هرچند در برنامه پنجم توسعه پیش بینی شده بود که سهم پژوهش از تولید ناخالص ملی تا پایان برنامه به 3 درصد برسد اما این هدفگذاری محقق نشد و هنوز هم فاصله چشمگیری بین سهم واقعی بودجه پژوهشی کشور تا این رقم وجود دارد.
اختصاص 800 میلیون دلار برای تجهیز آزمایشگاه ها
اسفندیار اختیاری؛ رییس کمیته پژوهش و فناوری مجلس در ارتباط با وضعیت بودجه پژوهش در سال 96، به خبرنگار سیناپرس گفت: کل بودجه پژوهش در سال 96 با احتساب پول هایی که به فناوری اختصاص یافته، حدود 8000 میلیارد تومان است. دولت یک جدول 14 هم در نظر گرفته بود که در آن رقمی معادل 9000 میلیارد تومان پیش بینی شده بود. اما آن جدول یک مشکل قانون اساسی داشت که نوشته شده بود از سرجمع بودجه ها برداشته شود و این امکانپذیر نیست. بنابراین این 9000 میلیارد تومان امکان تخصیص ندارد، همانطور که در بودجه سال 95 هم تخصیص نیافت.
وی افزود: با این وجود، در حین تصویب بودجه، 800 میلیون دلار برای تجهیز آزمایشگاه های دانشگاه ها در نظر گرفته شد که از صندوق توسعه ملی برداشت خواهد شد. این رقم به افزایش بودجه پژوهشی ما کمک خواهد کرد. البته این 800 میلیون دلار به صورت وام ارزی در اختیار دانشگاه ها قرار می گیرد اما همین که این رقم برای تجهیز آزمایشگاه ها پیش بینی شده، قدم مثبتی است.
اختیاری با اشاره به رویکرد حمایتی برنامه ششم از شرکت های دانش بنیان و تحقیقات کاربردی، اظهار کرد: در بودجه سال آینده برای حمایت از شرکت های دانش بنیان، مبلغ 200 میلیون دلار به صندوق نوآوری و شکوفایی اختصاص پیدا کرده است.
حدف جدول 14 به پژوهش ضربه می زند
محمدمهدی زاهدی؛ رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم در این زمینه تصریح کرد: متاسفانه کمیسیون تلفیق در بررسی بودجه سال 96، جدول 14 را حذف کرده است و این موضوع ضربه جدی به بحث پژوهش وارد می کند. در صحن علنی هم پیشنهاد کردیم که این جدول بازگردد اما جالب اینجاست که نماینده محترم دولت با این پیشنهاد مخالفت کرد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: البته در جاهای دیگر به ویژه در برنامه ششم توسعه، مواردی را پیش بینی کردیم که اگر آنها عملیاتی شود، جبران جدول 14 خواهد شد.
سرمایه گذاری روی مغزهای خلاق به هزینه نیاز دارد
سید محمدجواد ابطحی؛ دیگر عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز با انتقاد از عدم تحقق سهم بودجه پژوهش از تولید ناخالص ملی، اظهار کرد: در برنامه پنجم توسعه مقرر شد که 3 درصد تولید ناخالص ملی به مراکز پژوهشی و تحقیقاتی اختصاص یابد که البته همین مقدار هم کم است. اما بروید ببینید که در پایان برنامه پنجم که به جای 5 سال، 6 سال شد، این هدف چقدر تحقق پیدا کرد؟ متاسفانه این 3 درصد هم محقق نشد.
وی افزود: مغز خلاق فرزندان ما این استعداد را دارد که امکانات در اختیارشان قرار بگیرد و این امر به هزینه نیاز دارد. بالاخره مطالعه، طراحی، اجرا و حتی رسیدن به مرحله تولید صنعتی، کار می برد. اما متاسفانه این موضوع در مجلس کمرنگ دیده شد. البته ما پیشنهادی در قالب تبصره 4 ارایه دادیم و به تصویب رسید که عنایت بیشتری به بحث شرکت های دانش بنیان و پژوهش صورت بگیرد. بر این اساس مقرر شد 200 میلیون دلار از صندوق توسعه ملی با اجازه مقام معظم رهبری به صندوق نوآوری و شکوفایی اختصاص یابد.
ابطحی تاکید کرد: دولت باید هزینه جاری و عمرانی خود را تفکیک کند و سهم پژوهش از تولید ناخالص ملی را که رقم هنگفتی هم هست، تخصیص بدهد. حالا ما انتظار نداریم که این رقم را یکجا بدهند بلکه به نحوی باشد که در طول برنامه، 3 درصد تخصیص یابد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به شدت روی بحث سهم پژوهش از تولید ناخالص ملی مصر بودیم و دوستان ما در کمیسیون تلفیق هم از این موضوع دفاع کردند. ولی بعضی از دوستان می گویند که بالانس هزینه ها و درآمدهای دولت با وجود 500 هزار میلیارد تومان طرح نیمه تمام امکانپذیر نیست. بنابراین مجبوریم از بودجه جاهای دیگر کم کنیم. از بودجه کجا کم می کنند؟ از بودجه تحقیقات!
گزارش: سید احمد طبایی
No tags for this post.