محصولات باغی نقش مهمی در تأمین نیاز غذایی و سلامت جامعه ایفا می‌کنند. این گروه از محصولات کشاورزی به دلیل اینکه حاوی رطوبت زیادی هستند، به‌شدت فسادپذیرند. از سوی دیگر، این محصولات پس از برداشت نیز به فعالیت حیاتی خود ادامه می‌دهند.
بنابراین، در صورت عدم مراقبت صحیح از این محصولات، بخش عمده‌ای از آن‌ها در مراحل مختلف پس از برداشت از بین می‌روند. کاهش و به حداقل رساندن چنین ضایعاتی یکی از اولویت‌های هر کشوری است. بهره‌گیری از فناوری نانو در این راستا، این امکان را برای کاهش ضایعات پس از برداشت محصولات باغی به وجود آورده است.
دکتر فوژان بدیعی پژوهشگر وزارت جهاد کشاورزی، هدف از انجام این تحقیق را پوشش دادن و بسته‌بندی سیب گلاب با یک پوشش طبیعی بر پایه کیتوزان عنوان کرد و افزود: کارایی این پوشش به‌وسیله فناوری نانو ارتقا یافته است تا بتوان ضایعات پس از برداشت این میوه حساس را کاهش داده و خواص تازه خوری آن را برای مدت بیشتری حفظ نموده و زمینه را برای صادرات فراهم کرد.
به گفته وی، استفاده از نتایج این طرح می‌تواند موجب کاهش ضایعات پس از برداشت محصولات باغی و افزایش ماندگاری و کیفیت آن‌ها شده و می‌تواند به افزایش صادرات این محصولات منتهی شود.
پوشش نانو کیتوزان تولید شده در این طرح حاوی نانوذراتی با ابعاد کمتر از 100 نانومتر بوده است. حضور این نانوذرات موجب کاهش منافذ این پوشش‌ها و در نتیجه کاهش میزان نفوذپذیری به گازهای تنفسی و بخارآب شده است.
نتایج نشان داده‌اند که پوشش دهی سیب گلاب کهنز با پوشش نانو کیتوزان، رسیدگی طبیعی میوه را کندتر کرده است. همچنین پوشش، شدت تنفس و میزان تولید اتیلن در مرحله رسیدگی را نسبت به سیب‌های بدون پوشش به‌طور معنی‌داری کاهش داده است.
این پژوهش که در مقیاس آزمایشگاهی انجام گرفته، یک طرح مشترک بین مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی و پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران و با حمایت کمیته فناوری نانو وزارت جهاد کشاورزی بوده است.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر فوژان بدیعی- عضو هیأت موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی- دکتر مریم هاشمی- عضو هیأت علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران- دکتر ندا مفتون آزاد- عضو هیأت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس- دکتر احمد موسی پور گرجی- عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- دکتر سیدعلی یاسینی اردکانی- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات یزد- و علی صحرایی خوش‌گردش- دانش‌آموخته‌ی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات یزد- است.
نتایج این کار در مجله LWT – Food Science and Technology با ضریب تأثیر 711/2 (جلد 70، سال 2016، صفحات 33 تا 40) به چاپ رسیده است.
گزارش: نداجوادهراتی
No tags for this post.