اینترنت آزاد در منطقه نوآوری ایران

عمادالدین قاسمی‌ پناه: چند روز پیش، مصوبه ایجاد منطقه بین‌المللی نوآوری ایران از سوی دولت ابلاغ شد. شاید جذاب‌ترین بخش این مصوبه تکلیف وزارت ارتباطات برای رفع فیلتر واحدهای فناور این منطقه تا پایان سال 1403 باشد.

به گزارش سینا، وزارت ارتباطات و فناوری بر اساس این مصوبه باید نسبت به تدوین و ارائه پیشنهاد لازم به کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه برای اخذ مجوز جهت رفع فیلترینگ یا تغییر دسترسی‌ها و دسترسی به اینترنت پرسرعت و تامین اینترنت پایدار برای توسعه و بهبود واحدهای فناور منطقه تا پایان سال ۱۴۰۳ اقدام کند.

منطقه بین‌المللی نوآوری ایران که در مصوبه از آن به عنوان «منطقه» یاد شده شامل پارک فناوری پردیس و فازهای توسعه آن و شهرک مسکونی نخبگانی که دامنه، تعریف و اختیارات آنها در چارچوب قوانین و مقررات توسعه هیئت امنای پارک تعیین می‌شود، خواهد بود.

اگرچه ظاهر این مصوبه مطلوب و مثبت به نظر می‌رسد، اما درواقع، به گسترش ایده «اینترنت طبقاتی» که از سوی دولت سیزدهم به طور جدی پیگیری می‌شد، دامن می‌زند.

همچنین این مصوبه در حالی ابلاغ شده است که مصوبات مهم دیگر مانند لایحه «حفاظت از داده‌های شخصی» با وجود تصویب در دولت، هنوز به مجلس تقدیم نشده است.

این در حالی است که بسیاری از پارک‌های فناوری و نوآوری، پارک‌های علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی، خانه‌های خلاق و نوآوری، شرکت‌های دانش بنیان، مراکز نوآوری، شتابدهنده‌های فناوری، شرکت‌های خلاق و دانشگاه‌ها و همچنین خبرنگاران، دانشجویان، اساتید و البته مردم عادی از اینترنت آزاد محروم هستند.

فیلترینگ؛ محدودیت و خسارت

حتی همین اینترنت محدود هم به خاطر سامانه‌های هوشمند فیلترینگ با کندی و اختلال مداوم همراه است.

به گفته مدیرعامل همراه اول، دو سوم کاربران این اپراتور از فیلترشکن استفاده می‌کنند. مهدی اخوان بهابادی مدیرعامل همراه اول درباره تاثیرگذاری فیلترینگ بر شبکه این اپراتور تصریح می‌کند: تاثیر اول فیلترینگ، روی کیفیت است.

او با تاکید بر گلایه بحق مشترکان از وضعیت اینترنت، این شرایط را به پیاده‌سازی سامانه‌های فیلترینگ مربوط می‌داند که گاهی دقیق عمل نمی‌کنند و در حال پایش هستند و به شدت روی کاهش کیفیت اثر می گذارند.

فراگیری فیلترشکن‌ها و مشکل امنیت

مدیرعامل همراه اول اثر دیگر فیلترینگ را روی فراگیر شدن فیلترشکن‌ها عنوان می‌کند و می‌گوید: در شبکه همراه اول حداقل دو سوم کاربران اینترنت از فیلترشکن استفاده می‌کنند که این موضوع، هم مشکل امنیتی ایجاد می‌کند و هم زیرساخت‌های شبکه ما را اشغال می‌کند.

اخوان با انتقاد از روند فعلی فیلترینگ یادآوری کرد: این یک بازی دو سر باخت است که برنده آن تنها فروشندگان فیلترشکن هستند. زیرا چند برابر پولی که مشترکان صرف خرید دیتا می‌کنند، برای خرید فیلترشکن هزینه می‌شود.

او ابزار امیدواری کرد که دولت جدید بنا بر وعده‌ای که در دوران رقابت‌های انتخاباتی داده شده، در روند فیلترینگ تجدید نظر اساسی کند.