آفلاتوکسین، نوعی سم قارچی یا اصطلاحا «میکوتوکسین» است که به‌وسیله قارچی موسوم به «آسپرژیلوس» تولید می‌‌شود.
این سم که در برخی از مواد غذایی بالاخص در آجیل و خشکبار نگهداری شده در شرایط نامناسب به وجود می آید، دارای چهار نوع مختلف AFB1، AFB2، AFB3 و AFN4 می باشد. ولی از میان این 4 نوع، نوع B1 یا همان AFB1 فراوان‌ترین و سمی‌ترین نوع در دنیا است که به طور ویژه توسط قارچ های «آسپرژیلوس فلاووس» و «آسپرژیلوس پارازینیکوس» تولید می شود.
آفلاتوکسین، سمی است که تاثیرات بسیار نامطلوبی بر سلامت انسان و سایر موجودات زنده دارد و طبق برخی مطالعات، تولید و کیفیت اسپرم را کاهش می‌دهد.
آفلاتوکسین، نوعی سم قارچی یا اصطلاحا «میکوتوکسین» است که به‌وسیله قارچی موسوم به «آسپرژیلوس» تولید می‌‌شود.
برای بررسی بیشتر این موضوع، گروهی از پژوهشگران کشورمان از دانشگاه ارومیه، تاثیر نوع AFB1 این سم را بر وضعیت و روند تولید سلول های جنسی نر یا اسپرم در بافت بیضه جانوران مدل مورد بررسی قرار داده اند.
بدین منظور، 24 قطعه موش سوری در 4 گروه مختلف قرار گرفتند. گروه موسوم به کنترل هیچ گونه سمی دریافت نکرد. ولی 3 گروه آزمایشی دیگر به ترتیب برای مدت زمان های 7، 15 و 35 روز سم آفلاتوکسین B1 از طریق تزریق دریافت نمودند. بعد از این مرحله، نمونه‌های بافت بیضه موش ها گرفته شد و مورد بررسی های آزمایشگاهی قرار گرفت.
نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که سم AFB1 منجر به آسیب بافتی، به‌ویژه در رده سلول‌های زایای بیضه ها می گردد.
این نتایج بیانگر آن است که سم آفلاتوکسین نوع B1، تکامل سلول های اسپرم را با مشکل مواجه ساخته و قطر لوله‌های اسپرم‌ساز و ضخامت لایه های سلولی زایا را به‌طور معنی‌دار و قابل توجهی کاهش می دهد.
به علاوه، یافته مهم دیگر این مطالعه که عمق تاثیرگذاری این سم تولیدشده در مواد خوراکی را نشان می دهد، حاکی از آن است که آفلاتوکسین B1، آسیب‌های وارده به DNA سلول را افزایش داده و باعث افزایش ریسک ابتلا به سرطان در بافت های مورد نظر می شود.
این نتایج که در مجله «دانشگاه علوم پزشکی قم» منتشر گردیده، اهمیت بسیار زیاد حفاظت صحیح از مواد غذایی در مقابل آسیب های قارچی را نشان می دهد. چرا که در غیر این صورت، احتمال آسیب رسیدن به بدن انسان همان گونه که در حیوانات مدل اتفاق افتاده، دور از ذهن نخواهد بود.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: ضمیرنستا، ت. و همکاران. 1395. تأثیر آفلاتوکسین B۱ بر پارامترهای هیستومورفومتریک بیضه در موش سوری نر بالغ. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 11(1): 17-10.
No tags for this post.