریف درست نقش آن‌ها در فرآیند تولید و سرمایه‌گذاری بر مهارت‌های نوین است. آینده اقتصاد نشر در گرو توانایی زنجیره تولید کتاب برای هم‌زیستی خلاقانه با ماشین است.
این گزارش برگرفته از توضیحات ارائه‌شده توسط ChatGPT است.
*تصویر این گزارش توسط هوش مصنوعی Copilot طراحی و اجرا شده است.