آیا میتوان به خورشید سفر کرد؟
جواب پرسش بالا مثبت است و به زودی اتفاق خواهد افتاد. در سال 2018 ناسا کاوشگر خورشیدی را به سوی خورشید پرتاب خواهد کرد. زمین حدود 149 میلیون کیلومتر از خورشید فاصله دارد و سفینه کاوشگر خورشیدی پلاس به فاصله 6 میلیون کیلومتری این ستاره سوزان خواهد رسید. «اریک کریستین» محقق در مرکز پروازی گودارد ناسا در مریلند میگوید:« این نخستین ماموریت پرواز به سمت خورشید خواهد بود». او ادامه میدهد:« هرچند ما نمیتوانیم روی سطح خورشید بنشینیم، اما آنقدر نزدیک خواهیم شد تا پاسخ پرسشهای کلیدیمان را دریافت کنیم».
نخستین پرسشی که امیدواریم جواب آن را از این ماموریت دریافت کنیم این است که چرا سطح خورشید که به آن فوتوسفر میگوییم به اندازه اتمسفر خورشیدی یا کورونا داغ نیست. سطخ خورشید دمایی در حد 5500 درجه سانتیگراد دارد، اما اتمسفربالای آن دمایی در حد 2 میلیون درجه سانتیگراد دارد. کریستین در توضیح این معمای بزرگ میگوید:« همه فکر میکنند هرچه از منبع حرارت دورتر شویم سردتر خواهد بود». دومین پرسشی که محققان امیدوارند به جواب آن برسند این است که بادهای خورشیدی چطور سرعت میگیرند. خورشیدی معمولا جریانی از ذرات باردار را با فضا میفرستد، البته ما نمیدانیم چطور این ذرات تا میلیونها کیلومتر در ساعت سرعت میگیرند.
ما سالهای است در باره بادهای خورشیدی میدانیم چون باعث میشود دم دنباله دارهای همیشه در جهت مخالف خورشید باشند، حتی اگر دنباله دار در جهت دیگری سفر کند. این موضوع نشان میدهد چیزی از خورشید میوزد که سرعت وزشش از سرعت حرکت دنباله دارها بیشتر است.
سومین موضوع هم این است که بفهمیم چرا خورشید گاهی ذراتی بسیار پر انرژی به فضا میتاباند، ذراتی که میتوانند برای فضا نوردان و سفینههای بدون محافظ خطرناک باشند. محققان سالها است تلاش کردهاند این رازها را از روی زمین بگشایند اما فاصله زیاد مسئله ساز است. فاصله باعث ایجاد تداخل و آغشتگی در پدیدهها میشود و به همین دلیل دشوار است بگویید که آنچه میبینیم و دریافت واقعا از کجا ناشی میشود.
با این حال پرواز تا فاصله 6 میلیون کیلومتری خورشید چندان هم بیخطر نیست. خطر اصلی بدون شک و همانطور که همه میدانند حرارت است. برای سرو کله زدن با حرارت بسیار زیاد محققان ناسا یک سپر 11.4 سانتیمتری از کامپوزیتهای کربنی ساختهاند که میتواند تا حرارت 1370 درجه سانتیگراد بیرون سفینه را تحمل و متوقف کند. به علاوه سفینه دارای یک تیوب ویژه حرارتی است که رادیاتور حرارتی نامیده میشود و حرارت را به فضا باز میگرداند. بنابراین حرارت به دستگاههایی که بسیار به حرارت حساس هستند برخورد نمیکند. اگر این تمهیدات آنطور که پیشبینی شده جواب بدهند، آنوقت دستگاهها دمایی بیشتر از دمای اتاق را تحمل نخواهند کرد. اما این سفینه همچنین در مقابل تشعشعات محافظت خواهد شد که میتوانند مدارهای الکترونیکی سفینه را تخریب کنند. این سفینه بی سرنشین است اما اگر زمان و پول کافی وجود داشته باشد، ناسا میگوید میتواند سفینهای بسازد که یک فضانورد را به سلامت به فاصله 6میلیون کیلومتری خورشید ببرد. اگر همه چیز مطابق نقشه پیش برود این سفینه نزدیکترین دستساخته بشر به خورشید خواهد بود. در حال حاضر رکورد در دست سفینه هلیوس یک است که به فاصله 47میلیون کیلومتری خورشید رسیده است و هلیوس 2 هم به فاصله 44 کیلومتری رسیده است. محققان بسیار امیدوارند این سفینه اطلاعاتی از خورشید به آنها بدهد که علاوه بر گشودن رازهای مهم خورشید به کار فضا نوردان در سفرهای طولانی فضایی مثل سفر به مریخ بیاید.
علی رنجبران
No tags for this post.