«خوددلسوزی» یا دلسوز خود بودن، یکی از مفاهیم جدید در روان شناسی است که در اثر تعاملات بین فلسفه شرقی و روان شناسی غربی به وجود آمده است.
مفهوم خوددلسوزی دارای سه مولفه است:
- مهربانی با خود (در مقابل قضاوت کردن خود): این مولفه باعث می شود که شخص به درک خود پرداخته و کاستی ها و بی کفایتی های احتمالی خود را بپذیرد.
- توجه به اشتراکات انسانی (در مقابل انزوا): این مولفه باعث می شود که شخص بپذیرد تمام انسان ها دارای نقص هستند و گاهی درگیر رفتارهای ناسالم می شوند.
- ذهن آگاهی (در مقابل همانندسازی افراطی): این مولفه نیز منجر به آگاهی متعادل و روشن فرد از تجربه های زمان حال گردیده و جنبه های دردناک یک تجربه خاص را نادیده می گیرد.
«خوددلسوزی» یا دلسوز خود بودن، یکی از مفاهیم جدید در روان شناسی است که در اثر تعاملات بین فلسفه شرقی و روان شناسی غربی به وجود آمده است.
با توجه به اهمیت این مفهوم در روان شناسی امروز، پژوهشگرانی از دانشگاه محقق اردبیلی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم، دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه الزهرا مطالعه ای را در این خصوص انجام داده اند که نتایج آن اخیرا در دوفصل نامه «مطالعات زن و خانواده» وابسته به دانشگاه الزهرا منتشر گردیده است.
در این پژوهش، به ارتباط بین خوددلسوزی و سلامت روان گروهی از زنان پرداخته شده و بدین منظور از دو عامل «تصویر بدنی» و «عزت نفس» به عنوان فاکتورهای میانجی استفاده شده است.
برای انجام مطالعه فوق، 2800 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور شهرستان دلفان به طور تصادفی انتخاب گردیده و با استفاده از روش های علمی، اطلاعات لازم از آن ها جمع آوری شده است. سپس داده های به دست آمده که در مورد روابط خود-بدن، میزان سلامت روان، خوددلسوزی و عزت نفس بوده اند، با استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری مورد تجزیه و تحلیل واقع شده اند.
نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می دهد که مفهوم خوددلسوزی هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم و از طریق اثرگذاری بر عزت نفس و تصویر بدنی، سلامت روان زنان را را تحت تاثیر قرار داده و بهبود می بخشد.
بر این اساس، افرادی که از روش خوددلسوزی برای مدیریت احساسات خود بهره می گیرند، با سخت گیری کمتری بدن خود را مورد ارزیابی قرار داده و تصویر بدنی بهتری خواهند داشت. همچنین این افراد با تقویت عزت نفس خود از این طریق، سازگاری اجتماعی و مواجهه بهتری با استرس های روزمره داشته و در نتیجه احساس شادکامی بیشتر، خوش بینی و انگیزه بهتری برای زندگی خواهند داشت.
محققین ضمن پیشنهاد به روان شناسان برای استفاده از رویکرد خوددلسوزی جهت افزایش عزت نفس و تصویر بدنی مثبت زنان و در نتیجه بهبود سلامت روان آن ها، توصیه نموده اند که با توجه به جدید بودن این مفهوم، پژوهش و تحقیقات در این زمینه گسترش یابد.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: چراغیان، ح. و همکاران. 1395. رابطه خود- دلسوزی و سلامت روان با نقش میانجی عزت نفس و تصویر بدنی در دانشجویان دختر. مطالعات زن و خانواده، 4(2): 56-33.
No tags for this post.