به گزارش سینا از روابط عمومی وزارت علوم به نقل از
، پیمان صالحی در آیین افتتاح یازدهمین کنگره ملی گیاهان دارویی که با حضور جمعی از دانشمندان، محققان، صنعتگران، استادان و دانشجویان در دانشگاه یزد برگزار شد، اعلام کرد: در کشور ما حدود هشت هزار و ۶۰۰ گونه، بیش از کل اروپا تنوع گیاهی دارد و از این بین بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ گونه، انحصاری کشور ایران است.
وی افزود: بسیاری از ترکیباتی که امروزه خواص متعددی به ویژه خواص دارویی دارند، دارای منشأء گیاهی هستند که یا به طور دقیق از گیاه استخراج شده‌اند یا از طبیعت الهام گرفته و یا تغییراتی در آن‌ها داده شده و به صورت دارو یا دیگر فرآورده‌ها درآمده‌اند.
معاون پژوهشی وزارت علوم با بیان اینکه گیاهان دارویی در کشور ما به مثابه یک گنج خدادادی است گفت: این گنج بسیار حائز اهمیت است که باید به آن‌ها بیشتر توجه شود.
صالحی اظهار کرد: اتفاقات بسیار خوبی در این حوزه در کشور ایران رخ داده است که یکی از نقاط عطف آن تصویب سند ملی گیاهان دارویی در سال ۱۳۹۲ توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده که مفاد آن سند به خوبی در حال پیگیری است.
معاون پژوهشی وزارت علوم تصریح کرد: با تصویب این سند امروزه حدود ۵ هزار مجوز برای تولید فرآورده‌های طبیعی و دارو‌های گیاهی صادر شده است.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از موارد مختلف در این سند پیش‌بینی شده گفت: به عنوان مثال در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به راه‌اندازی دانشکده‌های طب سنتی اشاره شده است. امروزه ۸ دانشکده در حوزه طب سنتی مشغول به فعالیت هستند. لازم به ذکر است هم در وزارت علوم و هم در وزات بهداشت، ایجاد رشته‌های مختلف مرتبط با گیاهان دارویی نیز مورد توجه قرار گرفته است.
صالحی گفت: در بحث وزارت جهاد کشاورزی نیز افزایش سطح زیر کشت گیاهان دارویی و محصولات وابسته مورد توجه قرار گرفته که خوشبختانه این سطح کشت روز به روز در حال افزایش است به این دلیل که بسیاری از گیاهان دارویی نه تنها ارزش افزوده بیشتری برای ما دارند بلکه میزان نیاز آن‌ها به آب بسیار کمتر است.
وی افزود: تغییر رویه از محصولات زراعی که آب‌بری زیادی دارند به سمت گیاهان دارویی که ارزش افزوده بیشتر و نیاز آبی کمتری دارند بسیار مؤثر است.
صالحی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: بر اساس سند ملی و فعالیت‌های هم‌گرایانه و هم‌افزایانه تمامی ذینفعان، اتفاقات بسیار خوبی در حوزه گیاهان دارویی افتاده است، اما ما همچنان با وضع مطلوب فاصله داریم ولی نوید این امر را می‌دهیم که در آینده از تولید، مصرف و صادرات گیاهان دارویی به عنوان یک موضوع مهم نه تنها علمی بلکه هم از نظر سلامت و هم از نظر اقتصادی بیشتر خواهیم شنید.
صمد نژادابراهیمی دبیر اجرایی یازدهمین کنگره ملی گیاهان دارویی و مدیر کل امور پژوهشی وزارت علوم نیز، این کنگره را یکی از معتبرترین کنگره در حوزه گیاهان دارویی و حوزه‌های وابسته به آن عنوان کرد و گفت: در یازدهمین کنگره حدود ۹۰۰ نویسنده و پژوهشگر مشارکت داشتند که در قالب ۵۰۰ پوستر و سخنرانی طی دو روز ۹ و ۱۰ خردادماه ارائه خواهد شد.
وی هدف از برگزاری این همایش علمی را گردهمایی و تبادل اطلاعات و دستاورد‌های به روز و انتقال آن‌ها به صنعتگران و جامعه عنوان کرد و افزود: حضور پرشور پوهشگران، محققان، دانشمندان و صنعتگران در این کنگره نشان از اهمیت این موضوع دارد.
نژادابراهیمی ابراز‌امیدواری کرد: خروجی این کنگره با توجه به ارائه محصولات ارزشمند از جانب صنعتگران در نمایشگاه جانبی و ارائه مقالات مفید از جانب محققان، در نهایت محصولات خوبی در قفسه فروشگاه‌ها و سفره مردم قرار گیرد.
عباس کلانتری رئیس دانشگاه یزد در این کنگره ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای خدمت، با اشاره به اهمیت بحث گیاه گفت: در آیات قرآن بسیار به گیاهان اشاره شده و گیاه در بحث خداشناسی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه در آیات و روایات به خواص بسیاری از گیاهان اشاره شده است، گفت: خداوند در آیه وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ به انجیر و زیتون سوگند یاد می‌کند. از انجیر یک بار و از زیتون هفت بار در قرآن قسم خورده شده است که این مهم نشان از اهمیت گیاه دارد.
وی بحث کنگره گیاهان دارویی را بسیار مقدس دانست و تصریح کرد: از گذشته تا کنون به گیاهان دارویی بسیار اهمیت داده شده است و می‌توان گفت انسان‌ها بخش عمده‌ای از سلامتی‌شان را مدیون گیاهان دارویی هستند.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی و مجری طرح گیاهان دارویی نیز در این کنگره با بیان اینکه ما ظرفیت‌های بسیار خوبی در حوزه گیاهان دارویی در کشور داریم گفت: با تعامل و ارتباط مؤثر میان دانشگاه و بخش کشاورزی می‌توانیم به اهداف سند ملی گیاهان دارویی دست یابیم و به عنوان یک کشور پیشرفته در این حوزه در دنیا ابراز وجود کنیم.
حسین زینلی گفت: ما در حوزه گیاهان دارویی پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم اما هنوز می‌توانیم در این مسیر به پیشرفت‌های بیشنری دست یابیم و این مهم همبستگی بیشتری را می‌طلبد.
وی تصریح کرد: سالانه ۲ میلیارد دلار دارو‌های گیاهی در ایران تولید می‌شود که از این میزان ۵۰۰ میلیون دلار که بخش عمده آن را زعفران تشکیل می‌دهد به دیگر کشور‌ها صادر می‌گردد.
وی با اشاره به اینکه ما باید در دنیا رقابت داشته باشیم و در امر گیاهان دارویی پیشتاز باشیم، بر ایجاد زنجیره ارزش گیاهان دارویی برای رسیدن به اهداف تأکید کرد و گفت: اگر دانشگاهیان در مسیر این زنجیره قرار گیرند قطعاً در این حوزه، ارزآوری خوبی خواهیم داشت.
زینلی با بیان اینکه گیاهان ما در دنیا بی‌نظیر است گفت: از جمله برنامه‌های پیشنهادی توسعه زنجیره ارزش گیاهان دارویی کشور در قالب برنامه هفتم توسعه، کمک به افزایش سطوح کشت آبی و دیم، کمک برای اخذ گواهی ارگانیک، کمک برای اجرایی کردن استاندارد GAP، احداث واحد‌های بسته‌بندی و فرآوری مدرن، برگزاری سمینار‌ها، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها، کمک به ثبت برند ملی، کمک به ایجاد انبار‌های بورس، حمایت از تحقیقات جهت ارائه محصولات غذایی و دارویی و بهداشتی، برگزاری کلاس‌های آموزشی برای کشاورزان و کارشناسان، احداث پایانه‌های صادراتی و… است.
وی در ادامه سخنان خود بر تعیین گیاهان دارویی اولویت دار جهت کشت زراعی در کشور تأکید کرد و گفت: وزارت جهاد کشاورزی برای کل کشور طرح آمایش در این زمینه پیش‌بینی کرده است و برای هر استان بر حسب شرایط داور‌های خاص گیاهی قطب‌بندی صورت گرفته که با اجرای این طرح می‌توان از ظرفیت‌های موجود بیش از پیش استفاده کرد.
مهدی سیف سهندی معاون دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی نیز در ادامه مراسم افتتاح یازدهمین گنگره ملی گیاهان دارویی به ارائه گزارشی از وضعیت فعلی حوزه گیاهان دارویی و اهداف سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی پرداخت.
وی گفت: به طور کلی در توسعه خدمات آموزش و پژوهش وضعیت تا حدودی قابل قبول است اما در توسعه اقتصاد و تولید ثروت وضعیت مطلوب نیست.
سیف سهندی در ادامه با اشاره به بحث توسعه اقتصاد دانش بنیان گیاهان دارویی و طب سنتی به مقایسه اقتصاد سنتی و دانش بنیان پرداخت و گفت: توسعه اقتصاد دانش بنیان به شدت تحت تأثیر تنظیم‌گری و فناوری است.
وی از جمله روشهای توسعه اقتصاد دانش بنیان را توسعه اکوسیستم کسب و کار(شبکه‌ای از فعالان تأمین، تولید و بازار برای کسبحوزه ارزش)، توسعه اکوسیستم نوآوری (شبکه‌ای از ذی نفعان برای خلق ارزش با استفاده از دانش و فناوری) و توسعه اکوسیستم دانش (شبکه‌ای از فعالان برای خلق دانش و فناوری) عنوان کرد.
وی در ادامه با اشاره به اهمیت راه‌اندازی اکوسیستم نوآوری برای گیاهان دارویی و طب سنتی گفت: توسعه اقتصادی و جهش تولید در کشور نیازمند ایجاد بسترهای لازم برای نفوذ و توسعه فناوریهای نوین در حوزه‌های مختلف و زنجیره ارزش بر اساس منافع اقتصادی بازیگران (عدالت محور) است. مدلهای موفق جهانی نشان دادند که افزایش بهره‌وری، افزایش تولید (کمیت و کیفیت)، کسب ثروت، ایجاد اشتغال و… تنها از طریق توسعه فناوریهای نوین در بستر اکوسیستم نوآوری امکان‌پذیر است.
وی در ادامه سخنان خود به تشریح برنامه توسعه اقتصاد دانش بنیان گیاهان دارویی و طب سنتی پرداخت.