شناسایی کلزای مقاوم به خشکی

خشکی یکی از مهم‌ترین تنش‌های زیست‌محیطی است که اثر مخربی بر رشد گیاهان و بهره‌وری محصولات زراعی در سرتاسر جهان دارد. در کشور ما نیز با توجه به اقلیم و آب و هوای خشک و نیمه خشک در اکثر نقاط آن، این پدیده به عنوان یکی از مهم ترین مشکلات بخش کشاورزی به شمار می رود.

با توجه به اثرات زیان بار تنش خشکی در تولید محصولات زراعی، محققین همواره در تلاشند تا با یافتن گیاهان مقاوم به این تنش که قادرند در شرایط کم آبی، محصول قابل قبولی تولید نمایند، بهره وری را در بخش کشاورزی بالا ببرند.

در ایران با توجه به اقلیم و آب و هوای خشک و نیمه خشک در اکثر نقاط آن، پدیده خشکی و کمبود رطوبت به عنوان یکی از مهم ترین مشکلات بخش کشاورزی به شمار می رود.

در این رابطه پژوهشگری از دانشگاه صنعتی خاتم الانبیا بهبهان واقع در استان خوزستان در مطالعه ای علمی پژوهشی به بررسی شاخص‌های تحمل به خشکی در 20 رقم مختلف گیاه روغنی «کلزا» پرداخته است. در این مطالعه از روش موسوم به GT-biplot برای گروه‌بندی و تشخیص ارقام متحمل به خشکی استفاده شد.

نتایج بررسی های انجام شده در این پژوهش نشان می دهد که ارقام کلزای مورد آزمایش، ازنظر همه صفات با یکدیگر اختلاف معنی‌داری داشته اند.

بر اساس این نتایج، عملکرد دانه، وزن هزار دانه و کارایی مصرف آب گیاه کلزا تحت شرایط تنش خشکی بیشتر از سایر صفات کاهش نشان می دهد.

همچنین یافته های این پژوهش نشان از آن دارد که رقم کلزای «زرفام» پایدارترین رقم برای هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی می‌باشد و رقم‌های Talent و Talye حساس‌ترین رقم‌ها به این تنش هستند.

طبق اظهار مجری این مطالعه که نتایج تلاش پژوهشی ایشان در پژوهش نامه «اصلاح گیاهان زراعی» وابسته به دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انتشار یافته، استفاده از روش آماری GT-biplot اطلاعات بسیار مفیدی در بررسی تحمل به خشکی ارقام مختلف کلزا در شرایط تنش رطوبتی فراهم می‌نماید.

 

گزارش: محمدرضا دلفیه

منبع: حسینی، س.ز. 1395. بررسی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های کلزا با استفاده از تجزیه بای‌پلات. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، 8(19): 202-192.

No tags for this post.