مسعود پزشکیان، رئیس جمهور جدید ایران کیست؟ شاید بسیاری از ایرانیان از او به عنوان نایب رئیس اسبق مجلس و وزیر اسبق بهداشت و درمان و آموزش پزشکی یاد کنند و یا اینکه او را یکی از 290 نماینده مجلس بشناسند. اما این شناخت در طول کارزار سنگین انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم بیشتر شد و حالا باید رئیس جمهور جدید ایران را به روایت مسعود پزشکیان بشناسیم.
به گزارش خبرگزاری سینا، رئیس جمهور منتخب مردم ایران در وب سایت رسمی اش خود را این گونه معرفی می کند:
تولد و دوران پيش از دانشگاه
مسعود پزشکيان، در ۷ مهر ماه ۱۳۳۳ در خانواده ای مذهبی، در شهر مهاباد ديده به جهان گشود. مدرسه را در مهاباد تمام کرد و برای ادامه تحصيل به هنرستان کشاورزی در اروميه رفت و در رشته صنايع غذايی، ديپلم گرفت. در ۱۳۵۲ به عنوان سپاهی ترويج به شهر مرزی زابل از توابع استان سيستان و بلوچستان اعزام و مشغول خدمت سربازی شد. در شهر زابل با برقراری ارتباط با جوانان و نوجوانان شهر، آنها را مجذوب خود ساخت و با کمک همين جوانان، مسجدی ساخت و به کار فرهنگی پرداخت و در ارشاد آنان همت گماشت. به خاطر فعاليت هايی که در محل ماموريت خود انجام می داد و نيز به جرم تمرد از دستورات، توسط رکن ۲ ارتش شاهنشاهی توبيخ شد.
وقايع و تجربيات دوران سربازی، تاثير به سزايی در مسير زندگی او داشت. پس از اتمام دوران سربازی، تصميم گرفت که پزشک شود. با تلاش و پشت کاری که داشت، در ۱۳۵۴ ديپلم طبيعی گرفت و سپس در سال ۱۳۵۵ از رشته پزشکی شهر تبريز قبول شد.
از ورود به دانشگاه تا پيروزیِ انقلاب
جو حاکم بر بيشتر دانشگاه های کشور، مخصوصا دانشگاه تبريز در اواخر حکومت شاهنشاهی بيشتر در دست چپها (کمونيستها) بود. دانشجويانی که وارد دانشگاه میشدند و راه مبارزه را در پيش میگرفتند، به خاطر جو غالب دانشگاه در آن زمان، از جنبش چپ اقتصادی تاثير میپذيرفتند. جو حاکم، جوی ضد سرمايه داری و بورژوازی بود، در چنين فضايی هرکس میخواست خود را انسانی مبارز معرفی کند و برای خود اعتباری کسب کند، میبايست خود را با تفکرات اين گروه همسو نشان دهد. در اين جو دانشجويان مسلمان حتی نمیتوانستند، در ملاء عام نماز بخوانند. تشکلهای دانشجويی در دست گروههای چپ بود و حضور گروههای مذهبی در دانشگاه کمرنگ بود. در اين فضا مسعود پزشکيان وارد دانشگاه تبريز شد. او بدون توجه به جو حاکم، کلاسهای قرآن و نهج البلاغه تشکیل داد؛ تا به اين وسيله بتواند دانشجويان مسلمان را منسجم و متحد کند. رفته رفته به تعداد دانشجويان شرکت کننده در اين کلاسها افزوده شد و کلاس ها رونق خاصی پيدا کرد.
اين جمع به همراه ساير دانشجويان مسلمان دانشگاه تبريز با هدايت مسعود پزشکيان، نقش عمدهای در تظاهرات تاريخی ۲۲ بهمن مردم تبريز ايفا کردند. در همين راهپيمايی برادرش توسط ماموران تير خورد و پس از بستری شدن توسط حکومت زندانی شد.
پس از پيروزی انقلاب؛ انقلاب فرهنگی و جنگ تحميلی
پس از انقلاب دکتر مسعود پزشکيان با تاسيس انجمن اسلامی دانشجويان دانشکده پزشکی و ادامه کلاسهای قرآن و نهج البلاغه و جلسات بحث و مناظره، باعث تقويت نيروهای مذهبی و وحدت آنها شد.
در آن زمان، انجمن اسلامی دانشکده پزشکی قوی ترين انجمن در کل دانشگاه تبريز بود. در سال ۵۸، پس از اينکه چپها مراسم سخنرانی آيت الله هاشمی رفسنجانی را در دانشکده پزشکی به هم زدند، کار به درگيری فيزيکی بين دانشجويان مخالف و طرفداران انقلاب کشيد و به بسته شدن دانشگاه انجاميد. با پيام امام خمینی و اعلام همبستگی ساير دانشگاهها، در نهايت انقلاب فرهنگی اتفاق افتاد. پس از تعطيلی دانشگاه، با عضويت در جهاد سازندگی و رفتن به روستاهای دورافتاده و تلاش برای محروميت زدايی، و با فعاليت در جهاد دانشگاهی برای توسعه علمی و تخصصی کشور، در تثبيت و تقويت انقلاب کوشيد. در همين ايام بود که جنگ نيز شروع شد. در دوران جنگ تحميلی، دکتر پزشکيان به عنوان مسوول اعزام اکيپهای پزشکی به مناطق عملياتی فعاليت داشت و در بسياری از عملياتها، به عنوان رزمنده و پزشک حضور فعال داشت و در پشت جبهه نيز به مداوای مجروحان میپرداخت.
دکتر پزشکیان پس از اتمام دوره پزشکی عمومی در سال ۶۴، مدتی به عنوان مربی فيزيولوژی در دانشکده پزشکی تدريس کرد. اما اين روال طولی نپاييد و ادامه تحصيل را به تدريس ترجيح داد. به نحوی که اوقاتی را که از جبهه و جنگ فراغت میيافت به تحصيل و مطالعه اختصاص میداد. تا اينکه جنگ تمام شد. دو سال پس از اتمام جنگ، يعنی در سال ۱۳۶۹، پزشکيان مدرک تخصص جراحی عمومی را از دانشگاه تبريز کسب کرد و بلافاصله دوره فوق تخصص را شروع کرد. در سال ۱۳۷۲ با مدرک فوق تخصص جراحی قلب از دانشگاه علوم پزشکی ايران، فارغ التحصيل شد و در بيمارستان شهيد مدنی تبريز به خدمت حرفهای و علمی مشغول شد.
رياست دانشگاه تا وزارت بهداشت
پزشکیان پس از مدتی فعاليت علمی در بيمارستان قلب شهيد مدنی، رياست بيمارستان را عهده دار شد. تا اينکه در سال ۱۳۷۳، از طرف دکتر عليرضا مرندی، وزير وقت بهداشت و درمان دولت آيت الله هاشمی رفسنجانی، به رياستِ دانشگاه علوم پزشکی تبريز منصوب شد. در دوران شش سالهی رياست دانشگاه (از ۷۳ تا ۷۹)، خدمات ارزندهای انجام داد و آثار ماندگاری از خود به جا گذاشت. کارنامه عملکرد پزشکيان در دانشگاه علوم پزشکی تبريز بسيار درخشان بود.
- ارتقای جايگاه دانشگاه علوم پزشکی تبريز از تيپ ۲ به تيپ ۱؛
- احداث ۶۰۰ خانه بهداشت به نام ۶۰۰ شهيد گلگون کفن انقلاب اسلامی در مدت ۶ ماه در روستاهای استان
- ساخت و راه اندازی ۵۰ مرکزِ بهداشتی در سطح استان؛
- اخذ امتياز، احداث، تکميل ساخت و بهره برداری از مرکز مديريت کشوری سلامت در تبريز (NPMC)؛
- مطالعه و راه اندازیِ طرح پزشک خانواده و سيستم ارجاع در چارچوب مقررات ممکن در استان؛
- توسعه فضاهای آموزشی و تحقيقاتی.
- و …
اينها تنها بخش کوچکی از موفقيت هايی است که در اين دوران حاصل شد.
فعاليت های اثربخش دکتر پزشکيان در دوره رياست دانشگاه علوم پزشکی و انعکاس آن در سطح ملي و بين المللی، استان آذربايجان شرقي و تبريز را در کانون توجه سياستگذاران، نخبگان و متخصصان بخش سلامت و ساير بخش ها قرار داد. به طوری که مسوولين ارشد وزارت بهداشت، حوزه هاي سياستگذاری و تصميم سازی در ساير بخش ها (مجلس، معاونين رئيس جمهوری)، نمايندگان سازمان جهاني بهداشت و مديرکل وقت آن سازمان با حضور در استان از نزديک دست آوردهاي حاصل شده را مورد توجه و بررسي قراردادند و اکثراً خواستار گسترش و تعميم اين دستاوردها در سطح ملی شدند.
دکتر فرهادی وزير بهداشت و درمان در دوره اول رياست جمهوری سيد محمد خاتمی، در اواخر دوران وزارت خود از دکتر پزشکيان دعوت کرد که به عنوان معاون سلامت به تهران برود. به اين ترتيب دکتر پزشکيان عازم تهران شد و شش ماه معاونت سلامت وزارت بهداشت را بر عهده داشت. نهايتا در دور دوم رياست جمهوری آقاي خاتمی، با توجه به درايت، کارآيي و شايستگی های علمی و مديريتی و همچنين تعهد و اخلاص توسط رياست محترم جمهوري جهت تصدی مقام وزارت بهداشت به مجلس شورای اسلامی معرفی شد و از مجلس رای اعتماد گرفت.
دوران وزارت بهداشت تا نمايندگی مجلس
برخی از مهمترين دستاوردهای دوران چهار سالهی پزشکیان در مقام وزیر بهداشت:
- ترجيح اولويت اقشار آسيب پذير در ارايه خدمات بهداشتی و درمانی؛
- تصويب و اجرای قانون بيمه روستايی و دادن دفترچه بيمه برای نزديک به ۲۵ ميليون روستايی شهرهای زير ۲۰هزار نفر جمعيت؛
- تصويب و اجرای قانون بيمه بستری؛
- افزايش تقريبا دو برابری بودجه وزارت بهداشت و درمان با همکاری و کمک مجلس؛
- راه اندازی طرح پزشک خانواده؛
- ايجاد اشتغال برای تمام پزشکان عمومی و کادر پيراپزشکی؛
- تغيير روند تحقيقات و ارزيابی مستمر علمی بخش آموزش؛
- افزايش مقالات خارجی
- ارايه طرح بيمه افراد بی بضاعت، که امکان پرداخت هزينه های درمان را ندارند و توسط هيچ ارگان
- يا سازمانی بيمه نشده اند، روی تخت و تلاش برای تصويت و اجرای آن
- بيمه تصادفات
- طرح اورژانس و نوسازی ناوگان آمبولانس های کل کشور
- و ….
همه اين اتفاقات در شرايطی افتاد که وزارت بهداشت و دکتر پزشکيان با مشکلات عديده ای از خارج از حوزه وزارت بهداشت مواجه بودند: از جمله طرح جدايی آموزش از وزارت بهداشت و ادغام آن در وزارت علوم، که با تلاش فراوان مانع از اين اتفاق شدند؛ طرح جدايی وزارت رفاه و تامين اجتماعی از وزارت بهداشت، که علارغم تلاش و مخالفت وزارت بهداشت و دکتر پزشکيان، اين اتفاق افتاد و نيز طرح استيضاحِ دکتر پزشکيان در مجلس که منتهی به رای بالاتر دکتر پزشکيان نسبت به زمان رای اعتماد شد.
پس از اتمام دوران وزارت، علارغم اصرار و درخواستهای فراوان مبنی بر اقامت ايشان در تهران و ادامه فعاليت های علمی و سياسی از پايتخت، دکتر پزشکيان به خاطر علاقه و تعلق خاطرش به آذربايجان، از قبول تمام پيشنهادها سرباز می زند و به تبريز، ديار غيور مردان، بازمی گردد تا به عنوان يک پزشک، به شهر و مردم خود خدمت کند.
مجلس شورای اسلامی
فعاليت به عنوان يک جراح قلب در بيمارستان شهيد مدنی تبريز علارغم منافع مالی و آسايش شخصی، همه آن چيزی نبود که دکتر پزشکيان می خواست. مشکلات مردم و منطقه و احساس مسئوليت دست به دست هم می دهند تا ايشان در انتخابات هشتمين دوره مجلس شورای اسلامی ثبت نام کنند. با حسن نظر مردم و رای بالای آنها دکتر پزشکيان به عنوان نماينده مردم محترم تبريز، آذرشهر و اسکو انتخاب شدند و هم اکنون به عنوان نماينده مجلس برای خدمت به مردم کشور و مخصوصا منطقه آذربايجان تلاش میکنند.
روایت دوم
طرح پزشک خانواده
دکتر پزشکیان و مجموعه مدیریتی او در سال آخر دوره وزارت به اجرای طرح «پزشک خانواده و سیستم ارجاع و سطحبندی خدمات» متمرکز بودند.
دکتر پزشکیان که سالها روی طرح پزشک خانواده کار کرده بود، در ماههای آخر وزارت اجرای سراسری طرح را شروع کرد و دلسوزانه خواستار به نتیجه رسیدن این طرح بود.
پس از تغییر دولت و استقرار دولت آقای احمدی نژاد، اظهار تمایل کرد که به عنوان کارشناس به تیم وزارت بهداشت در اجرای طرح «پزشک خانواده و سیستم ارجاع» کمک کند. پیشنهاد او مورد بیتوجهی قرار گرفت و دکتر پزشکیان به تبریز برگشت و در بیمارستان قلب شهید مدنی تبریز به کار طبابت مشغول شد.
در تبریز نیز به رئیس وقت دانشگاه علوم پزشکی پیشنهاد داد که میتواند به آنها در پیاده کردن طرح پزشک خانواده و سیستم ارجاع کمک کند، گویا مسئولین دانشگاه از هرگونه ارتباط با دکتر پزشکیان نهی شده بودند.
پزشکیان تا سال 86 به مدت دو سال به امور دانشگاهی و پزشکی مشغول بود. خودش از این دوره به دوره آسایش، رفاه و کسب درآمد بیشتر یاد میکند. او اگرچه هیچگاه از هیچ بیماری پولی دریافت نکرده بود، درآمد خود را در سیستم دولتی بیش از تصور میدانست و حس خوبی از این وضعیت نداشت. این بود که پس از دو سال دوری از کار سیاسی و اجرایی، عافیت طلبی را روا ندانست و وارد کارزار انتخابات مجلس شورای اسلامی شد.
مجلس هشتم
دکتر پزشکیان در انتخابات مجلس هشتم در سال 86 با 105639 رای به عنوان نماینده اول مردم شریف تبریز، آذرشهر و اسکو وارد مجلس شد. کلید فهم عملکرد دکتر پزشکیان در دوران مجلس در این باور علمی و مدیریتی نهفته است که نمیتوان همزمان تمام مشکلات را حل کرد. پس باید یک اولویت بندی از نظر اهمیت مشکلات وجود داشته باشد و هر کنشگر سیاسی در حوزه تخصصی خودش وارد میدان شود. با این نگاه بود که به جز مسائل و درخواستهای مرتبط با حوزه انتخابیهاش، انرژی خود را صرف اصلاح قوانین حوزه بهداشت و درمان کرد.
در همین راستا بود که چند طرح مهم را تا حصول نتیجه در مجلس پیگیری کرد:
– پرداخت 10 درصد خالص هدفمندی یارانهها به بیماران سرطانی، محرومین و فقرا و پایداری نیروی انسانی
– اختصاص 1 درصد ارزش افزوده به روستائیان و مناطق محروم
– تغییر نحوه محاسبه سهم بیمه از مقدار ثابت به درصدی از حقوق
همچنین یکی از درخواستهای اصلی دکتر پزشکیان از رئیس جمهور وقت در جلسه شورای اداری استان آذربایجانشرقی این بود که به جای تصویب صدها طرح و پروژه کوچک و بزرگ که سرنوشت آنها نامعلوم است و به خیل پروژههای نیمه تمام میپیوندند، در استان ما تنها 2 یا 3 طرح موثر و کلیدی را شروع کنید ولی در زمان مقرر آنها را به نتیجه برسانید.
ایدهای که دکتر پزشکیان بعدها در دولت آقای روحانی نیز آنرا پیگیری کردند.
نمایندگی مردم
اولین دوره نمایندگی دکتر پزشکیان در مجلس مصادف شد با حوادث انتخابات ریاست جمهوری سال 88. نطق تاریخی او در مجلس در حمایت از مردم، آزادمردی و آزاد اندیشی دکتر پزشکیان را به نمایش گذاشت. درست در زمانی که با اعتراضها برخورد میشد و کسی جسارت حرف زدن نداشت، دکتر پزشکیان با یادآوری بیاناتی از مولای متقیان، حضرت علی (ع)، مجموعههای اطلاعاتی و امنیتی را به خویشتنداری و مدارا با مردم دعوت کرد. شاید به جرات بتوان این سخنرانی را یکی از ماندگارترین و مهمترین سخنرانیهای تاریخ معاصر ایران قلمداد کرد.
دکتر پزشکیان در سال 90 که با کاهش مشارکت مردم در انتخابات مواجه بودیم با 159501 رای به عنوان دومین نماینده تبریز وارد مجلس نهم ش. در نیمه این دوره از مجلس بود که ریاست جمهوری 8 ساله دکتر احمدی نژاد خاتمه پیدا کرد و دکتر روحانی سکان هدایت دولت را به عهده گرفت. مخالفت صریح و آشکار دکتر پزشکیان با طرح تحول سلامت دولت دکتر روحانی را میتوان از جمله شاخصترین موضعگیریهای ملی ایشان در این دوره قلمداد کرد.
عملکرد مثبت دکتر پزشکیان در مجلس نهم، پیگیریهای موثر امور مرتبط با استان و مطالبات مردم، موضعگیریهای شفاف و صریح ایشان در خصوص اصل 15 قانون اساسی باعث میشود که ایشان در سال 94 با 261605 رای، بالاترین رای مردم شریف تبریز، آذرشهر و اسکو را به خود اختصاص میدهد و به عنوان نماینده اول تبریز وارد مجلس دهم میشود.
در این دوره به پشتوانه رای بالای مردم، با حمایت نمایندگان مناطق شمالغرب و نمایندگان لیست امید و برخی از نمایندگان سایر جناحها و گرایشها به عنوان نایب رئیس اول مجلس فعالیت کرد. حمایت وی از برجام بسیار شاخص و موثر بود.
نائب رئیس مجلس شورای اسلامی
نایب رئیسی مجلس این امکان را برای دکتر پزشکیان فراهم کرد که نقش موثرتری در تصمیمهای کلان ایفا کند. ریاست هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان، عضویت در ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی از جمله مسئولیتهای دکتر پزشکیان در این دوره بود.
یکی از مهمترین مطالبی که در این دوره در دستور کار دکتر پزشکیان قرار داشت و به جد پیگیری میکرد طرح شفافیت دادهها بود. طرح شفافیت دادهها در واقع با تکمیل و سپس یکپارچه سازی اطلاعات مربوط به بخشهای مختلفی همچون سازمان اسناد و املاک (طرح کاداستر)، اداره پست (جینف) و … در غالب یک سامانه هماهنگ تحقق مییابد. اجرای این قوانین میتوانست در جلوگیری از فساد، زمینخواری، رشوه و قاچاق موثر باشد. دکتر پزشکیان راه مبارزه با فساد را خشکاندن ریشهها و اصلاح سیستم میداند و معتقد است که پیشگیری مقدم بر درمان است.
علیرغم رایزنیها و پیگیریهای پرتکرار دکتر پزشکیان از طریق ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی، جلسات با وزرای دولت و نمایندگان مجلس، اجرای این قوانین با جدیت دنبال نشده است.
با خروج دولت آمریکا از توافق برجام در اردیبهشت 97، گستردهترین و پیچیدهترین تحریمهای تاریخ بر علیه ملت ایران شروع میشود. این تاریخ، سرآغاز فشارهای ناشی از تحریم حداکثری آمریکا بر معیشت و زندگی مردم عزیز ایران میباشد. ناهماهنگی در میان قوای سهگانه و جناحهای داخل کشور مقابله با تحریمها را با مشکل مواجه میکند.
از مهمترین موضعگیریها و پیشنهادهای دکتر پزشکیان در این زمان «تشکیل ستاد جنگ اقتصادی» زیر نظر مقام معظم رهبری است. دکتر پزشکیان معتقد بود که در این شرایط خاص نباید به اختلافهای داخلی و جناحی دامن زده شود و همه نهادهای حکمرانی باید هماهنگ عمل کنند تا کمترین فشار به اقشار آسیبپذیر وارد شود. این پیشنهاد نیز مورد توجه قرار نمیگیرد و به جای تشریح صادقانه شرایط کشور به مردم، تلاش میشود که همه چیز عادی جلوه داده شود. اینبار نیز به سراغ مسئولین استانی میرود تا با کمک آنها طرحهایی را اجرا کنند که اثرات فشار اقتصادی تحریمها بر روی مردم کمتر احساس شود.
تلاش برای جلوگیری از بستهشدن بنگاههای اقتصادی و کارخانههای استان و ایجاد هماهنگی در بین مسئولین استانی و استفاده از پتانسیل ارتباطی با مسئولین اقتصادی دولت برای رفع موانع و مشکلات تولیدکنندگان را میتوان از جمله فعالیتهای دکتر پزشکیان در این سالها برشمرد.
دوران تلخ کرونا
انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در سال 98 با شیوع بیماری کرونا همزمان بود. پزشکیان علارغم مشارکت بسیار پایین مردم در انتخابات که ناشی از نارضایتی از شرایط اقتصادی کشور بود، اینبار هم با 112331 رای به عنوان نماینده اول مردم شریف تبریز، آذرشهر و اسکو وارد مجلس میشود.
شیوع و همهگیری کرونا شرایط کشور را پیچیدهتر از پیش میکند. دکتر پزشکیان اولین مسئولی بود که قرنطینه قم و مناطقی را که بیماری در آنها مشاهده شده است را بهترین و موثرترین راه نجات کشور میداند. وزارت بهداشت این ایده را نمیپذیرد و معاون سلامت وزارت در یک مصاحبه آن را قدیمی و مربوط به دوران قبل از جنگ جهانی اعلام میکند. نگاه مجموعه وزارت بهداشت چند ماه بعد تغییر میکند. دکتر پزشکیان طرحی را تحت عنوان «غربالگری خانه به خانه» برای مبارزه با بیماری به دولت ارائه میکند، اما باز هم مورد توجه قرار نمیگیرد.
آیا زمان آن فرا نرسیده است که به جای ارائه راهحلهایی که مورد توجه قرار نمیگیرد، خود وارد میدان شود و ایدههایی را که برای حل مشکلات کشور دارد، عملی کند؟
اینگونه است که تصمیم میگیرد در انتخابات ریاست جمهوری ثبتنام کند.
در پایان برخی از مهمترین کارها و پروژههایی را که دکتر پزشکیان در دوران نمایندگی تا مجلس دوازدهم پیگیری کردهاند، به تفکیک در سطح ملی و استانی فهرست کردهایم.
سطح ملی
1- پیگیری هماهنگی حقوق بازنشستگان، نیروهای مسلح، ارتش و آموزش و پرورش
2- اصلاح قوانین مرتبط با بخش بهداشت و درمان (از جمله ارائه طرح۱۰ درصد هدفمندی یارانهها و یک درصد ارزش افزوده)
3- پیگیری طرح شفافیت داده و اطلاعات (جینف و کاداستر)
4- حمایت از سیاستهای کلان کشور، FATF , CFT ، برجام
5- انجام بازدیدهای مختلف از استانهای کشور و بررسی و رسیدگی به مشکلات آنها
6- دیدار با خانواده شهدا، جانبازان و پیگیری موردی و کلان مسائل آنها
7- ارتباط با اصحاب رسانه، حضور در جشنواره مطبوعات
سطح استانی
1- راه آهن میانه به تبریز
2- آزاد راه سهند به تبریز
3- انتقال خط پلی اتیلن از کرمانشاه
4- آزاد راه تبریز – مرند – بازرگان
5- انتقال آب ارس به دشت تبریز و شبستر
6- اتوبان تبریز – اهر
7- اتمام خط یک مترو و ادامه خط دو مترو – فاینانس ، اوراق مشارکت و …
8- تعریض جاده تبریز – ارومیه
9- اتمام پروژه های علوم پزشکی از جمله دانشکده داروسازی، سوختگی سینا و اتمام بیمارستان هریس ، خرید آمبولانس و …
10- شبکه فاضلاب تبریز و احداث تصفیه خانه در قراملک
11- آغاز پروژه ذوب و پالایش مس سونگون در خود معدن سونگون
12- آغاز طرح تولید آلومینا از نفلین سینیت سراب
13- ایجاد ردیف بودجه برای بافت فرسوده شهر تبریز
14- پیگیری بحثهای مرتبط با احیای دریاچه ارومیه ( انتقال آب زاب و … )
15- حوزه صنعت و بازرگانی (تشکیل جلسات مختلف با فعالان اقتصادی، پیگیری مشکلات آنها از جمله هماهنگی برای حضور رئیس امور مالیاتی، رئیس گمرک، رئیس بانک مرکزی و بسیاری از مسئولین دولت در تبریز)
16- پیگیری مشکلات ورزش استان (از جمله اختصاص کمک ۲ میلیاردی به تراکتور در زمان ریاست آقای آجرلو، حل مساله تخصیص ارز به تور دوچرخه سواری آذربایجان، مشکلات ورزشکاران مثل پهلوان پرویز هادی)
17- هماهنگی با سایر نمایندگان استان جهت پیگیری مشکلات استان (جلسات ماهانه و هفتگی با حضور وزرای مختلف و معاونین و مجمع نمایندگان)
18- پیگیری اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی (نطقهای مختلف در مجلس، جلسات مختلف با وزیر آموزش و پرورش و شورای انقلاب فرهنگی)