هوش مصنوعی (AI) با سرعتی چشمگیر در حال تغییر صنایع مختلف است و صنعت موسیقی نیز از این قاعده مستثنی نیست. از تولید و تنظیم موسیقی گرفته تا بازاریابی و پیش‌بینی روندهای موسیقایی، AI در حال بازتعریف فرآیندهای سنتی است. این تغییرات نه تنها فرصت‌های جدیدی را برای هنرمندان و شرکت‌های تولید موسیقی به ارمغان آورده، بلکه چالش‌های بی‌سابقه‌ای نیز ایجاد کرده است.
تاثیر هوش مصنوعی بر بازار کار موسیقی
مهدی نوروز- در نوامبر ۲۰۲۴، شرکت انویدیا از نسخه جدید هوش مصنوعی خود برای تولید موسیقی رونمایی کرد که می‌تواند براساس متن نوشتاری، جلوه‌های صوتی و موسیقی‌های جدید ایجاد کند؛ داستان هوش مصنوعی و موسیقی البته به اینجا ختم نمی‌شود. گشتی در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد چقدر اقبال به این ابزار بالا رفته است. از تولید صدای خوانندگان درگذشته با شعرهای جدید گرفته تا ساختن موسیقی‌های جدید. هرچند همچون تمامی جنبه‌های دنیای تکنولوژی، هوش مصنوعی نیز در صنعت موسیقی چالش بر انگیز بوده است. در ادامه و به بهانۀ رونمایی انویدیا از نسخۀ جدید هوش مصنوعی خود نگاهی انداخته‌ایم به فراز و فرودهای این معجزۀ تکنولوژیک در صنعت موسیقی.
به گزارش خبرگزاری سینا، یکی از بزرگ‌ترین تاثیرات هوش مصنوعی در صنعت موسیقی، تولید آهنگ و تنظیم قطعات موسیقی است. پلتفرم‌هایی مانندAiva وAmper Music با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته قادر به تولید موسیقی‌های با کیفیت هستند که می‌توانند برای تبلیغات، بازی‌های ویدئویی و فیلم‌ها استفاده شوند. در تازه‌ترین نمونه روز دوشنبه 25 نوامبر 2024 شرکت انویدیا (Nvidia) که به عنوان بزرگ‌ترین تأمین‌کننده تراشه‌ها و نرم‌افزارهای مورد استفاده برای ایجاد سیستم‌های هوش مصنوعی در جهان شناخته می‌شود نیز مدل جدیدی از هوش مصنوعی را برای تولید موسیقی و صدا معرفی کرد. هوش مصنوعی انویدیا می‌تواند صداها را تغییر داده و صداهای جدیدی ایجاد کند – فناوری‌ای که هدف آن تهیه‌کنندگان موسیقی، فیلم و بازی‌های ویدئویی است.
هرچند انویدیا اعلام کرده که برنامه‌ای برای انتشار عمومی هوش مصنوعی جدید خود ندارد اما با این فناوری که Fugattoنام دارد و مخفف Foundational Generative Audio Transformer Opus 1است، انویدیا به جمع سایر شرکت‌های نوپا مانند Runwayو شرکت‌های بزرگی همچون Meta Platforms می‌پیوندد که قادر به تولید صدا یا ویدئو از طریق ورودی متنی هستند.
بر اساس مقاله منتشر شده در Music Business Worldwide این فناوری به موسیقی‌دانان تازه‌کار نیز امکان می‌دهد تا بدون نیاز به تجهیزات گران‌قیمت، آثار حرفه‌ای خلق کنند. البته دامنۀ حضور هوش مصنوعی در صنعت موسیقی تنها به اینجا ختم نمی‌شود.
هوش مصنوعی چگونه به کنسرت کمک می‌کند؟
نه! قرار نیست هوش مصنوعی کنسرت برگزار کند، البته فعلاً نه! اما هوش مصنوعی در زمینۀ بازاریابی و تحلیل داده‌های شنوندگان تاثیرات شگرفی داشته است. احتمالاً اگر شما هم کاربر پلتفرم‌هایی مانند Spotifyو Apple Music باشید، متوجه شده‌اید که چگونه این اپلیکیشن‌ها ذائقه موسیقی شما را حدس می‌زنند. بله، این پلتفرم‌ها از AI برای تحلیل رفتار کاربران و پیشنهاد موسیقی‌های متناسب با سلیقه آن‌ها استفاده می‌کنند. این امر باعث افزایش تعامل کاربران با این پلتفرم‌ها شده و به هنرمندان این امکان را می‌دهد تا مخاطبان جدید پیدا کنند. اما فراتر از این، آن طور که Financial Times خبر می‌دهد، تحلیل داده‌های گسترده از طریق هوش مصنوعی به شرکت‌های موسیقی کمک می‌کند تا تصمیمات هوشمندانه‌تری درباره انتشار آلبوم‌ها و برگزاری کنسرت‌ها بگیرند.
AI همچنین به هنرمندان امکان می‌دهد تا تجربه‌های جدید و تعاملی برای شنوندگان خلق کنند. از کنسرت‌های واقعیت افزوده گرفته تا کلیپ‌های موزیک ویدئویی که با استفاده از هوش مصنوعی طراحی می‌شوند، فناوری AI مرزهای سنتی بین هنر و تکنولوژی را کمرنگ کرده است.
چالش‌های حقوقی و اخلاقی
با تمام مزایای هوش مصنوعی در صنعت موسیقی، چالش‌های حقوقی و اخلاقی زیادی نیز پیرامون آن پدید آمده است. یکی از بزرگ‌ترین مسائل مربوط به حق مالکیت معنوی (IP) است. آهنگ‌هایی که توسط AI تولید می‌شوند، سوالات مهمی درباره مالکیت و اعتبار هنری به وجود آورده‌اند. آیا آهنگ تولید شده توسط AI متعلق به برنامه‌نویس، استفاده‌کننده یا شرکت توسعه‌دهنده است؟ علاوه بر این، ابزارهای AI می‌توانند صدای هنرمندان را تقلید کنند که می‌تواند منجر به شکایات حقوقی و نقض حریم شخصی شود.
گزارشی از BBC نشان می‌دهد که برخی هنرمندان نگرانند که هوش مصنوعی می‌تواند جایگزین استعدادهای انسانی شود و ارزش هنر را کاهش دهد. هوش مصنوعی همچنین بازار کار موسیقی را دگرگون کرده است. در حالی که AI می‌تواند به موسیقی‌دانان کمک کند، برخی از مشاغل سنتی مانند آهنگسازی و تنظیم‌کنندگان ممکن است به تدریج کاهش یابند. این تغییر می‌تواند منجر به از دست رفتن فرصت‌های شغلی برای برخی از افراد در صنعت موسیقی شود. با این حال، بسیاری معتقدند که هوش مصنوعی بیشتر به عنوان ابزاری کمکی عمل خواهد کرد تا جایگزین کاملی برای خلاقیت انسانی.
با وجود تمام این چالش‌ها، هوش مصنوعی بدون شک یکی از عوامل اصلی تغییر در بازار موسیقی جهانی است. از تولید و تنظیم موسیقی گرفته تا بازاریابی و خلق تجربه‌های جدید، این فناوری امکانات بی‌نظیری را فراهم کرده است. هرچند، چالش‌های حقوقی و اخلاقی ناشی از آن نباید نادیده گرفته شود و همچون هر فناوری نوظهوری، آینده بازار موسیقی در گرو تعامل هوشمندانه میان فناوری و هنر انسانی است که می‌تواند به ایجاد تجربه‌های جدید و شگفت‌انگیز برای شنوندگان منجر شود.