پرنده خجالتی نیازمند حمایت
به گزارش ایرنا، هوبره پرنده ای از تیره درناسان و گونه ای در خطر انقراض، نیمه مهاجر و خجالتی است، تعدادی از آنها آبان ماه از روسیه و کشورهای شمالی به ایران و جنوب دشت داراب در استان فارس مهاجرت می کنند که عواملی مانند شکار بی رویه، تخریب زیستگاه ها و ناامنی موجب نابودی و فرار آنها از منطقه می شود.
کارشناسان معتقدند هوبره نسبت به ناامنی بسیار حساس است و اگر یک سال وارد منطقه ای شود و احساس ناامنی کند از آنجا رفته و دیگر بر نمی گردد.
با توجه به اهمیت حفاظت از این گونه ارزشمند جریمه شکار آن برای هر قطعه 200 میلیون ریال تعیین شده است و بنا به اعلام سازمان حفاظت محیط زیست اگر فردی اقدام به شکار این پرنده کند طبق قانون با وی برخورد می شود.
هوبره یکی از پرندگان نادر و ارزشمند حیات وحش ایران است که به عنوان یک گونه حمایت شده مورد حفاظت قرار دارد و در مقیاس جهانی به عنوان گونه ای از پرندگان آسیب پذیر شناخته می شود که علاقه کشورهای حاشیه خلیج فارس به شکار آن سبب شد همه ساله تعدادی از افراد سودجو و فرصت طلب اقدام به زنده گیری و صید این پرنده زیبا کنند.
گفته می شود هر قطعه پرنده هوبره توسط دلالان یک میلیون و 500 تا 2 میلیون تومان از شکارچیان خریداری و به کشورهای حوزه خلیج فارس قاچاق می شود.
این پرنده زمانی در مناطق کویری و استپی جنوب آسیا بسیار فراوان بود اما اعراب خاورمیانه با استفاده از بازهای شکاری، به ویژه بالابان و شاهین معمولی، تفنگ و تله گذاری این پرنده را تا آستانه انقراض کامل پیش بردند تا اینکه در دهه 1970 تلاش های حفاظتی و ممنوعیت شکار در برخی نقاط توانست آن را از انقراض نجات دهد.
از بین رفتن گیاهان یکی دیگر از عوامل تهدید این پرنده ارزشمند است زیرا هوبره آب نمی نوشد و آب مورد نیاز بدن خود را از گیاهان و غذاهایی مانند انواع حشرات، بذر گیاهان و توت هایی که می خورد، تامین می کند.
هوبره در زمان ساخت آشیانه و زاد و ولد نسبت به مزاحمت های انسانی بسیار حساس است بنابراین توسعه کشاورزی و جاده سازی ها و حتی ساخت دکل های برق در بیابان هم تهدیدی برای این پرنده است.
بر این اساس موسسه اسلامی زنان ایران در سال 79 طرح ' توانمند سازی جوامع محلی برای جلوگیری از شکار بی رویه هوبره ' را در روستای قلاتویه واقع در بخش فورگ شهرستان داراب در جنوب استان فارس آغاز کرد که در نخستین جشنواره تجربیات موفق سمن های محیط زیستی جزو طرح های برتر معرفی شد.
اعظم طالقانی مدیر عامل موسسه اسلامی زنان ایران گفت: با توجه به اهمیت حفاظت از گونه ارزشمند هوبره که پرنده ای در خطر انقراض است این موسسه طرح ' توانمند سازی جوامع محلی برای جلوگیری از شکار بی رویه هوبره ' را در سال 79 آغاز و تا سال 81 اقدام به انجام کارهای پژوهشی در مورد هوبره و نحوه حفاظت از آن کرد.
وی افزود: حساس کردن جوامع محلی برای کاهش تهدیدات هوبره، توانمنمد سازی جوامع محلی برای جلوگیری از شکار بی رویه ، جمع آوری اطلاعات عمومی در مورد هوبره و انواع آن و خصوصیات ذاتی و پراکندگی آن در جهان و زیستگاه آن، انواع آموزش در رابطه با محیط زیست و دعوت از کارشناسان و شناساندن این پرنده به جوامع محلی و ایجاد حساسیت برای حفظ آن و پرروش 6 نفر به عنوان همیاران محیط بانان برخی از اهداف و اقدامات این طرح بود که برخی از آنها با موفقیت انجام شد.
وی با بیان اینکه این طرح همچنان ادامه دارد تاکید کرد: ادامه موفقیت آمیز آن نیازمند اعتبار است که با شرایط کنونی اقتصادی تامین آن تا حدی دشوار است.
طالقانی گفت: به علت شکار بی رویه و جذابیت آن برای کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس کشور، این حیوان تا مرز انقراض در کشور پیش رفته بود اما بررسی ها نشان می دهد با اقدامات صورت گرفته فضا تا حدودی برای حضور این پرنده امن شده است.
وی اظهار کرد: در کار پژوهشی که در ابتدای شروع طرح انجام شد نشان می داد که 6 تا 7 هوبره بومی در منطقه باقی نمانده است اما اکنون وضعیت بهتر شده و حالا که در فصل مهاجرت هستیم گفته می شود یک گروه 60 تایی مشاهده شده است.
وی ادامه داد: زمانی که کار اجرایی این طرح آغاز شد تله های زیادی جمع آوری و دوره های آموزشی برای جوامع محلی برگزار شد، در ادامه یک تعاونی برای اهالی منطقه ایجاد کردیم تا در قالب آن نسبت به معیشت جایگزین مانند خیاطی یا کشاورزی اقدام کنند.
مدیر عامل موسسه اسلامی زنان ایران گفت: از آنجا که منطقه خرما خیز است تلاش کردیم تا کارگاهی در قالب بسته بندی این محصول احداث کنیم که زمین آنرا از منابع طبیعی استان فارس اجاره کردیم اما هزینه ساخت آنرا نداریم.
وی تاکید کرد: تا پیش از خانم ابتکار به عنوان رییس سازمان حفاظت محیط زیست این سازمان نه تنها کمکی نمی کرد بلکه مانع فعالیت ما هم می شد اما اکنون وضعیت بهتر شده شاید از نظر مالی کمک نکنند اما حداقل اذیت هم نمی کنند.
طالقانی تاکید کرد: بعد از اجرای این طرح آگاهی مردم منطقه نسبت به اهمیت حفاظت از هوبره بسیار افزایش یافته است، در گذشته اگر هوبره کنجاله آنها را می خورد بدون درنگ تیر را به سمتش شلیک می کردند اما الان خودشان می گویند که اگر هم هوبره را در حال خوردن کنجاله های خود ببنیم، کاری نداریم.
وی گفت: از آنجا که هوبره پرنده ای ارزشمند است بنابراین باید حفاظت از آن مورد توجه سازمان حفاظت محیط زیست قرار گیرد.
