به نظر می‌رسد اولین درمان دیابت نوع ۲ در جهان با روش سلول درمانی در چین محقق شده است که طی آن مردی ۵۹ ساله که به مدت ۲۵ سال مبتلا به دیابت نوع ۲ و متحمل عوارض شدید این بیماری بود، اکنون از شر آن رها شده است.
گروهی از دانشمندان و پزشکان چینی در یک دستاورد نوآورانه پزشکی، برای اولین بار با استفاده از روش سلول‌درمانی توانسته‌اند یک بیمار دیابتی را درمان کنند.
به نقل از آی‌ای، بیمار مردی ۵۹ ساله است که به مدت ۲۵ سال دیابت نوع ۲ را تحمل کرده و با عوارض شدید این بیماری مواجه بود. وی با وجود دریافت پیوند کلیه در سال ۲۰۱۷ بیشتر عملکرد جزایر لانگرهانس خود را که برای تنظیم سطح گلوکز خون حیاتی است، از دست داده بود و به چندین تزریق روزانه انسولین وابسته بود.
جزایر لانگرهانس مناطقی درون لوزالمعده(پانکراس) هستند که هورمون‌های انسولین، گلوکاگون، آمیلین، سوماتواستاتین، پلی‌پپتید پانکراسی و گرلین را ترشح می‌کنند و اهمیت بالایی در متابولیسم گلوکز دارند.
تیموتی کیفر(Timothy Kieffer) استاد گروه علوم سلولی و فیزیولوژیکی در دانشگاه بریتیش کلمبیا روز دوشنبه به رسانه چینی ساوث چاینا مورنینگ پست گفت: من فکر می‌کنم این مطالعه نشان دهنده پیشرفت مهمی در زمینه سلول‌درمانی برای دیابت است.
یک قدم به درمان دیابت با سلول‌های بنیادی نزدیک‌تر شدیم
محققان در سراسر جهان در حال بررسی پیوند جزایر لانگرهانس به عنوان یک درمان جایگزین امیدوارکننده هستند که در درجه اول بر ایجاد سلول‌های جزایر لانگرهانس مانند کشت سلول‌های بنیادی انسانی تمرکز دارند. اکنون پس از بیش از یک دهه تلاش به نظر می‌رسد محققان چینی به پیشرفت چشمگیری دست یافته‌اند.
در ژوئیه ۲۰۲۱ این بیمار تحت این پیوند سلولی قرار گرفت و تنها ۱۱ هفته بعد، دیگر نیازی به انسولین خارجی نداشت و در عرض یک سال، نیاز او به داروهای خوراکی برای کنترل سطح قند خون کاملاً برطرف شد.
این تیم به سرپرستی یین هائو، محقق برجسته در بیمارستان چانگ‌ژنگ شانگهای از سلول‌های تک هسته‌ای خون خود بیمار استفاده و آنها را برنامه‌ریزی کردند. این سلول‌ها به «سلول‌های بذر» تبدیل شدند و بافت جزایر لانگرهانس را در یک محیط مصنوعی بازسازی کردند.
یین هائو تاکید کرد که این پیشرفت نوین دیگری در زمینه پزشکی بازساختی است که از قابلیت‌های بازسازی خود بدن برای درمان بیماری استفاده می‌کند.
یک چالش رایج در تحقیقات پیوندی، تمایز سلول‌های بنیادی به سلول‌های تولید کننده انسولین با کیفیت بالا در مقیاس بزرگ برای استفاده درمانی است.
در مطالعه‌ای که در اوایل سال جاری در مجله Stem Cell Research & Therapy منتشر شد، تیمی از محققان دیابت به رهبری تیموتی کیفر روش‌هایی را برای افزایش تولید مقیاس‌پذیر بررسی کردند. آنها پارامترهای کلیدی را برای نظارت بر کیفیت در طول تولید سلول درمانی شناسایی کردند. یافته‌های آنها بینش‌های ارزشمندی را در مورد تولید در مقیاس بزرگ سلول‌های پانکراس مشتق از سلول‌های بنیادی پرتوان انسانی(hPSC) ارائه می‌کند و راه‌هایی را برای استاندارد کردن فرآیند تولید پیشنهاد می‌کند.
در حالی که داده‌های پیش‌بالینی تیم کیفر از استفاده از سلول‌های جزایر لانگرهانس مشتق شده از سلول‌های بنیادی برای درمان دیابت نوع ۲ پشتیبانی می‌کند، به گفته کیفر، گزارش یین هائو نشان دهنده اولین شواهد کارکرد آن در انسان است.
دیابت در چین
هوانگ یانژونگ کارشناس ارشد بهداشت جهانی در شورای روابط خارجی خاطرنشان می‌کند که جمعیت دیابتی در چین به طور نامتناسبی بالاست. وی تاکید کرد که اگرچه چین ۱۷.۷ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد، اما جمعیت دیابتی آن یک چهارم کل جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد و هزینه قابل توجهی را بر دولت این کشور تحمیل می‌کند.
چین بیشترین تعداد مبتلایان به دیابت را در جهان دارد. طبق اعلام فدراسیون بین‌المللی دیابت، این کشور ۱۴۰ میلیون نفر مبتلا به دیابت دارد که حدود ۴۰ میلیون نفر از آنها به تزریق مادام العمر انسولین وابسته هستند.
کیفر می‌گوید اگر این رویکرد سلول‌درمانی موفقیت آمیز باشد، می‌تواند بیماران را از شر داروها رها کند، سلامت و کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشد و هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
با این حال او تاکید کرد که مطالعات بیشتر که شامل بیماران بیشتری باشد، بر اساس یافته‌های این مطالعه چینی برای دستیابی به نتایج قطعی ضروری است.