به گزارش سینا از روابط عمومی وزارت علوم ، موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی مرجع ارائه آمار آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و مجموعه آمارهای آموزش عالی را هر ساله جمع‌آوری کرده و در قالب کتابی به نام آمار آموزش عالی ایران منتشر می‌کند. جدیدترین آمار در این حوزه به نام کتاب آمار آموزش عالی ایران سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ اخیرا منتشر شد و رئیس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی در نشستی با خبرنگاران مهم‌ترین آمارهای آن را تبیین کرد.
آمارهای ارائه شده در این کتاب شامل آمار و اطلاعات مربوط به دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی و موسسات آموزش عالی غیردولتی-غیرانتفاعی همچنین موسسات آموزش عالی وابسته به دستگاه های اجرایی کشور در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ است.
همچنین این کتاب شامل شش فصل است که در هر فصل آن به بررسی یکی از بخش‌های نظام آموزش عالی پرداخته شده است. در فصل اول تا فصل سوم آن آمار ثبت نام شدگان، دانشجویان و دانش آموختگان به تفکیک، جنسیت، وابستگی، شیوه آموزشی و غیره در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ ارائه شده است.
همچنین در فصل چهارم کتاب آمار آموزشگران دانشگاهی به تفکیک نوع خدمت، مرتبه علمی، جنسیت، وابستگی به تصویر کشیده شده است. فصل پنجم کتاب؛ شامل آمار کارکنان غیرآموزشی است که به تفکیک مدرک تحصیلی، جنسیت و وابستگی، ارائه شده است. در فصل ششم یا فصل آخر کتاب روند رشد برخی از اقلام آماری در دوره ۱۰ ساله بررسی شده است.
خبرگزاری ایرنا در سلسله گزارش‌هایی به بررسی تحلیلی از تازه‌ترین آمارهای آموزش عالی در حوزه‌های مختلف می‌پردازد. دومین شماره از این گزارش‌ها به تعداد اعضای هیات علمی و توزیع کارکنان دانشگاهی می‌پردازد.
۱۷۳ هزار نفر در موسسات آموزش علی تدریس می‌کنند
بررسی توزیع آموزشگران دانشگاهی موسسات آموزش عالی کشور در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ حاکی از این است که در مجموع ۱۷۳ هزار و ۶۳۰ نفر به تدریس اشتغال داشتند. از این تعداد ۴۶ درصد (معادل ۷۹ هزار و ۷۵۷ نفر) به صورت تمام وقت و ۵۴ درصد (برابر ۱۴۸ هزار و ۱۹۰ نفر) به شیوه پاره وقت مشغول به تدریس در موسسات آموزش عالی کشور بودند.
بر اساس این گزارش از مجموع ۱۷۳ هزار و ۶۳۰ نفر آموزشگر دانشگاهی (کادر آموزشی) تمام وقت و پاره وقت در موسسات آموزش عالی کشور ۱۱۳ هزار و ۲۴۳ نفر (۶۵.۲ درصد) را مردان و ۶۰ هزار و ۳۸۷ نفر (۳۴.۸ درصد) را زنان تشکیل می‌دهند.
جزئیات تعداد اعضای هیئت‌علمی در سال تحصیلی گذشته
بررسی آمارهای موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی نشان می‌دهد که از مجموع ۱۷۳ هزار و ۶۳۰ آموزشگر دانشگاهی ۸۹ هزار و ۱۲۸ نفر عضو هیئت علمی هستند که به صورت تمام وقت و پاره‌وقت در دانشگاه‌ها حضور دارند.
طبق این گزارش از مجموع ۷۹ هزار و ۷۵۷ آموزشگر دانشگاهی تمام وقت، ۷۹ هزار و ۱۰۱ نفر با ۹۹.۲ درصد به صورت هیات علمی تمام وقت در موسسات آموزش عالی فعالیت می‌کنند.
همچنین از تعداد ۷۹ هزار و ۱۰۱ نفر عضو هیئت علمی تمام وقت ۶۸ درصد (۵۳ هزار و ۸۶۸ نفر) در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بخش دولتی و ۳۲ درصد (۲۵ هزار و ۲۳۳ نفر) در دنشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بخش غیردولتی به تدریس اشتغال داشتند.
دانشیاران؛ ۵۴.۶ درصد از اعضای هیئت علمی تمام‌وقت
مرتبه علمی آموزشگاران موسسات آموزش عالی به پنج دسته اصلی استاد، دانشیار، استادیار، مربی و مربی استادیار تقسیم می‌شود. بررسی آمار موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی در سال ۱۴۰۲-۱۴۰۱ نشان می‌دهد آموزشگران در رتبه علمی استادیار بالاترین فراوانی را به خصوص اختصاص می‌دهند.
براساس آمار از میان ۷۹ هزار و ۱۰۱ عضو هیئت علمی تمام وقت ۶۴.۶ درصد (۴۳ هزار و ۱۸۱ نفر) با مرتبه استادیاری، ۱۹.۸ درصد (۱۵ هزار و ۷۰۱ نفر) با مرتبه دانشیاری، ۱۵.۹ درصد (۱۲ هزار و ۵۹۹ نفر) با مرتبه مربی، ۹.۶ درصد (۷ هزار و ۵۶۶ نفر) با مرتبه استادی، ۰.۱ درصد با (۵۴ نفر) با مرتبه مربی آموزشیار در موسسات آموزش عالی به فعالیت اشتغال دارند.
۴۰ هزار استاد در وزارت علوم فعالیت می‌کنند
بررسی آخرین داده‌های مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی نشان می‌دهد در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در مجموع ۴۰ هزار و ۶۹۵ نفر آموزشگر فعالیت می‌کنند. همچنین به تفکیک در دانشگاه پیام نور ۱۹ هزار و ۶۶۴ نفر، دانشگاه جامع علمی کاربردی ۲۰ هزار و ۴۲۱ نفر، دانشگاه فنی و حرفه‌ای ۲۰ هزار و ۷۱۰ نفر و در دانشگاه فرهنگیان ۸۵۰ نفر آموزشگر تدریس می‌کنند. بر این اساس وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بیشترین تعداد آموزشگران در بخش دولتی تدریس می‌کنند و دانشگاه فرهنگیان پایین ترین تعداد آموزشگران را داشتند.
مطابق این گزارش در مراکز غیر دولتی در مجموع ۴۸ هزار آموزشگر فعالیت می‌کنند که ۲۲ هزار و ۳۵۷ نفر در دانشگاه آزاد اسلامی و ۲۵ هزار و ۶۴۴ نفر در موسسات آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی تدریس می‌کنند.
مقایسه آموزشگران در بخش‌های دولتی و غیردولتی حاکی از این است که ۲۳.۴ درصد آموزشگران در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ۱۴.۸ درصد در موسسات آموزش عالی غیردولتی غیر انتفاعی، ۱۲.۹ درصد در دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۲.۳ درصد در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی، ۱۱.۹ درصد در دانشگاه فنی و حرفه‌ای، ۱۱.۸ درصد در دانشگاه جامع علمی و کاربردی مشغول به فعالیت هستند.
