به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست‌جمهوری در این فراخوان از پژوهشگران فعال در حوزه مواد پیشرفته در سه سطح طرح‌های پژوهشی، طرح‌های پسادکتری و رساله‌های دکتری حمایت خواهد شد. هر عضو هیئت‌علمی با رعایت ضوابط حمایتی بنیاد می‌تواند یک طرح در هر کدام از سطوح ارسال کنند.
حوزه‌های اولویت‌دار
تمامی طرح‌های پژوهشی، رساله‌های دکتری و طرح‌های پسادکتری مرتبط با دو حوزه اصلی این فراخوان مورد بررسی قرار خواهند گرفت اما طرح‌هایی که در راستای موضوعات مشخص شده هر یک از دو حوزه باشند از اولویت بیشتری برخوردار خواهند بود:
الف) استحصال و خالص‌سازی مواد نیمه هادی:
نیمه‌هادی به دسته‌ای از مواد پیشرفته اطلاق می‌شود که خاصیت هدایت الکتریکی آن‌ها بین مواد رسانا و مواد نارسانا بوده و از این حیث برای توسعه زنجیره صنعت میکروالکترونیک حیاتی هستند. امروزه صنعت نیمه‌هادی صنعتی بسیار پردرآمد و راهبردی است که نقش تعیین‌کننده‌ای در اعتلای جایگاه یک کشور در اقتصاد جهانی دارد و می‌تواند آینده بهره‌مندی از فناوری‌های پیشرفته را تضمین کند. عناصر نیمه‌هادی اولیه مورد استفاده در میکروالکترونیک عبارتند از: سیلیسیم(Si)، ژرمانیوم(Ge)، گالیوم(Ga)، ایندیم(In)، آرسنیک (As)، سلنیم (Se)، آنتیموان (Sb) و تلوریم (Te).
موضوعات اولویت‌دار حوزه الف:
1) استحصال مواد اولیه نیمه‌هادی شامل استخراج از منابع طبیعی و یا بازیابی از منابع ثانویه
2) پالایش و تصفیه مواد نیمه‌هادی در جهت دستیابی به مواد با خلوص بالا
3) توسعه تکنیک‌های اندازه‌گیری در تعیین خلوص مواد نیمه‌هادی
ب) ژنوم مواد :
ژنوم مواد اصطلاحی است که به کشف، طراحی و توسعه مواد پیشرفته و نوظهور با صرف هزینه و زمان کمتر و با استفاده از قدرت کلان داده (Big Data)، ابزارهای محاسباتی، هوش مصنوعی و غیره که با اعتبارسنجی همراه باشد، اطلاق می‌شود. مواد بدیع و نوظهور با کاربردهایی که در صنایع گوناگون دارند، برای امنیت اقتصادی و رفاه کشورها ضروری به شمار می‌روند؛ با این حال ممکن است حداقل 20 سال طول بکشد تا یک ماده پس از کشف اولیه به بازار عرضه شود؛ بنابراین، تسریع در روند کشف و به کارگیری مواد پیشرفته در صنایع راهبردی برای کشور ما بسیار حیاتی خواهد بود. تجربه ایالات متحده آمریکا در تولید ماده مغناطیسی متشکل از کبالت و نیتروژن مبتنی بر راهبرد ژنوم مواد، نمونه‌ای برجسته از آثار مثبت این راهبرد در حوزه استقلال کشورها از منابع خارجی است. در این مثال آمریکا توانست گام بلندی را در مسیر بی‌نیازی خود از کشور چین که زنجیره تأمین جهانی عناصر نادر خاکی (به عنوان ماده موثر ساخت مواد مغناطیسی دائم) را در اختیار دارد، بردارد. برخی از لینک‌های زیر می‌تواند راهنمای خوبی برای آگاهی بیشتر از ژنوم مواد باشد:
https://next-gen.materialsproject.org/
https://www.nature.com/articles/s41586-023-06734-w
موضوعات اولویت‌دار حوزه ب:
1) توسعه و به‌کارگیری الگوریتم‌های محاسباتی و مدل‌سازی برای پیش‌بینی، طراحی و معرفی مواد، فازها و ساختارهای کریستالی جدید؛
2) تولید، سنتز و مشخصه‌یابی مواد جدید، بدیع و نوظهور با خواص ویژه و کارایی بالا مبتنی بر هوش مصنوعی و با استفاده از پایگاه‌های داده موجود.
واجدین شرایط
طرح‌های پژوهشی: مجری طرح پژوهشی در این فراخوان باید عضو هیئت‌علمی دانشگاه یا مراکز پژوهشی- تحقیقاتی کشور باشد.
طرح‌های پسادکتری: مسئول طرح در دوره پسادکتری باید حتما عضو هیئت‌علمی دانشگاه یا مراکز پژوهشی-تحقیقاتی کشور باشد. در زمان ثبت تقاضای پژوهشی نباید بیشتر از پنج سال از زمان فراغت از تحصیل پژوهشگر پسادکتری گذشته باشد. پژوهشگر حداقل دو مقاله JCR، در سه سال منتهی به ثبت درخواست داشته باشد (برای بررسی دقیق‌تر به دستورالعمل‌های بنیاد ملی علم ایران مراجعه فرمایید https://insf.org/fa/regulation/6).
رساله‌های دکتری: دانشجوی دکتری که آزمون جامع خود را با موفقیت گذرانده باشد و از تاریخ دفاع از موضوع رساله دکتری تا ثبت پیشنهاده تحقیقاتی در سایت بیشتر از یک سال و از زمان شروع دوره دکتری دانشجو، بیشتر از سه سال تحصیلی نگذشته باشد. لازم به ذکر است که پژوهشگر باید نسخه نهایی از پیشنهاده را که در دانشگاه تصویب شده برای فراخوان ارسال نماید.
فایل‌های پیوست
فرم پیشنهاده طرح‌های رساله دکتری
تاریخ فراخوان
در مورد پژوهش‌های توسعه‌ای و طرح‌های پسادکتری محققان می‌توانند پیشنهاده‌های خود را در بازه زمانی اول مرداد تا ۳۰ مهر در سامانه کایپر بارگذاری نمایند. دانشجویان دکتری نیز می‌توانند پیشنهاده‌های رساله دکتری مصوب خود را از تاریخ اول مرداد تا ۳۰ آذر در این سامانه بارگذاری کنند.
مبلغ حمایت
طرح‌های پژوهشی:
از طرح‌های پژوهشی منتخب که دقیقاً در چهارچوب موضوعی حوزه‌های اولویت دار اعلام شده باشند (تا سه طرح ذیل هر یک از موضوعات پنج‌گانه) تا سقف ۱۰ میلیارد ریال و بیشینه برای سه سال حمایت خواهد شد.
طرح‌های پسادکتری:
برای حمایت از طرح‌های پسادکتری (تا پنج طرح ذیل هر یک از موضوعات) مرتبط با حوزه‌های اولویت‌دار در بازه زمانی یک ساله، مبلغ دو میلیارد ریال به عنوان کمک به پژوهشگر و ۲۵۰ میلیون ریال به عنوان حق‌التحقیق به استاد مسئول طرح پرداخت خواهد شد.
همچنین تا سقف دو میلیارد ریال به عنوان گرنت اجرای طرح به استاد میزبان جهت تأمین مواد وآنالیز‌های آزمایشگاهی در طرح‌های مرتبط با حوزه استحصال و خالص‌سازی مواد نیمه‌هادی یا هزینه‌های محاسباتی و سنتز در طرح‌های حوزه ژنوم مواد پرداخت خواهد شد.
رساله‌های دکتری:
برای حمایت از رساله‌های دانشجویان دکتری (تا پنج طرح ذیل هر یک از موضوعات) مرتبط با حوزه‌های اولویت‌دار در بازه زمانی دو ساله، مبلغ ۱/۳۵ میلیارد ریال کمک به دانشجو و تا سقف دو میلیارد ریال به عنوان گرنت تأمین مواد وآنالیز‌های آزمایشگاهی در طرح‌های مرتبط با حوزه استحصال و خالص‌سازی مواد نیمه‌هادی یا هزینه‌های محاسباتی و سنتز در طرح‌های حوزه ژنوم مواد به استاد راهنما پرداخت خواهد شد.
شیوه ثبت نام و ارسال درخواست
پژوهشگران گرامی جهت ثبت‌نام می‌توانند به نشانی rtms.insf.org مراجعه و از طریق بخش متقاضیان/ پژوهشگران اقدام نمایند. درصورتی‌که در این سامانه پروفایل مشخصات فردی ندارید ابتدا ثبت‌نام کرده و سپس به‌وسیله نام کاربری (Email) رمز عبور اعطا شده وارد سامانه شوید. پس از ورود در بخش ارسال طرح جدید می‌توانید از کارتابل ویژه توسعه فناوری‌های نوین مواد پیشرفته(بنیاد-ستاد مواد) اقدام به ارسال طرح کنند.
مسئول پاسخگویی
پژوهشگران محترم می‌توانند پس از مطالعه توضیحات فراخوان و آیین نامه‌های مربوطه در پورتال بنیاد علم، در صورت داشتن ابهام یا سؤال در خصوص فرایند ارسال طرح و شرایط فراخوان از پروفایل خود در سامانه کایپر اقدام به ارسال تیکت برای آقای ناظریان کرده یا به نشانی industry@insf.org ایمیل ارسال فرمایند یا با شماره ۰۲۱۸۲۱۶۱۳۱۵ تماس بگیرند.
همچنین در خصوص سؤالات تخصصی در مورد محتوای علمی فراخوان، نماینده ستاد مواد (خانم نادری) با شماره تماس ۰۲۱۸۸۶۱۷۰۹۸ (داخلی ۷۸۱۹) و نشانی ایمیل Amc@isti.ir آماده پاسخگویی هستند.