طرح‌های نیمه‌تمام؛ قربانی بروکراسی اداری و تغییرات مدیریتی

ایجاد نخستین ژئوپارک ملی در فارس با نام «ارژن-چوگان-پریشان»، فرصتی منحصربه‌فرد برای توسعه گردشگری پایدار و کارآفرینی سبز است که می‌تواند با رفع موانع اداری و اجرای برنامه‌های دانش‌بنیان، این استان را به یکی از قطب‌های برجسته ژئوتوریسم در کشور و جهان تبدیل کند.

پژوهشگر ژئوتوریسم و عضو هیأت علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه پیام نور فارس در گفت‌وگو با خبرگزاری سینا، با اشاره به انجام طرح پژوهشی فرصت مطالعاتی داخلی با عنوان «ژئوپارک پیشنهادی ارژن-چوگان-پریشان» در سال 1400، گفت: اجرای این‌گونه طرح‌های دانش‌بنیان در صنعت گردشگری، به‌ویژه در شاخه طبیعت‌گردی و زیرشاخه زمین‌گردشگری (ژئوتوریسم)، زمینه راه‌اندازی نخستین ژئوپارک ملی استان فارس با نام «ژئوپارک ارژن-چوگان-پریشان» را فراهم می‌کند. این امر علاوه بر ایجاد کارآفرینی نوین در صنعت سبز و پاک گردشگری، موجب تقویت ارزآوری به استان و افزایش ورود گردشگران داخلی و خارجی خواهد شد.

رضا صادقی افزود: ژئوتوریسم به عنوان بخشی از صنعت سبز و پاک گردشگری، علاوه بر ارزآوری و ایجاد فرصت‌های کارآفرینی نوین و اشتغالزایی بومی، می‌تواند استان فارس را در مسیر توسعه پایدار قرار دهد. این استان با ظرفیت‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی فراوان و گوناگون خود، پتانسیل بالایی برای پیشرفت در این حوزه را دارا می باشد.

وی با اشاره به موانع موجود ادامه داد: کارهای مطالعاتی اولیه این پروژه انجام و در سفر شهید رییسی به استان فارس به تصویب رسید. اما شوربختانه پس از حادثه سقوط بالگرد و شهادت رئیس‌جمهور، این طرح به‌صورت نیمه‌تمام باقی مانده است. درواقع بسیاری از طرح‌های پژوهشی پربازده مشترک میان دانشگاه، صنعت و جامعه به دلایلی همچون عدم شناخت کافی برخی مدیران در سطوح مختلف، بروکراسی اداری پیچیده، ناکارآمدی سیستم‌های اجرایی، نبود پشتیبانی معنوی پیوسته و کمبود حامیان مالی با دیدگاه یاری رسانی به طرح های پژوهشی، کم اهمیت شمرده شده و یا با سهل انگاری و بی توجهی به زمان مفید، رها می شوند.

عضو هیأت علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه پیام نور فارس اضافه کرد: تغییرات مدیریتی نیز اغلب به‌جای اثربخشی بیشتر، موجب کندشدگی یا حتی گاهی توقف طرح‌های کاربردی می‌شوند. امیدواریم دولت جدید و مدیران زیرمجموعه آن، با کاهش موانع اداری و اجرایی و البته اتخاذ رویکردهای علمی و عملی تر، زمینه تحقق و پیشبرد اینگونه پروژه‌های راهبُردی در موضوع پدافند غیرعامل و اثرگذار بر اقتصاد گردشگری را فراهم نمایند.

این پژوهشگر با اشاره به دستاوردهای موفقیت آمیز دیگر استان‌ها در حوزه ژئوپارک تصریح کرد: استان هرمزگان خیلی پیشتر و استان های آذربایجان شرقی و خراسان جنوبی نیز در همین 2سال گذشته که در فارس هیچ کار اجرایی در اینباره انجام نپذیرفته، توانسته‌اند بخوبی با اهمیت دادن به پژوهشگران درون استانی و البته زمان شناسی مسئولین استانی و هماهنگی و همگرایی هدفمند بین سازمانی، ژئوپارک‌های خود را با نام‌های قشم، ارس و طبس به ثبت ملی و جهانی برسانند و شوربختانه فارس با تمامی ظرفیت‌های بالقوه طبیعی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی، هنوز نتوانسته در این بازار جهانی نوظهور، نقشی عملیاتی موثری را ایفا نماید.

صادقی خاطر نشان کرد: انجام مطالعات علمی و میدانی اولیه این طرح و همچنین برگزاری 7 دوره نمایشگاه عکس ژئوتوریسم با هدف راه اندازی نخستین موزه طبیعتگردی ایران در استان فارس، در سال 1400 بالغ بر 25 میلیون تومان هزینه در برداشته و با اینکه مجری طرح دانشگاه پیام نور و کارفرمای آن هم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوده، تمامی مبلغ توسط پژوهشگر طرح بصورت داوطلبانه و تنها از روی ارادت و ادای دین به فارس و فارسیان پرداخت شده و شاید بتوان گفت که اگر چنین طرح نوآورانه و دانش بنیانی در برخی استان های همجوار کلید خورده بود، دستکم اجرای آن تا به امروز که سال 1403 نیز درحال تمام شدن است، روی زمین باقی نمی ماند.

گزارش: فتانه حق پرست