بدون شک نگاه کردن به چهره انسانی که ارتباط او با این دنیا هزاران سال پیش قطع شده کار دشواری است. در حین این تماشای چنین چهره ای متوجه می شویم که آنها نیز همانند ما بوده اند. البته آنها یک تفاوت مهم با ما دارند و آن اینکه به گذشته ای مربوط می شوند که برای دیرینه شناسان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این انسانها که در قالب مومیای ها باقی مانده اند فرصت مناسبی در اختیار دانشمندان قرار می دهند تا آنها با ورود به فرهنگهای باستانی، اطلاعات مهمی درباره آنها به دست آورند، اطلاعات دست اولی که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
وقتی صحبت از مومیایی می شود یعنی با بقایای برجای مانده از گذشته های بسیار دور روبرو هستیم که بخشهای قابل توجهی از آن سالم باقی مانده است. به همین دلیل دیرینه شناسان آن را گنجینه ای بزرگ از اطلاعات می دانند. آنها با بررسی دقیق یک مومیایی به نکاتی همچون بیماریهایی که داشته و حتی رژیم غذایی وی دست می یابند. کسب اطلاعات مهمی درباره ساختار ژنتیکی مومیایی و تنوع میکروبی که همراه او بوده است از دیگر یافته هایی است که در حین بررسی یک مومیایی در اختیار دانشمندان قرار می گیرد. اما این تمام داستان نیست. در بسیاری از موارد این مومیایی ها هستند که سرنخهای جدی درباره سیاستهای دورانشان به دست دانشمندان می دهند و جالب اینکه از روی همین بقایاست که می توان نکات ارزشمندی درباره فرهنگ حاکم بر زمان آنها دریافت.
وقتی صحبت از مومیایی به میان می آید ذهنها ناخودآگاه به سمت مصر باستان و مومیایی های معروف کشور هزار اسرار می رود. اما نکته اینجاست که تکنیک مومیایی کردن تنها به مصر باستان محدود نمی شود. دیرینه شناسان توانسته اند سرنخ های مهمی درباره تنوع فرهنگهای مربوط به هزاران سال پیش در گوشه و کنار جهان به دست آورند و در این میان مومیایی های باقیمانده از آن دوران بهترین سرنخها را در اختیار آنها قرار داده اند. از نگاه ساکنان زمین در هزاران سال پیش، مومیایی کردن اقدامی مهم در حفظ ارتباط میان جسم فیزیکی و روح و روان فرد از دنیا رفته تلقی می شده است. از چشم انداز آنها، همانطور که در حین زندگی کردن روح و جسم به یکدیگر نیاز دارند و ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند، این روند باید پس از مرگ نیز ادامه یابد و به همین دلیل مردگان خود را مومیایی می کردند.
در بسیاری از فرهنگها به مومیایی کردن به عنوان سمبل شأن و جایگاه نگاه می کردند. به همین دلیل مومیایی کردن همراه با مراسم بسیار خاص و با صرف زمان قابل توجهی صورت می گرفت. در نتیجه چنین اقدامی تنها برای افراد خاص صورت می گرفت و انسانهای عادی از آن بهره مند نمی شدند. این نشان می دهد آنهایی که از چنین فرآیندی بهره مند می شدند افرادی مهم و قابل احترام در زمان خود محسوب می شدند.
درحالی که پادشاه توت به عنوان شاخص ترین مومیایی باستانی در نیا محسوب می شود اما در سراسر جهان مومیایی های دیگری هم پیدا شده و جالب اینکه بسیاری از آنها زن هستند. فرقی نمی کند که آنها جوان بوده اند یا پیر، نکته مهم اینجاست که چهره های مهمی در دوران خود بوده اند و به همین دلیل مومیایی شده اند. این پرنسس ها ابدی در حالی وارد زندگی دوم خود شده اند که می توان به آنها به عنوان سفرای علمی و فرهنگی از تمدنهای زمان خود برای عصر حاضر نگاه کرد. این زنان در دورانی که زندگی می کرده اند زنان شناخته شده و مهمی بوده اند و قطعا پس از مرگ هم از ارزش بالایی برای دیرینه شناسان برخوردارند.
از جمله این زنان می توان به Lady Dai اشاره کرد که هم اکنون توسط دانشمندان چینی مورد مطالعه قرار می گیرد. این زن حدود دو هزار سال پیش در چین زندگی می کرده و از زنان قدرتمند و شناخته شده زمان خود به حساب می آید. جسد مومیایی شده این زن در سال 1972 و توسط کارگرانی که در حال حفاری در زمین بودند شناسایی شد. در روسیه که به سرزمین سرد و یخی شهرت دارد هم یکی دیگر از این زنان مومیایی شده کشف شده است. Ice Maiden در سال 1993 شناسایی شد. به عقیده دانشمندان، این مومیایی به حدود دو هزار سال پیش مربوط می شود. در آرژانتین یعنی جایی در دل کوههای مرتفع آند هم پیکر زنی به نام La Doncella شناسایی شد که حدود 500 سال از مرگ او می گذرد. تحقیقات نشان می دهد که پیکر این زن پس از مرگ به ارتفاعات برده شده تا برای مراسم مذهبی در آنجا قرار داده شود.
برای دسترسی به جدیدترین شماره Discover فایل پیوست را ملاحظه فرمائید.
مترجم: مهدی پیرگزی
No tags for this post.