آرش شریفزاده، یکی از کارگردانان فعال در زمینه تئاتر کودک، وضعیت اقتصادی این شاخه از تئاتر را بسیار دشوار توصیف میکند.
زهرا تقوی: این کارگردان به تازگی اجرای نمایش جدید خود را در تالار هنر آغاز کرده است. نمایش جدید او اقتباسی از انیمیشن ایرانی «لوپتو» است که با عنوان «سورنا در کارخانه اسباببازی» در تالار هنر اجرا میشود.
شریفزاده که نویسندگی و کارگردانی این نمایش را بر عهده دارد، معتقد است که ساخت و اجرای نمایشهای کودک در قیاس با آثار بزرگسال هزینه بالاتری دارد و این نکتهای است که در برخورد با نمایشهای کودک کمتر به آن توجه میشود.
او با ابراز تاسف از وضعیت تورم در چند سال اخیر به خبرگزاری سینا میگوید: شرایط کار برای گروههای نمایشی به ویژه گروههای کودک بسیار سخت است. ما بیشترین ضربه را از ناحیه هزینههای کار میخوریم. همه اقلامی که برای نمایشهایمان نیاز داریم، خیلی گران شده است. زمانی، هزینه تدارکات، در میان هزینههای آمادهسازی یک نمایش به چشم نمیآمد و شاید خیلی اوقات حساب نمیشد اما امروزه همین تدارکات یعنی همین چای و میان وعده برای گروه اجرایی هم جزو هزینههای بالا محسوب میشود.
شریفزاده با اشاره به تفاوت ویژگیهای تئاتر کودک و بزرگسال ادامه میدهد: دکور کار کودک باید زیبا، رنگین و خوشفرم باشد و لباسها و گریم نیز به همین صورت. در کار بزرگسال ممکن است شما دو تخته را کنار هم بگذارید و تماشاگر آن را به عنوان پنجره بپذیرد. در تئاتر کودک هم کودک این قرارداد را میپذیرد ولی با چنین پنجرهای جذب نمایش نمیشود. چراکه رنگ و زیبایی صحنه و لباس است که در وهله اول، تماشاگر کودک را به صحنه جذب میکند تا او در مرحله بعدی، داستان نمایش را دنبال کند. به همین دلیل، هزینه آمادهسازی کار کودک بالاتر است. تازه علاوه بر همه اینها باید برای دستمزد اعضای گروه هم فکری کرد.
این کارگردان که به گفته خودش بیش از 35 سال در زمینه تئاتر کودک فعالیت دارد، به دیگر مشکلی که در این حوزه وجود دارد، اشاره و اضافه میکند: علاوه بر همه اینها، محدودیت سالنهای تئاتر کودک را هم باید در نظر گرفت. گروههای فعال در این زمینه در بسیاری اوقات باید در فرهنگسراها روی صحنه بروند. هرچند در فرهنگسراها میتوان اجرای صبح برای مدارس تعریف کرد ولی سالنهای فرهنگسرا برای تئاتر، طراحی نشدهاند و عموما سالن همایش هستند که در آنها برنامههای دیگری هم برگزار میشود. بنابراین یک گروه، ممکن است در استفاده از این سالنها دچار محدودیت شود.
شریفزاده ادامه داد: از سوی دیگر کارگردان تئاتر نمیتواند در سالن فرهنگسرا، کارش را طبق دلخواه خود طراحی کند زیرا همان گونه که توضیح دادم، سالن فرهنگسرا سالن تخصصی تئاتر نیست و برخی از ملزومات اجرای تئاتر به خصوص تئاتر کودک را ندارد. بنابراین سالنهای تخصصی تئاتر ما در حد تالار هنر و کانون پرورش فکری است که بسیار محدود است و گروههای نمایشی زیادی باید برای اجرا در این سالنها منتظر بمانند و همه اینها به اقتصاد یک گروه نمایشی که کار تخصصی کودک اجرا میکند، ضربه میزند.
بیشتر بخوانید:
بودجه تئاتر کودک، سرمایهگذاری است نه هزینه
همچنان ارزانترین قیمت بلیت تئاتر را داریم
شریفزاده از قیمت بلیت و اجراهای محدود به عنوان دیگر مشکلات تئاتر کودک یاد میکند و میافزاید: قیمت بلیت تئاترهای کودک بسیار پایین است. به طوری که بارها پیش آمده که خود خانوادهها به این موضوع اشاره داشتهاند که قیمت بلیت نمایش از چیپس و پفکی که بچهها در سالن تئاتر میخورند، کمتر است. این در حالی است که اغلب هزینههای تولید یک نمایش کودک از راه فروش گیشه تامین میشود.
او ادامه میدهد: هزینه را نمیتوان کاری کرد ولی قیمت بلیت را میتوان کمی بالاتر برد تا گروهها در شرایط بهتری کار کنند به خصوص که مخاطب ما خاص است. بنابراین یا باید قیمت بلیت را افزایش داد یا اینکه سالنهای بیشتری را به اجرای تئاتر کودک اختصاص بدهند تا یک گروه بتواند نمایش خود را در بازه زمانی بیشتری روی صحنه ببرد نه اینکه بعد از 30 اجرا، ناچار به تعطیلی کار شود و سالن را به گروه بعدی که منتظر است، تحویل بدهد.
این کارگردان درباره وضعیت کمکهزینه نمایشهای کودکان نیز توضیح میدهد: من خود عضو شورای تالار هنر هستم. قیمت بلیت در این سالن 120 هزار تومان است. گروه نمایشی برای قرارداد خود دو انتخاب دارد؛ یا کل فروش گیشه را دریافت کند و کمک هزینهای نگیرد یا کمک هزینه دریافت کند ولی بخشی از فروش گیشه مثلا 20 یا 30 درصد را به سالن اختصاص بدهد. این شرایط تالار هنر است و البته قیمت بلیت در کانون پرورش فکری 60 هزار تومان است.
گفتنی است نمایش «سورنا در کارخانه اسباب بازی» به نویسندگی و کارگردانی آرش شریفزاده، با اقتباسی از انیمیشن «لوپتو» دراماتورژی شده است و امیرمسعودقاسمی، لیدا معتمد، سعید موسوی، مهدی بیابانی، نگار تقویراد، نسا جبینپور، پانیذ صادقی، محمدمیثاق اردستانی، ساشا شایان، آریسا قنبریفر، بردیا یداللهی، صادق فخاری، الهام رضایی، کیمیا حسینزاده، سارینا کشاورز، نیایش سروش، امیرمهدی پاکنیت، محمد سروش علیشاهی بازیگران آن هستند.
در این نمایش مهندس جوان به خاطر بیماری پدرش رباتی را که پدر باید تکمیل میکرد را برای بازرسان سندیکای جهانی آماده میکند ولی نقشههای تکمیلی دست همکارانی هست که به دلیل خلافکاری در زندان هستند، مهندس جوان آنها را به کارخانه میآورد ولی با مشکلات زیادی مواجه میشود در این راه فرشتههای نگهبان به علی کمک میکند تا اینکه…
این اثر نمایشی هر شب ساعت 19 ویژه تماشاگران بالای 5 سال در تالار هنر روی صحنه میرود و اجرای آن تا 4 دی ماه ادامه خواهد داشت.