تی‌رکس، عاشق‌پیشه و حساس
آن‌طور که محققان می‌گویند؛ این گوشت‌خوار وحشت‌پراکن که چیزی حدود 6 متر بلندی داشته و با دندان‌های خنجر مانند طعمه‌هایش را پاره می‌کرده، پوزه‌ای داشته، که حساسیتش به لمس چیزی در حد سرانگشتان انسان بوده است. تی رکس و دیگر تیرانوسورها از بینی‌شان برای جستجوی محیط اطراف، ساختن لانه و حمل و بلند کردن دقیق تخم‌ها و بچه‌های حساس و شکننده استفاده می‌کردند.
اما به نظر می‌رسد این پوزه کارکرد دیگری هم داشته است. متخصصان بر این بارند که این موجودات در هنگام جفت‌گیری صورت و پوزه‌های حساسشان را در هنگام جفت‌گیری به هم می‌مالیده‌اند. در مقاله‌ای که در Scientific Reports منتشر شده است، نویسندگان آمریکایی مقاله و دیگرهمکارانشان شرح می‌دهند، که چظور این پوست حساس برای موفقیت جفت‌گیری در دایناسورها ضروری بوده است. این یافته‌ها در پی کشف یکی از اعضای خانواده تیرانوسورها به نام Daspletosaurus horneri در مونتانای آمریکا اتفاق افتاده است. این دایناسور پیش از تی رکس و حدود74 میلیون سال قبل زندگی می‌کرده است و حدود 9 متر بلندی داشته است.
در یک کشف غیر معمول تعداد زیادی فسیل اسکلت و جمجمه این موجود شامل دایناسورهای بالغ و جوان در این منطقه پیدا شد. صورت دی هورنری بود که بیشترین اطلاعات را با خودش حمل می‌کرد و پنجره جدیدی از فرگشت و آناتومی تیرانوسوروس‌ها به روی محققان گشود. محققان معتقدند صورت این دایناسور و دیگر تیرانوسورها شامل تی رکس با پوشش بزرگی از فلس‌های پهن به همراه پوستی شبه زره محافظتی در اطراف پوزه و فک پوشیده شده بود. اما پوشش سخت پوزه این جانوران به طرز عجیبی با دهانه کوچک عصبی قابل نفوذ بوده است. این ویژگی به صدها دسته از اعصاب سه قلو اجازه می‌داده، تا به سطح پوزه برسند و صورت دایناسور را با یک دست سوم حساس تبدیل کنند. ترکیب مشابهی امروز در کروکودیل وتمساح‌ها دیده می‌شود،که شامل هزاران برجستگی حساس است، که اندام‌های حسی پوششی اطراف فک نامیده می‌شوند. در سال 2011 محققان دریافتند که این حیوانات این عضوحساس را قبل از جفت‌گیری به هم می‌مالیده‌اند.
محقق ارشد، دکتر« توماس کِر» ازکالج کارتیج در ویسکانسین می‌گوید:« این واقعیت که این بخش در تیرانوسورها یکسان بوده است، نشان می‌دهد، آن‌ها پوست حساسی هم داشته‌اند». این اعصاب سه قلو نقش حسگرهای ویژه در بسیاری از پستانداران،خزندگان و پرندگان بازی می‌کنند، مثل سبیل و گیرنده‌های الکتریکی و مثلا به افعی اجازه می‌دهد که با دریافت اشعه مادون قرمز ناشی از طعمه‌های خون‌گرم آن‌ها را شناسایی کند.
کروکودیل‌ها هر دو حس لمس و لرزش را از طریق همین اعصاب دریافت می‌کنند در حالی که پرنده‌های مهاجر از آن برای دیدن میدان مغناطیسی زمین استفاده می‌کنند. نویسنده همکار این مقاله پروفسور « جیسی سدلمایر» از دانشگاه ایالتی لوییزیانا می‌گوید:« یافته‌های ما نشان می‌دهد از این شبکه حساس عصبی بسیار جالب است چون این عصب‌های سه‌قلو یک تاریخچه تکاملی فوق‌العاده در توسعه به حس ششم در بسیاری از مهره داران دارند، درست مثل حس دیدن میدان مغناطیسی در پرندگان».
No tags for this post.
