پذیرش برندگان جایزه ملی سیاست‌گذاری به عنوان نخبه

بنیاد ملی نخبگان برندگان جایزه ملی سیاست‌گذاری را به‌طور مستقیم به‌عنوان نخبه قبول می‌کند.

به گزارش خبرگزاری سینا، دبیر اجرایی دومین جایزه ملی سیاست‌گذاری، درباره این رویداد توضیح داد: جایزه ملی سیاست‌گذاری یکی از ابزارهای رصد و ارزیابی خانه اندیشه‌ورزان است که به بررسی اثربخشی پروژه‌های اندیشکده‌ای در طول هر دو سال می‌پردازد. این جایزه از سال 1398 آغاز به کار کرد. در همان سال به‌صورت آزمایشی با عنوان “جایزه ملی سیاست‌سازی و اندیشه‌ورزی” برگزار شد. در این دوره، 50 پروژه از 25 اندیشکده کشور دریافت شد و پس از ارزیابی آفلاین، 5 پروژه به‌عنوان برترین‌ها انتخاب شدند.

وی افزود: پروژه‌های برتر سال 1398 شامل طراحی الگو و پیگیری اصلاح قانون چک توسط اندیشکده مهنا، بررسی ابعاد و آثار مالیات بر عایدی سرمایه در بخش مسکن از اندیشکده اقتصاد مقاومتی، مشاوره در راهبری پروژه‌های شفافیت شورای شهر و شهرداری تهران از اندیشکده شفافیت برای ایران، طرح جامع مهارت‌آموزی سربازان وظیفه نیروهای مسلح از پژوهشکده مطالعات فناوری و بررسی و نگاشت مسائل کلان قوه قضائیه از اندیشکده مهنا بودند.

زودمهر با اشاره به بازخوردهای این دوره، گفت: این رویداد از سوی فعالان اندیشکده‌ای بسیار مورد استقبال قرار گرفت و باعث شد سال 1400 این جایزه به‌طور رسمی با عنوان “جایزه ملی سیاست‌گذاری” برگزار شود. در نخستین دوره رسمی، 253 پروژه از 52 اندیشکده در 12 حوزه موضوعی بررسی شدند. این پروژه‌ها در سه مرحله ارزیابی شدند و در نهایت، 16 پروژه به مرحله نهایی راه یافتند.

وی ادامه داد: در مرحله نهایی، پروژه‌ها توسط داورانی از جمله آقایان ایزدخواه، صابر میرزایی، دکتر جلال، علی عبداللهی و دکتر سرزعیم ارزیابی شدند. پروژه “برزخ بی‌هویتی در سرزمین مادری” از اندیشکده دیاران که به شناسنامه‌دار شدن فرزندان مادر ایرانی می‌پرداخت، به‌عنوان پروژه سال انتخاب شد. همچنین، 5 پروژه دیگر به‌عنوان برترین‌ها معرفی شدند که شامل “آینده‌پژوهی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی”، “مدل ساماندهی جمع‌آوری گازهای همراه با نفت”، “طراحی مدل جذب نخبگان خارجی”، “بررسی صنعت ماشین‌آلات صنعتی” و “معرفی سامانه قانونبان” بودند.

دبیر اجرایی جایزه ملی سیاست‌گذاری تصریح کرد: در دومین دوره این جایزه، پروژه‌ها در چهار محور بینشی و اندیشه‌ای، استراتژیک و راهبردی، عملیاتی و اجرایی دسته‌بندی شدند. این رویکرد باعث ایجاد یک سیر منطقی از شناخت مسئله تا حل آن شد.

وی افزود: محور تولید و توسعه محصول در دومین جایزه ملی سیاست‌گذاری مورد توجه قرار گرفت و از بین 900 پروژه مستعد، 58 پروژه از 107 اندیشکده، شرایط لازم برای حضور در این رقابت را احراز کردند. این پروژه‌ها در چهار محور اصلی دسته‌بندی شدند؛ به ترتیب، 65 پروژه در محور بینشی و اندیشه‌ای، 278 پروژه در محور استراتژیک و راهبردی، 150 پروژه در محور عملیاتی و اجرایی و 15 پروژه در محور تولید و توسعه محصول قرار گرفتند.

وی ادامه داد: با توجه به نوپا بودن این مجموعه‌ها، بخش ویژه‌ای با عنوان «اندیشکده نوپا» در نظر گرفته شد که شامل اندیشکده‌هایی است که از سال 99 به بعد تأسیس شده‌اند. در مرحله دوم، پروژه‌های این بخش به صورت حضوری در خانه اندیشه‌ورزان ارائه شدند. در نهایت، در هر محور پروژه‌های برتر به مرحله نهایی راه یافتند. به طور خاص، در محور بینشی و اندیشه‌ای، از 16 پروژه ارائه‌شده، چهار پروژه به مرحله نهایی رسیدند. در محور استراتژیک و راهبردی، 56 پروژه ارائه شد که 20 پروژه به مرحله نهایی راه پیدا کردند. همچنین در محور عملیاتی، 38 پروژه ارائه شد و در محور تولید و توسعه محصول نیز از بین 12 پروژه ارائه‌شده، چهار پروژه برتر مشخص شدند.

زودمهر در خصوص فرآیند داوری گفت: در مرحله اول، 79 داور در ارزیابی 1348 ساعت زمان صرف کردند و در مرحله دوم، 84 داور در پنل‌ها و کمیته‌های تخصصی به ارزیابی پروژه‌ها پرداختند. این کمیته‌ها شامل سه دسته داور بودند: سیاست‌گذاران، کارشناسان علمی، و نمایندگان اندیشکده‌ها. در مرحله نهایی، 19 داور برجسته از جمله افرادی نظیر دکتر حاجی میرزایی (رئیس دفتر رئیس‌جمهور)، دکتر مصباحی‌مقدم (عضو مجلس خبرگان رهبری) و دکتر عاملی (عضو شورای عالی فضای مجازی) حضور داشتند و بر‌اساس شاخص‌های دقیق، پروژه‌های برتر را انتخاب کردند.

وی درباره شاخص‌های ارزیابی توضیح داد:در نخستین دوره این جایزه، ارزیابی‌ها بر اساس پنج شاخص کلی شامل بیان مسئله، روش‌شناسی، تحلیل، پیشنهاد و نگارش انجام می‌شد. اما در دومین دوره، شاخص‌ها دقیق‌تر و متناسب با هر محور تعریف شدند؛ به‌گونه‌ای که تعداد شاخص‌ها به 12 تا 15 مورد در هر محور افزایش یافت.

دبیر اجرایی دومین جایزه ملی سیاست‌گذاری با اشاره به جوایز این رویداد گفت: مجموع جوایز این دوره شامل 500 میلیون تومان نقدی و بیش از دو میلیارد تومان جوایز غیرنقدی است. در هر محور، به برترین پروژه 100 میلیون تومان تعلق می‌گیرد و در صورتی که بیش از یک پروژه برتر در هر محور وجود داشته باشد، مبلغ جایزه با نظر هیئت داوران تقسیم خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: اختتامیه این دوره و تقدیر از برگزیدگان، به‌زودی برگزار خواهد شد و نتایج نهایی به اطلاع عموم خواهد رسید.

وی گفت: در فرآیند داوری، اعضای هیئت داوران به اجماع رسیدند که برخی پروژه‌ها نمی‌توانند به عنوان برتر معرفی شوند. در این ارزیابی‌ها، گاهی نسبت‌های 70-30 یا 20-70 برای تقسیم جوایز مطرح می‌شد. همچنین، مهمانان اختتامیه هنوز به‌طور قطعی نهایی نشده‌اند، اما از تمامی ارکان حاکمیتی، از جمله دفتر مقام معظم رهبری، دفتر رئیس‌جمهور، مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه دعوت به عمل خواهد آمد.

زودمهر ادامه داد: در این دوره، خانه اندیشه‌ورزان با حمایت‌های مختلفی از نهادهای مختلف، از جمله بانک توسعه تعاون و بنیاد ملی نخبگان، توانسته است جوایز را تأمین کند. برای نمونه، در اولین جایزه ملی سیاست‌گذاری، بانک رفاه هدایا را به این رویداد اهدا کرد و در این دوره نیز نهادهای مختلف از جمله بنیاد ملی نخبگان به ما کمک کردند. لازم به ذکر است که بنیاد ملی نخبگان برندگان این جایزه را به‌طور مستقیم به‌عنوان نخبه قبول می‌کند و رویدادهای جایزه ملی سیاست‌گذاری در رویدادهای نخبگانی بنیاد ملی نخبگان ثبت شده است.

وی همچنین تأکید کرد: یکی از ویژگی‌های اصلی این جایزه، شفافیت در فرآیند ارزیابی بوده است. پس از مشخص شدن شاخص‌های ارزیابی، این شاخص‌ها به شرکت‌کنندگان حداقل دو تا سه هفته قبل از ارائه‌ها داده می‌شد تا آن‌ها بتوانند خود را برای ارزیابی آماده کنند. در این رویداد، به‌طور خاص، شاخص‌ها به‌طور دقیق و شفاف به پروژه‌ها اعلام می‌شد.

زودمهر در پاسخ به سوالی درباره زمان اعلام شاخص‌ها در دوره‌های آینده گفت: این موضوع هنوز به‌طور دقیق مشخص نشده است و نیازمند فیدبک مجدد از دبیرخانه است تا ایرادات احتمالی شاخص‌ها شناسایی و بهبود یابد. در جایزه سوم، شاخص‌ها به‌طور نهایی تعیین خواهند شد.

وی اضافه کرد: بنیاد ملی نخبگان تنها برندگان را با تایید دبیرخانه به‌عنوان نخبه قبول می‌کند. همچنین، طراحی شاخص‌ها و فلسفه دو سالانه بودن این جایزه به این دلیل است که حل مسائل به‌طور کامل از لحظه شناخت مسئله تا رسیدن به راه‌حل، یک فرآیند تقریبا دو ساله است که در این مدت اندیشکده‌ها می‌توانند به طور کامل مسئله را شناسایی و ذینفعان آن را بشناسند.

زودمهر اعلام کرد: در سال‌های آینده، این جایزه به‌طور دوره‌ای برگزار خواهد شد و رقابت‌ها از همین امروز آغاز می‌شود.

وی گفت: هدف ما این است که مدل‌هایی که در کشورهای خارجی اجرا شده‌اند را بررسی کرده و آن‌ها را به شرایط و زیست ایران بومی‌سازی کنیم. این فرآیند نیازمند زمان است، زیرا باید این مدل‌ها را به‌گونه‌ای پیاده‌سازی کنیم که در ایران نتیجه‌خوبی بدهند. تقریباً دو سال زمان می‌برد تا این فرآیند به نتیجه برسد. به همین دلیل، ما جایزه را به‌صورت دو سالانه طراحی کرده‌ایم.

وی همچنین افزود: فراخوان جایزه ملی سیاست‌گذاری از طریق همکاران محترم ما در خبرگزاری‌ها و رسانه‌های خانه اندیشه‌ورزان منتشر شد. این جایزه تخصصی در فضای اندیشکده‌ها است و خانه اندیشه‌ورزان، به‌عنوان یک رسانه تخصصی در این فضا، توانسته است فراخوان را به دست تمام کسانی که شرایط حضور در جایزه را دارند، برساند. ان‌شاءالله فراخوان بعدی این جایزه در نیمه دوم سال 1404 منتشر خواهد شد.

زودمهر در ادامه درباره آمار برندگان و میزان مشارکت از خارج از تهران گفت: در سال‌های گذشته، نسبت قابل توجهی از برندگان از غیر تهران بوده‌اند. برای مثال، در پروژه برتر سال گذشته که مربوط به برزخ هویتی بود، دو نفر از برندگان از خراسان رضوی بودند. از 16 شرکت‌کننده سال گذشته، دو نفر از تهران و بقیه از سایر نقاط کشور بودند. در آمار کلی، از 200 اندیشکده‌ای که ثبت کرده‌ایم، حدود 30 اندیشکده از خارج از تهران بوده‌اند. این نشان می‌دهد که یا اطلاع‌رسانی به‌طور کامل انجام نشده است یا توزیع عادلانه‌ای نداشته‌ایم.

وی در پایان گفت: برای مثال، من خودم از یک اندیشکده در قم بودم و متوجه شدم که اطلاع‌رسانی در برخی مناطق به‌طور کامل انجام نشده است.