طرح «نوآفرین» در راستای توسعه اقتصاد دیجیتال و کمک به رفع نیاز کشور در زمینه تربیت نیروی متخصص در این حوزه، به عنوان یک برنامه تحول‌آفرین در پارک‌های علم و فناوری کشور معرفی شده است. این طرح که توسط معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف)، راه‌اندازی شده، هدف‌گذاری اصلی خود را بر تربیت نیروی متخصص متمرکز کرده است.
به گزارش خبرگزاری سینا، دکتر محمدنبی شهیکی‌تاش، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم در این زمینه معتقد به برنامه‌ای جهشی و تحول‌گرایانه برای تبدیل پارک‌های علم و فناوری از «فناوری‌محور به اقتصادمحور» است. او چالش‌های موجود در بازار کار و کمبود نیروی متخصص در حوزه‌های نوآوری را یکی از دغدغه‌های خود می‌داند.
با توجه به اینکه در این زیست‌بوم، مهم‌ترین فرصت، سرمایه انسانی خوب کشور است. در دنیای فعلی، رقابت بر سر جذب استعدادهای برتر است و پارک‌ها در عرصه جهانی، کانون جذب نیروهای مستعد هستند. از این جهت، پارک‌های علم و فناوری فرصتی برای نگهداشت و صیانت از سرمایه انسانی است که ارزش افزوده فناوری و اقتصادی زیادی برای کشور ایجاد می‌کنند.
جذب و نگهداری استعدادهای کشور
به گفته او چالش‌ها بسیار متنوع است: «یکی از چالش‌ها در حوزه هویت است. اول اینکه پارک‌های علم و فناوری، هنوز جایگاه خود را متناسب با ظرفیت ساختاری پیدا نکرده‌اند. دوم اینکه مهارت‌های حوزه دانش‌بنیان در نسلی که تربیت می‌کنیم، هنوز به آن میزان در جِرم علمی و فناوری نرسیده که سرریز معنادار توسعه فناوری را ایجاد کند و به همین جهت شدیدا نیاز به سرمایه‌گذاری در حوزه منابع انسانی داریم.»
با این حال، او بر اهمیت توسعه منابع انسانی به‌ویژه در زمینه‌های نوآوری و فناوری تأکید کرد و فرصت‌های موجود را در جذب و نگهداری استعدادهای برتر کشور دانست.
این دغدغه باعث شد طرح «نوآفرین» طراحی و اجرا شود. به گفته شهیکی‌تاش این طرح که تا پایان سال 1403 در ۱۵ استان کشور فعال شده، با هدف تربیت نیروی انسانی متخصص برای پشتیبانی از اقتصاد دیجیتال، دانشجویان سال آخر و فارغ‌التحصیلان جدید را مخاطب قرار داده است.
بیشتر بخوانید:
۹ راهبردِ کلیدیِ معاونت فناوری وزارت علوم، برای تحول پارک‌های علم و فناوری
اقتصاد خلاق، پیشرو در توسعه آینده
از معارفه رئیس جهاددانشگاهی توسط معاون اول ریاست جمهوری تا ارائه ۹ راهبردِ کلیدیِ برای تحول پارک‌های علم و فناوری/ تشکیل شورای سیاستگذاری کنگره هوش مصنوعی «کیش‌‌آی‌ویژن»
به گفته او پارک‌های علم و فناوری کشور می‌توانند در این مسیر به عنوان هسته‌های اصلی پرورش نیروی انسانی متخصص، نقش‌آفرینی کنند. شهیکی در ادامه گفت: «بیشتر این افراد هم در حوزه اقتصاد دیجیتال هستند. همچنین در برخی استان‌ها، که تعداد نیروی انسانی محدود بوده، در تکمیل زنجیره ارزش منطقه‌ای وارد شده‌ایم و در زمینه پرورش نیروهایی که می‌توانند در این رنجیره تامین نقش‌آفرینی کنند، طرح نوآفرین را جهت‌دهی کرده‌ایم.»
راهبردهای معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم
معاون فناوری و نوآوری وزارت عتف در خصوص راهبردهای وزارت علوم برای تحول در پارک‌های فناوری کشور گفت: یکی از اهداف اصلی، تغییر نگاه پارک‌ها از «فناوری‌محور» به «اقتصادمحور» است. در این راستا، توسعه زیرساخت‌ها و ابزارهای مالی جدید، جذب سرمایه‌گذاری از بخش خصوصی و تقویت مراکز رشد واحدهای فناور از جمله اولویت‌های وزارت علوم به شمار می‌آید. همچنین، او بر ضرورت نهادسازی و ایجاد دفاتر جذب سرمایه‌گذاری در پارک‌ها تاکید کرده و افزود که باید فرآیندهای موجود در پارک‌ها به گونه‌ای طراحی شوند که زمینه توسعه اقتصاد دیجیتال فراهم شود.
چالش‌ها و فرصت‌ها در توسعه اقتصاد دیجیتال
یکی از چالش‌های اساسی که دکتر شهیکی‌تاش به آن اشاره کرد، کمبود منابع مالی و نیاز به جذب سرمایه از بخش خصوصی بود. او معتقد است که با وجود ظرفیت‌های فراوان انسانی و زیرساختی در کشور، توسعه اقتصادی پایدار نیازمند هم‌افزایی و مشارکت فعال بخش خصوصی و دولتی است. همچنین، در خصوص تربیت نیروی متخصص، تاکید داشت: دانشگاه‌ها باید به سمت نسل‌های توانمند و بازار محور حرکت کنند تا خروجی آن‌ها منطبق با نیازهای آینده کشور باشد.
انتظارات از طرح نوآفرین
طرح نوآفرین با هدف جذب و تربیت نیروی متخصص در حوزه اقتصاد دیجیتال، به ویژه در زمینه‌های مرتبط با فناوری‌های نوین و صنایع خلاق، یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های وزارت علوم به شمار می‌رود. در این طرح که به طور ویژه برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان طراحی شده ، امید می رود خلاهای موجود در بازار کار کشور پوشش داده شده و نیروی انسانی با مهارت‌های روز دنیا تربیت شود.
طرح «نوآفرین» با هدف پرورش نیروی متخصص در اقتصاد دیجیتال، نه تنها به تحول پارک‌های علم و فناوری کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در تحقق اهداف توسعه اقتصادی کشور ایفا خواهد کرد. دکتر شهیکی‌تاش، معاون فناوری و نوآوری وزارت عتف، با تأکید بر ضرورت هم‌افزایی بین بخش‌های مختلف، بر اهمیت توسعه زیست‌بوم نوآوری و فناوری کشور در راستای تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد در این حوزه تأکید کرده است.