نانوژل جدیدی که اثر کشنده نیش مار را خنثی میکند
بهگزارش دانشمندآنلاین، طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت مارها حدودا ۵ میلیون انسان را در سال نیش میزنند و حدود ۱۰۰هزار نفر از آنها کشته میشوند. پادزهرهای استفادهشده آنطور که باید جان مصدومان را نجات نمیدهند و از طرفی تولیدشان هزینهبر و سخت است.
اکنون گروهی از محققان دانشگاه کالیفرنیا ترکیبی مصنوعی با ماندگاری طولانی را توسعه دادهاند که میتواند اثر زهر مارها را در بدن خنثی کند.
گرچه وجود پادزهرهای دارویی موثر است و میتواند در جلوگیری از مرگ مصدوم یا بروز ناتوانی طولانیمدت مانند قطع عضو اثربخش باشد اما تولید، نگهداری، حمل و جابهجایی آنها کار آسانی نیست. یکی از راههای متداول ساختن پادزهر، تزریق زهر غیرکشندهای به اسب یا گوسفند است و صبرکردن برای توسعه پادتنهای بدن حیوان مقابل زهر وارد شده و درنهایت جمعآوری و پردازش پادتنها برای تبدیل به پادزهر است.
این کار چند مشکل اساسی دارد. مثلا اینکه هزینه گزافی دارد و همچنین حتما باید در جای خنک نگهداری شوند بدین معناست که در مناطق فقیرنشین دنیا که مجروحشدن از نیش مار بهوفور رخ میدهد، انجامش راحت نیست و البته بسیاری از پادزهرها فقط روی یک نوع از نیش گونههای مارها اثر دارند. از همینروی گروه تحقیقاتی دانشگاه کالیفرنیا در راستای معرفی ساخته خود میگویند که میتواند روی تمامی اقسام نیشها موثر باشد.
جفری اوبرین سرپرست این پژوهش میگوید: «پادزهرهای متداول فقط روی برخی از نیش مارها جواب میدهند. تیم ما طیف گستردهای از تواناییها را برای توقف نابودی سلولهای مجروح در بسیاری از قارهها نشان داد و این کار کمی نیست. هزینه کار ما کمتر از نمونههای پیشین است و همچنین برای نگهداری به یخچال نیاز ندارد و انتظار میرود برای نجات جان قربانیان نیش مار کاملا اثربخش باشد.»
این داروی جدید از نوع خاصی از پلیمر نانوژل ساختهشده است. هنگامیکه تزریق میشود نانوذرات درون محلول ازطریق چسبیدن به پروتئینهای خاص زهر که در کشتن قربانیان متداولاند، آنها را به خود جذب میکنند. این ذرات زهر را اسیر و خنثی میکنند و با جلوگیری از پیشروی زهر در حمله به گلبولهای قرمز و در نهایت خونریزی آنها که میتواند کشنده هم باشد، جان مصدوم را نجات میدهد. از آنجاییکه محتویات این نانوذرات بهراحتی بهدست میآیند این روش نسبت به راههای قبل ارزانتر است. این بدین معناست که امکان جابهجایی در بستههای استاندارد پزشکی با هزینه کم برای انتقال به مناطق موردنیاز را دارد.
محققان درحال انجام آزمایشهای بالینی و دریافت مجوز برای محصول خود هستند. درآینده نیز این نانودات میتوانند برای خنثیسازی اثرسم عنکبوت، زنبور و عقرب نیز کارایی داشته باشد.
نتایج تحقیقات در«ژورنال انجمن شیمی آمریکا» (Journal of the American Chemical Society) منتشر شدهاست.