سلامت هر یک از اعضای بدن نقش بسزایی در سلامت عمومی بدن دارد. ریه‌ها با توجه به اینکه نقش بسزایی در اکسیژن رسانی به کل بدن دارند از اعضای بسیار مهم بدن هستند که باید به سلامت آن توجه بسیاری داشت. عوامل شگفت انگیزی وجود دارد که به ریه ها آسیب می‌رساند و ما از مضر بودن آن بی اطلاع هستیم. برای حفظ سلامت ریه‌ها پاکیزگی هوایی که مورد دم و بازدم قرار میگیرد، مهم است. لذا بهداشت محیط بخصوص بهداشت فضای خانه باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
بدون ریه‌های سالم، دریافت تمام اکسیژنی که هر سلول بدن شما به آن نیاز دارد، دشوارتر می‌شود. هنگامی که نفس می‌کشید، ریه‌های شما پر از هوای غنی از اکسیژن شده و به داخل جریان خون شما حرکت می‌کند. بیشتر اوقات، ریه‌های شما این کار مهم را بدون اینکه متوجه شوید انجام می‌دهند. اما عوامل زیادی وجود دارد که می‌توانند تنفس راحت و موثر را کاهش دهند. در این مطلب ما به بیان برخی از این شرایط که ممکن است در فضای اطراف شما موجود باشد و شما اصلا متوجه آن نباشید، می‌پردازیم.
کپک
کپک نوعی قارچ است که ذرات ریزی به نام هاگ را در هوا پخش می‌کند. در صورت داشتن آلرژی به کپک، بیماری ریوی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه، یا در صورت ضعیف بودن سیستم ایمنی در برابر میکروب ها، گاهی اوقات می‌تواند باعث عفونت های جدی ریه شوند. اگر به کپک حساس هستید، هرگونه نشتی در خانه خود را برطرف کنید. دقت کنید ممکن است نشتی داخل دیوارها باشد. در صورتی که احساس کردید داخل اتاقتان بوی نم می‌آید حتما احتمال نشتی لوله‌های داخلی را در نظر بگیرید. علاوه بر این توجه کنید که آب دادن زیاد به گلدان‌های داخل منزل سبب ایجاد کپک در گلدان می‌شود.
رادون
شما نمی‌توانید این گاز را بو کنید، لمس کنید، یا ببینید، اما این گاز عامل شماره ۲ سرطان ریه است. این گاز بر اثر تجزیه اورانیوم طبیعی موجود در سنگ، خاک و آب، ساخته می‌شود. از طریق ترک‌های کف و دیوارها و اطراف لوله کشی و سیم برق وارد ساختمان ها می‌شود. ذرات رادیواکتیو موجود در رادون به ریه های شما در هنگام تنفس یا قورت دادن آنها آسیب می رسانند.
فرش
فرش می تواند کپک، فضولات سوسک، کنه ها، گرد و غبار و گازهای سمی را به دام انداخته و به ریه‌های شما آسیب بزنند. وقتی فرش را جاروبرقی می کشید یا روی آن راه می روید وارد هوا می شوند. مواد شیمیایی مورد استفاده در ساخت و نصب فرش‌های ماشینی نیز می‌تواند مشکلاتی برای ریه ایجاد کند. فرش خود را سه بار در هفته جاروبرقی بکشید و هر سال آن را با بخار آب تمیز کنید.
آفت کش‌ها
آفت‌کش ها دشمن سرسخت سلامت ریه هستند. اگر آنها را بخورید، لمس کنید یا نفس بکشید، ممکن است در اعصاب، هورمون‌ها، چشم‌ها، پوست و ریه‌های شما نیز مشکل ایجاد کند. در صورتیکه در خانه خود باغ یا گل و گیاه دارید و قصد دارید از آفت کش ها استفاده کنید حتما کودکان را از فضا دور کنیدو خودتان نیز از ماسک، عینک و لباسهای مخصوص استفاده کنید.
آرد
افرادی که به عنوان نانوا کار می‌کنند بیش از دیگران سرفه و خس خس سینه دارند. مشکلات تنفسی که بر اثر استنشاق آرد بوجود می‌اید آنقدر رایج است که نام خود را دارد؛ آسم نانوایی. با گذشت زمان می‌تواند شرایط ریوی مانند آسم را بدتر کند و به ریه های شما آسیب برساند. به نظر می رسد که نه تنها نانوا، بلکه خانواده آنها را نیز تحت تأثیر قرار می دهد، احتمالاً به دلیل گرد و غباری که روی لباس، پوست و مو به خانه منتقل می شود.
لوازم گازسوز
اجاق‌ها و بخاری‌های گازسوز یکی از دلایل پنهان مشکلات ریوی هستند. همانطور که گاز می سوزد، ماده شیمیایی به نام اکسید نیتروژن می سازد که می تواند ریه های شما را ملتهب کند، باعث سرفه و خس خس سینه شود و باعث آسم شود. این گاز همچنین هنگام سوزاندن چوب، نفت، زغال سنگ یا نفت سفید نیز درست می‌شود. اطمینان حاصل کنید که وسایل برقی را به درستی نصب، تمیز و نگهداری کنید و به نحوه ارسال گازهای زائد به بیرون از خانه توجه بیشتری داشته باشید.
سوسک‌ها
مدفوع و تکه‌های بدن سوسک‌ها به گرد و غبار تبدیل شده و روی زمین، ملافه و مبلمان شما می‌نشیند. هنگامی که در اثر فعالیت هایی مانند جاروبرقی تحریک می‌شود، آن را تنفس می‌کنید. این می تواند باعث آلرژی و مشکلات تنفسی شود. کودکان زیر ۷ سال ممکن است در صورت تماس با این مواد ممکن است به آسم مبتلا شوند. پس در پاکیزگی خانه خود کوشا باشید بخصوص پارچه و فرش‌ها.
پرنده‌ها
هنگامی که برخی از افراد ذرات معلق در هوا را از پر و مدفوع پرندگان تنفس می‌کنند، ریه هایشان ملتهب می‌شود و ممکن است در آنجا بافت اسکار ایجاد شود. گاهی اوقات به آن بیماری کبوتر پرورش دهنده یا ریه پرنده خوار نیز گفته می‌شود. ممکن است بشنوید که پزشک از آن به عنوان پنومونیت حساسیتی یاد می کند. در صورت مشاهده علائم پس از حضور در اطراف پرندگان با پزشک مشورت کنید.
دستگاه بخور
دستگاه بخور یا رطوبت ساز به اندازه کافی بی ضرر به نظر می رسد. تنها کاری که انجام می دهد این است که رطوبت را در هوا قرار می دهد تا به شما کمک کند بهتر نفس بکشید. اما ممکن است به تنفس شما نیز آسیب برساند. این به این دلیل است که یک قارچ می تواند در دستگاه شما رشد کرده و به کل فضای خانه شما دمیده شود. همین مشکل ممکن است در سیستم های تهویه مطبوع و سیستم های گرمایشی نیز رخ دهد. ریه های شما به قارچ حساسیت پیدا کرده و ملتهب می شوند. برای جلوگیری از مشکل، سیستم گرمایش و سرمایش خود را تمیز و سرویس کنید.
جکوزی
در بسیاری از خانه ها جکوزی داخل منزل تعبیه شده است. باکتری‌هایی که در جکوزی‌های داخلی رشد می‌کنند، می‌توانند با تنفس بخار ایجاد شده توسط آب گرم وارد ریه‌های شما شوند. ریه های شما ممکن است ملتهب شوند و ممکن است تب، سرفه و مشکلات تنفسی داشته باشید. حتماً وان های آب گرم، دوش ها و استخرها را تمیز نگهداری کنید و در مورد مشکلات تنفسی به پزشک مراجعه کنید.
شمع ها
رایج ترین نوع آن که از پارافین بر پایه نفت ساخته می شود، مواد شیمیایی را در هوا آزاد می کند و ممکن است خطر واکنش‌های آلرژیک، مشکلات تنفسی مانند آسم و حتی سرطان را افزایش دهد. استفاده گاه به گاه احتمالاً خوب است، اما روشن کردن هر روز ممکن است در دراز مدت ایده خوبی نباشد. برای گزینه های ایمن تر، شمع های ساخته شده از موم زنبور عسل یا سویا را امتحان کنید و مطمئن شوید که هر زمان چیزی را می سوزانید جریان هوای خوبی وجود داشته باشد.
کیسه های هوای خودرو
یک ماده شیمیایی سفید و بی بو به نام سدیم آزید به جلو بردن این کیسه ها کمک می کند تا از شما در هنگام تصادف محافظت کند. این ماده یک پودر ریز ایجاد می‌کند که ممکن است باعث آسم و سایر مشکلات تنفسی شود. سطوح بالا ممکن است باعث پر شدن ریه‌های شما از مایع شود. همچنین می‌تواند دیواره‌های ریه‌های شما را تحریک و ملتهب کند. اگر بعد از باز شدن کیسه هوا متوجه مشکلات ریوی شدید، فوراً با پزشک خود صحبت کنید.
همه ما در برابر سلامت بدن خود مسئول هستیم و باید تمام تلاش خود را در راستای حفظ و بهبود آن انجام دهیم لذا باید سعی کنیم در کنار حفظ پاکیزگی فضای خانه، در راستای پاکیزگی شهر، کشور و دنیای پیرامون خودمان کوتاهی نکنیم و سعی کنیم جهانی پاک را برای خودمان، اطرافیانمان و نسلهای آینده بسازیم.