رئیس موسسه اکو با تاکید بر اینکه مکانهای فرهنگی فضاهای امنی را برای گفتوگوی سازنده فراهم میکنند، گفت: از طریق فعالیتهای فرهنگی، جوامع میتوانند برای همزیستی هماهنگتر تلاش کنند و این اقدامات در نهایت به کاهش تنشهای جهانی کمک کنند.
به گزارش خبرگزاری سیناپرس: سازمان همکاریهای اقتصادی (ECO)، یک سازمان منطقهای است که در سال ۱۹۸۵ توسط دولتهای ایران، پاکستان و ترکیه به منظور توسعه همکاریهای اقتصادی، فنی و فرهنگی میان کشورهای عضو تاسیس شد. در سال ۱۹۹۲ سازمان اکو گسترش یافت و هفت عضو جدید از جمله جمهوری اسلامی افغانستان، جمهوری آذربایجان، جمهوری قزاقستان، جمهوری قرقیزستان، جمهوری تاجیکستان، ترکمنستان و جمهوری ازبکستان به آن اضافه شدند. موافقت رسمی با تاسیس موسسه فرهنگی تحت عنوان فعلی خود سرانجام با امضای اساسنامه آن در سومین اجلاس سالانه اکو که در ۱۵-۱۴ مارچ ۱۹۹۵ در اسلام آباد پاکستان برگزار شد، محقق شد.
اواسط مهر ۱۴۰۲ سعد سکندرخان دیپلمات پاکستانی به ریاست موسسه فرهنگی اکو انتخاب شد و از آن روز در این موسسه اقدامات فرهنگی گوناگونی انجام داده است. مصاحبه زیر متن گفتوگوی خبرنگار کتاب ایرنا با سکندرخان درباره اقداماتش در دوره ریاست این موسسه است. او در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا درباره در مورد فعالیتهای اخیر موسسه فرهنگی اکو گفت: مؤسسه فرهنگی اکو به طور فعال در رویدادهای مختلفی با هدف ترویج تبادل فرهنگی، تقویت روابط دیپلماتیک و تجلیل از میراث غنی منطقه اکو شرکت میکند. این فعالیتها طیف گستردهای از موضوعات، از اقدامات ادبی و هنری گرفته تا اقدامات خیریه و آگاهیهای زیستمحیطی را در بر میگیرد. یکی از محورهای اصلی این موسسه، بزرگداشت مفاخری از منطقه اکو است. در آیینی مانند مراسم «گنج سعدی» از سعدی شیرازی شاعر بزرگ زبان فارسی تجلیل و از چهرههای شاخصی چون افتخار حسین عارف شاعر نامدار پاکستانی تقدیر شد.
در این سالها ترویج میراث فرهنگی مشترک نیز مورد توجه موسسه اکو بوده است، جشنهایی مانند شب یلدا و جشنواره آسمانی نوروز، جوامع را گرد هم میآورد. رویدادهای ادبی نقشی حیاتی در ماموریت این موسسه ایفا میکنند؛ رویدادهایی که شامل شعرخوانی، نقد و بررسی آثار و تقدیر از ادیبان میشود. در بیان نمونههای قابل توجه از این رویدادها میتوان به برگزاری آیین شعرخوانی اکو که در شهر دوشنبه، در تاجیکستان و «شب افغانستان» که در آن شعرهایی از فرهنگهای مختلف خوانده شد، اشاره کرد. علاوه بر این، برگزاری سمینارهای بینالمللی با موضوع مطالعات پاکستان و اردو و راهاندازی پروژه «چشمان روان در فرات»، گردآوری مجموعهای از اشعار علیرضا قزوه، تعهد موسسه اکو به کاوش ادبی را برجسته میکند.
این دیپلمات به برگزاری نمایشگاه هنری اشاره کرد و گفت: برگزاری نمایشگاههای هنری یکی دیگر از راههایی است که موسسه از طریق آن تبادل فرهنگی را ترویج میکند. در نمایشگاه «شبهای طلایی» خوشنویسی خیرهکنندهای از عباس رحیمی به نمایش گذاشته شد، همچنین نمایشگاه موضوعی مانند «نه به جنگ» از صلح حمایت کرد و در نمایشگاه «فرهنگ برقراری ارتباط» روابط بین پاکستان و ایران برجسته شد. این اقدامات هنرهای تجسمی نه تنها استعداد هنرمندها را به نمایش میگذارد، بلکه درک بین فرهنگهای مختلف را تقویت میکند.
همچنین درباره برگزاری رویدادهای فرهنگی افزود: برگزاری رویدادهای دیپلماتیک فرهنگی با جلساتی که با حضور مقامات فرهنگی و دیپلماتهای کشورهای عضو اکو برگزار میشود، جزء لاینفک اقدامات موسسه است. اجرای پروژههای مشترک با سایر نهادهای فرهنگی، مانند پروژههای موسسه کتاب و ادبیات ایران، این تلاشهای دیپلماتیک را بیشتر کرد. فعالیتهای خیریه نیز یکی از جنبه های مهم ماموریت موسسه است. شرکت در بازارهای خیریه، مانند بازارچه حمایت از غزه که توسط انجمن بانوان دیپلماتیک سازماندهی شده است، بر تعهد به اهداف بشردوستانه تاکید میکند. کارگاهها و برنامههای آموزشی، از جمله دورههای خوشنویسی و هنر مانند دوره خوشنویسی نگارینه خط، فرصتهایی را برای توسعه مهارتها و قدردانی فرهنگی فراهم میکند.
رویدادهای آشپزی، مانند جشنواره غذای PEISCT که غذاهای پاکستانی را به نمایش میگذارد، برارزش توجه به غذاهای ملی تاکید دارد و همبستگی را با دلایل مختلف ترویج میکنند. همکاریهای بینالمللی از طریق رویدادهای مشترک با کشورهای عضو اکو، مانند جشن «میراث آبای، افتخار جهانی قزاقستان» برجسته شد. اقدام برای افزایش آگاهی زیست محیطی، از جمله مشارکت در جشن باستانی نوروز و درختکاری در روز ۱۵ اسفند، نشان دهنده تعهد موسسه به پایداری است. اجرای موسیقیدانان افغانستانی در «شب افغانستان» و همچنین اجرای موسیقی سنتی تاجیکستان، موجب غنرتر شدن مناظر فرهنگی کشورهای اکو شد. این فعالیتهای متنوع نشاندهنده تعهد تزلزلناپذیر موسسه فرهنگی اکو به تبادل فرهنگی، آموزش و تلاشهای بشردوستانه است که درک عمیقتر و قدردانی از میراث غنی منطقه اکو را تقویت میکند.
او درباره شرایط برای فعالیت موثرتر موسسه اکو در ایران تصریح کرد: مسلما اگر شرایط و امکانات بیشتر میشد، موسسه فرهنگی اکو میتوانست فعالیتهای خود را به نحو موثرتری انجام دهد. در حالی که این موسسه در حال حاضر از فضایی بهره میبرد که شامل یک گالری هنری و یک آمفی تئاتر است (که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور میزبان ارائه شده است) ارائه تسهیلاتی مانند افزایش بودجه برای برنامههای متنوع و همکاریهای بیشتر فضاها باعث ارتقای توانمندیهای موسسه میشود. همکاری و مشارکت قویتر با سازمانهای فرهنگی ایران نیز نقش مهمی در غنیسازی اقدامات موسسه خواهد داشت. با همکاری نزدیک با این سازمانها، موسسه فرهنگی اکو میتواند از تخصص، منابع و شبکههای محلی استفاده و تعامل بیشتری با هنرمندان، دانشمندان و جوامع ایجاد کند. گسترش ظرفیت امکانات موجود میتواند از برگزاری رویدادها و نمایشگاههای بزرگتر، ترویج تبادل فرهنگی و در نهایت تقویت روابط بین کشورهای عضو اکو حمایت کند.