فرزاد موتمن: برخی شرایط سینما را بی‌مشتری می‌کند
«شبگرد » واپسین ساخته فرزاد موتمن و با بازی امیر آقایی، روشنک گرامی، امیرحسین فتحی و مهشید افشار‌زاده این روزها در سینماهای کشور نمایش داده می‌شود؛ فیلمی که روایت کلاسیک دارد و در آن کاراکترها داستان‌هایی را به هم پاس می‌دهند اما همه آنها در عمل یک داستان را تعریف می‌کنند. شبگرد فیلمی است که به ما می‌گوید موضوع داستان و حتی روایت آنقدر‌ها مهم نیستند، بلکه ذات سینما مهم است ، آن اتمسفری که از ترکیب تصویر و صدا شکل می‌گیرد دلیل اصلی جذابیت فیلم‌ها هستند. به گفته موتمن شبگرد فیلمی است که قبل از هر چیز از عشق به ذات سینما نشأت می‌گیرد. آن چیزی که اهمیت دارد اتمسفری است که مقابل ما قرار دارد و ما حسش می‌کنیم.
به گزارش خبرگزاری سینا، فرزاد موتمن در گفت و گویی با روزنامه اعتماد در پاسخ به این سوال که جامعه امروز ایران تحت تاثیر فیلم‌های نازل است، حالا ممکن است این لحن فیلم شما متاثراز چنین چیزی باشد گفت: مدت‌هاست عملا نزدیک به پنج دهه یا شاید بیشتر از چهار دهه است که نه تنها من که خیلی از ما احساس می‌کنیم که عناصری از انتزاع، آبستره بودن و حتی سورئالیسم در جامعه ما به‌شدت وجود دارند طبعا سراسر شب و شبگرد تحت تاثیر چنین حال و هوایی شکل گرفتند.
او درباره ارتباط با تماشاگر و فیلمش افزود: اگر شبگرد در همان سال تولید و با تبلیغات مناسبی اکران می‌شد به نظرم سه چهار میلیارد می‌فروخت که با توجه به کم‌هزینه بودن فیلم، گیشه‌اش فوق‌العاده بود، در شرایط فعلی این انتخاب نمی‌افتد به علاوه در سه چهار سال اخیر، یک بخش وسیعی از جوان‌ها که مخاطبین اصلی شبگرد هستند با سینما قهر کردند و شعارشان این است که «نه به هر چیزی که مجوز دارد»، الان جوان‌ها بیشتر وقت‌شان را به کافه‌گردی می‌گذرانند، پدیده‌ای که باعث گسترش کافه‌داری در سطح شهر در سه،چهار سال اخیر شده است، همان‌طور که می‌بینید خانه‌هایی که از سبک وارطان باقی ماندند بین خیابان کریم‌خان تا خیابان فرانسه بسیاری تبدیل به کافه شدند، می‌توانم بگویم قهر کردن جوان‌ها با سینما، پدید‌ه دیگری را هم دامن زده است، مثل رواج تئاتر‌های زیرزمینی که الان خیلی باب شده، اما من که با جوان‌ها خیلی ارتباط دارم می‌دانم که این تحریم‌ها بیش از آنکه یک تصمیم آگاهانه و سیاسی باشد، ناشی از حال و هوا و مود است، امیدوارم بعضی از جوان‌ها که می‌دانم بسیاری از آنها سینه‌فیلم هم هستند قهرشان را بشکنند و به تماشای شبگرد بنشینند. این فیلم برای آنها ساخته شده است، ما الان یک مشکل اساسی که داریم این است که شبگرد اکران است اما مخاطبش سینما نمی‌رود.
او به وضعیت سخت فیلم‌های اجتماعی در این شرایط به مدیریت سینمایی اشاره کرد: در سینمای امروز ایران، کمدی‌ها از یک طرف و فیلم‌هایی که به فیلم‌های ارگانی معروف شدند از طرف دیگر، تقریبا تنها فیلم‌هایی هستند که اکران می‌شوند، خیلی از فیلمسازان دیگر به اکران داخلی فکر نمی‌کنند و قیدش را زدند و خیلی‌ها بدون محدودیت تولید فیلم در ایران، به شکلی زیرزمینی فیلم می‌سازند و آنها را در خارج از کشور به نمایش درمی‌آورند و نسخه‌هایش از طریق اینترنت به ما می‌رسد، به گمانم به تدریج دارد نوعی سینمای ایرانی در اروپا و امریکا شکل می‌گیرد و مدیریت‌های سینمایی طی دو دهه پیش مسوولان اصلی این شرایط هستند.
او در ادامه گفت: یا سینمای ایران تغییر می‌کند و تولید و اکران فیلم از این شکل به‌شدت بروکراتیک و کنترل شده خارج می‌شود یا اینکه محدود و محدوتر خواهد شد تا به جایی برسیم که نشانه‌هایی از سینمای ایران را فقط درخارج از ایران جست‌وجو کنیم، یک پدیده‌ای هم به اسم سریال‌های شبکه نمایش خانگی به این شرایط بد دارند دامن می‌زنند، پدیده‌ای که به غلط همه فکر می‌کنند مخاطب دارد ولی ندارد فقط ترافیک دارد و دارند ترافیک می‌فروشند و با پول‌های کلان که به دست می‌آورند در واقع سینما را بی‌مشتری می‌کنند، در‌حالی که خودشان هم واقعا مشتری پیدا نمی‌کنند و فقط دارند ترافیک می‌فروشند.
این کارگردان در ادامه به موج فیلم‌های کمدی اشاره کرد: من هیچ‌وقت دنباله‌رو نبودم، همیشه فارغ از اینکه چه چیزی مد است و به قول بازاری‌ها چه چیزی در بورس است، کارکردم. طبعا وقتی همه کمدی می‌سازند من ترجیح می‌دهم کار دیگری انجام دهم، ولو اینکه در گذشته دو کمدی پرفروش داشتم اما درچنین شرایطی من ترجیح می‌دهم کار دیگری کنم و اتفاقا ترجیح می‌دهم کارهای بیشتر تجربی کنم.
موتمن در آخر گفت: شبگرد باید دوسال پیش نمایش داده می‌شد، اما متاسفاته یک مسیر به‌شدت ناهموار و ناسازگار را طی کرد تا به این اکران کم و بیش محدود برسد اما ازآنجایی که آدم غرغرویی نیستم ترجیح می‌دهم درباره‌اش حرف نزنم، فعلا فیلم اکران است.
