نقش رسانه در تغییر «سبک زندگی» روستائیان
جامعه روستایی ایران به عنوان جامعه در حال گذار دست خوش تغییرات و دگرگونی‌های فراوانی شده است، به‌گونه‌ای که ما شاهد تغییر ارزش‌های جوانان، تحولات خانواده و شکاف نسلی در جوامع روستایی هستیم. بنا بر اعتقاد محققین، شدت و دامنه تغییر در ابعاد مختلف سبک زندگی در جامعه روستایی به اندازه ای است که ورود وسایل ارتباط جمعی جدید منجر به حرکت جامعه از سبک زندگی روستایی به سمت سبک زندگی شهری شده است.
با توجه به اهمیت این موضوع، گروهی از پژوهشگران دانشگاه های زنجان و تهران در تحقیقی توصیفی، نقش رسانه‌ها را در تحولات سبک زندگی روستاییان مورد بررسی علمی قرار داده اند.
جامعه روستایی ایران به عنوان جامعه در حال گذار دست خوش تغییرات و دگرگونی‌های فراوانی شده است، به‌گونه‌ای که ما شاهد تغییر ارزش‌های جوانان، تحولات خانواده و شکاف نسلی در جوامع روستایی هستیم.
در این پژوهش، 250 نفر از روستاییان شهرستان زنجان که با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند، مشارکت داشتند. برای گردآوری داده‌های مورد نیاز پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده گردید و تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از طریق روش های آماری و به کمک نرم افزارهای کامپیوتری انجام گردید.
یافته‌های این مطالعه نشان می دهد که حدود 44 درصد از پاسخگویان، سطح سلامت اجتماعی خود را در سطح بالایی ارزیابی کرده اند.
همچنین، یافته ها حکایت از آن دارد که 70 درصد از روستائیان مورد مطالعه، از سطح سلامت معنوی بالایی برخوردار بوده اند.
طبق نتایج به دست آمده، میانگین تماشای تلویزیون در میان پاسخگویان 4 ساعت و 20 دقیقه در روز بوده و یافته‌های تحلیلی حاکی از آن است که بین محیط رسانه‌ای با سبک زندگی روستائیان فوق رابطه منفی و معنی داری وجود داشته است. این بدان معنا است که هر چه تماشای تلویزیون توسط آن ها بیشتر شده، گرایش بیشتری به تغییر سبک زندگی پیدا نموده اند.
همچنین، بر اساس نتایج استنباطی این پژوهش مشخص شد که متغیر گروه‌های سنی در رابطه میان متغیرهای تحقیق دارای اثر تعدیل گری بود که معنایش این است که اثر محیط رسانه‌ای بر سبک زندگی روستاییان با گروه سنی پایین منفی و معنی‌دار بود، در حالی که این اثر برای افراد در گروه سنی بالا غیرمعنی‌دار به دست آمد. به بیان واضح تر هم افراد جوان و هم افراد دارای سنین بالاتر تحت تاثیر رسانه ها برای تغییر سبک زندگی قرار می گیرند، ولی این تاثیرپذیری در افراد جوان تر به طور قابل ملاحظه ای بیشتر است.
نتایج این پژوهش که در قالب مقاله ای علمی پژوهشی در فصلنامه «برنامه‌ریزی منطقه‌ای» وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی به چاپ رسیده، می تواند در انجام برنامه ریزی های موشکافانه برای تولید محتواهای رسانه ای مناسب مناطق روستایی موثر واقع گردیده و در این زمینه به مسئولین امر کمک نماید.
گزارش: محمدرضا دلفیه
منبع: بادسار، م. و همکاران. 1395. نقش رسانه ها در تحولات سبک زندگی روستاییان (مورد مطالعه: شهرستان زنجان). برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 6(24): 166-153.
No tags for this post.
