هوش مصنوعی سلاحی واقعی برای صعود به قله‌های علم و فناوری

هوش مصنوعی فناوری نوظهوری است که جوامع و کشورهای مسلط بر آن را در آینده نه چندان دور به عنوان یک قدرت مسلط و هژمون در دنیای علم و تکنولوژی مطرح و آنها را از حیث پیشرفت و توسعه دستخوش تغییرات بنیادین می کند.

به گزارش خبرگزاری سینا، پیش از دهه ۹۰ باور اینکه فناوری و شبکه ای به نام اینترنت آنچنان در جهان فراگیر شود که دامنه آن تقریبا تمامی انسان های روی کره زمین را دربرگرفته و در کمتر از چندسال به پدیده ای جهان شمول تبدیل شود، سخت بود، حالا همین رویه را در مورد فناوری به نام هوش مصنوعی شاهد هستیم.

هوش مصنوعی اگرچه هنوز یک مقوله تازه به شمار می رود اما کارشناسان حوزه علم و فناوری معتقدند در آینده نزدیک به یک پدیده فراگیر تبدیل خواهد شد و آموزش ها در این حوزه برای جامعه ضرورت پیدا می کند.

به جرات باید گفت هوش مصنوعی تا کمتر از یک دهه دیگر می تواند زندگی انسان در ابعاد گوناگون اقتصادی،فرهنگی،اجتماعی و علمی را دچار تحول بنیادین کند، به این ترتیب این فناوری می تواند در بسیاری از حوزه ها نظیر آموزش، کشاورزی،صنعت پزشکی، گردشگری، حمل و نقل و طراحی و ساخت اتومبیل های جدید و خودران، خدمات از جمله دستیارهای مجازی و ربات های خدمت رسان، فرهنگ و هنر از جمله موسیقی و فیلم سازی و رسانه، و همچنین مسایل دفاعی، امنیتی و نظامی مورد استفاده و بهره برداری قرار بگیرد.

پیشرفت و اقتدار کشورها در سایه توجه به فناوری های جدید نظیر هوش مصنوعی

کشورها و دولت ها امروزه تلاش می کنند تا با تصاحب فناوری و یافته های انحصاری در علم قدرت و ثروت بدست آورند و به نوعی خود را در قامت یک هژمونی و قدرت مسلط در جهان مطرح کنند، بدون شک در دنیای امروز جامعه و کشوری موفق و سرآمد خواهد بود که در حوزه علم و فناوری سرآمد باشد،از همین جهت است که رهبر معظم انقلاب نیز بارها به موضوع هوش مصنوعی و ضرورت توجه به آن پرداخته اند.

“من پیشنهاد میکنم یکی از مسائلی که مورد تکیه و توجّه و تعمیق واقع می شود، مساله هوش مصنوعی باشد که در اداره‌ی آینده‌ی دنیا نقش خواهد داشت، باید کاری کنیم که حدّاقل به ده کشور اوّل دنیا در این مسئله برسیم” این بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در خصوص هوش مصنوعی است که در آبان ماه سال ۱۴۰۰ طرح شده و عمق عمیق نگاه ایشان به عنوان رهبر جامعه اسلامی به مقوله علم و دانش و حرکت به این سمت را نشان می دهد.

در دنیای امروز جامعه و کشوری موفق و سرآمد خواهد بود که در حوزه علم و فناوری سرآمد باشد، از همین جهت است که رهبر معظم انقلاب نیز بارها به موضوع هوش مصنوعی و ضرورت توجه به آن پرداخته اندبا وجود فعالیت های صورت گرفته طی سالیان اخیر در زمینه هوش مصنوعی در کشورمان به نظر می رسد هنوز تا رسیدن به نقطه ایده آل فاصله زیادی داریم و باید فعالیت ها در این حوزه با قوت بیشتر و هدفمندی بهتری دنبال شود و کارها در این حوزه از شکل جزیره ای خارج و منسجم شود.

یکی از خلاء هایی که شاید در مقوله هوش مصنوعی به آن کمتر پرداخته شده است، بحث تمرکززدایی است، به نظر می رسد عمده فعالیت ها در این زمینه در مرکز دنبال می شود، در حالی که تسلط به این فناوری و تربیت متخصصان و دانشمندان این حوزه باید در سراسر کشور فراگیر شود تا ایران اسلامی ما بتواند خود را به یک قدرت مسلط در این تکنولوژی معرفی کند.

در ادامه این گزارش فارغ از نگاه دوسویه تهدیدات و فرصت ها به هوش مصنوعی، نگاهی به وضعیت این فناوری و سیاست گذاری محلی در آن در همدان انداخته ایم، وضعیت فعالیت شرکت های دانش بنیان همدان در زمینه هوش مصنوعی را بررسی کرده و همچنین نظرات یک استاد دانشگاه در همدان را در مورد این مقوله از پیش رو می گذرانیم.

توجه به هوش مصنوعی در نقشه جامع تحول و پیشرفت همدان

سیاست گذاری و تدوین راهبرد و برنامه از سوی تصمیم گیران در سطح جامع نقش مهمی در نهادینه سازی برنامه های نوظهور از جمله فناوری ها دارند، وقتی سیاست و راهبرد مشخص باشد بهتر می توان به هدف رسید، در همین رابطه اتفاق خوبی در همدان رقم خورده و آن هم تهیه نقشه جامع تحول و پیشرفت است که در آن به مقوله فناوری و شئون مختلف آن نیز پرداخته شده است.

سید مجتبی حسینی معاون استاندار و دبیر کارگروه تهیه و تدوین نقشه جامع تحول و پیشرفت همدان در این ارتباط گفت: همدان به عنوان استان پایلوت برای تدوین و تهیه نقشه جامع تحول و پیشرفت تا افق ۱۴۰۷ انتخاب شده و این روزها با همراهی بدنه کارشناسی و مدیریتی استان مشغول نهایی کردن این سند هستیم.

دبیر کارگروه تهیه و تدوین نقشه جامع تحول و پیشرفت همدان گفت: همان طور که از ذات این سند برمی آید به مقوله تحول و پیشرفت که ناظر بر آینده است متمرکز است، تحول و پیشرفتی که مبتنی بر فناوری های روز بوده و هوش مصنوعی نیز طبیعتا بخشی از آن است.

حسینی با بیان اینکه اگر نسبت به مقوله هوش مصنوعی موضع انفعالی داشته باشیم از دانش و علم روز دنیا عقب می مانیم،افزود: رسوخ فناوری در مسایل مدیریتی و اجرایی و تصمیم گیری را نباید نادیده گرفت، ما ناگزیر هستیم که در این مسیر جهانی حرکت کنیم.

وی اظهار کرد: در بخشی از سند جامع تحول و پیشرفت برنامه دستگاه ها، نهادها،مراکز علمی و بخش خصوصی در رابطه با مباحث فناوری که هوش مصنوعی نیز ذیل آن است، مورد توجه قرار می گیرد.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان گفت: حوزه های گردشگری،خدمات و کشاورزی در همدان در حوزه هوش مصنوعی برنامه هایی دارند که با عملیاتی شدن آنها جزییات لازم در اختیار جامعه قرار می گیرد.

حسینی همچنین یادآور شد: در کنار نقشه جامع تحول و پیشرفت و تاکید آن بر گسترش به کارگیری و توسعه فناوری های نو از جمله هوش مصنوعی، دانشگاه های استان از جمله دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه بوعلی نیز قدم های خوبی در این ارتباط برداشته اند که راه اندازی دانشکده و رشته هوش مصنوعی را شامل می شود و می تواند ما را به رشد این حوزه در آینده نه چندان دور امیدوارتر کند.

فعالیت ۱۱ شرکت دانش بنیان همدان در حوزه هوش مصنوعی

یکی از مراکزی که می تواند نقش مهمی در پیشبرد و اشاعه هوش مصنوعی داشته باشد، پارک های علم و فناوری و شرکت های فناور مستقر در آنها هستند، در همین ارتباط با رییس پارک علم و فناوری همدان به گفت و گو پرداخته ایم.

مجید کزازی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: ۱۱ شرکت دانش بنیان در استان همدان به طور مستقیم در حوزه هوش مصنوعی فعالیت دارند و تعداد زیادی نیز در حوزه کاری خود از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.

این مسوول افزود: این شرکت‌های دانش بنیان به طور اختصاصی در حوزه‌های خدماتی همچون آموزشی،پزشکی، حمل و نقل، خدمات مالی و امنیت سایبری گرایش دارند.

وی اظهار کرد: واحدهای فناوری نیز هستند که در این حوزه فعالیت دارند و محصولاتی را در حوزه هوش مصنوعی ارائه کرده‌اند.

کزازی تصریح کرد: همچنین شرکت هایی از همدان در قالب زیر مجموعه پارک علم و فناوری در حوزه خدمات هوش مصنوعی در بخش های مالی، پزشکی و آموزشی فعال هستند و در کشور نیز رتبه‌های برتر را کسب کرده‌اند.

وی عنوان کرد: یکی از شرکت‌های ما با تولید محصولی هوشمند در حوزه ردیاب خودروهای سرقت شده، توانسته در سطح کشور رتبه برتر شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی را کسب کند.

رییس پارک علم و فناوری استان همدان با اشاره به اینکه طرح‌هایی نیز در حوزه حمل و نقل و ترافیک با کمک هوش مصنوعی ارائه شده است، گفت: شرکت‌هایی که در حوزه هوش مصنوعی فعالیت دارند از همه خدمات تسهیلاتی پارک علم و فناوری بهره‌مند می‌شوند.

وی ادامه داد: علاوه بر واگذاری تسهیلات مالی، خدماتی همچون معافیت مالیاتی، در اختیار گذاشتن فضاو حضور در نمایشگاه‌های عرضه کالا به شرکت های استفاده کننده از فناوری هوش مصنوعی ارائه می‌شود.

کزازی افزود: به این شرکت‌ها خدماتی ارائه می‌شود تا بازار کسب و کار خود را شناسایی کنند تا به راحتی محصولات خود را برای رفاه مردم عرضه کنند.

وی اظهار کرد: با توجه به قراردادی که با رسانه‌ها و صدا و سیمای مرکز استان همدان داریم، شرکت‌های دانش بنیان فعال در این حوزه می‌توانند به صورت رایگان محصولات خود را برای مخاطبان معرفی کنند.

رییس پارک علم و فناوری استان همدان افزود: توانمندسازی شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی، تجاری سازی محصولات، بازاریابی و برگزاری دوره‌های آموزشی در خصوص امضای قرارداد و شیوه فروش محصولات از دیگر خدماتی است که به فعالان این حوزه ارائه می‌شود.

وی ادامه داد: تعریف هوش مصنوعی به زبان ساده این است که هوش انسان را در زبان ماشین، شبیه‌سازی و پیاده کنیم.

کزازی افزود: تولید محصولات هوش مصنوعی تنها محدود به رشته‌های کامپیوتری و فناوری اطلاعات و ارتباطات نیست و مستلزم استفاده از گرایش‌های علمی مختلف و چند رشته‌ دانشگاهی است.

وی خاطرنشان کرد: فعالان این حوزه باید توانایی تحلیل داده داشته و معمار مهندسی کامپیوتر باشند و باید چند رشته به صورت تجمیعی هماهنگ باشند تا یک محصول در حوزه هوش مصنوعی را به زبان ماشین پیاده کنند.

رییس پارک علم و فناوری استان همدان با اشاره به اینکه امروزه برخی از ساختمان‌ها با استفاده از هوش مصنوعی ساخته می‌شوند،افزود: آینده کشور به صورت اجتناب ناپذیری به هوش مصنوعی گره خورده است و باید همزمان با سراسر دنیا در این حوزه پیش برویم تا از غافله عقب نمانیم.

وی اظهار کرد: ممکن است با روی کار آمدن هوش مصنوعی بسیاری از شغل‌ها از بین برود اما بدون شک رویش های جدید نیز در حوزه کسب و کارها را داریم و باید همگام با سراسر دنیا، هوش مصنوعی را برای رفاه مردم جامعه به کار گیریم.

از تعداد ۷۲ شرکت دانش بنیان فعال در استان همدان ۴۰ شرکت در پارک علم و فناوری همدان مستقر هستند و نیز از تعداد ۳۴۰ واحد فناور پذیرش شده در مراکز نوآوری و رشد تابعه پارک علم و فناوری استان همدان ۱۸۰ واحد فناور در مرکز رشد همدان استقرار دارند.