راهبردهای مراکز نوآوری باید با راهبردهای دانشگاه ها در یک راستا باشد

به گزارش سینا پرس به نقل از روابط عمومی دانشگاه قم، دکتر ملکی در سومین جلسه ارتقای علوم انسانی در دانشگاه قم تحت عنوان سطوح آمادگی فناوری یا TRL عنوان کرد: در خصوص مراکز نوآوری در دانشگاه‌ها، تحقیقاتی انجام‌شده که مرکز نوآوری خوب در بخش دانشگاهی چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد. مراکز نوآوری در دانشگاه‌ها و مراکز خارج از دانشگاه تفاوت‌هایی دارد و تعریف‌های متفاوتی درخصوص مراکز نوآوری ارائه می‌شود اما به‌طورکلی مراکز نوآوری، مکان‌هایی هستند که دانشگاه‌ها با مراکز تحقیقاتی و برخی شرکت‌ها که متقاضی محصولات و خدمات هستند در یک حوزه تخصصی در رابطه با یک چارچوب برنامه‌ای بلندمدت با هم همکاری می‌کنند.
وی افزود: به طور کلی مراکز نوآوری باید راهبردهایی در راستای راهبردهای خود دانشگاه‌ها داشته باشند. درمورد مراکز نوآوری دانشگاهی، همکاری دانشگاه با مراکز تحقیقاتی و برخی شرکت‌ها که معمولاً سرمایه‌گذار هستند بسیار مهم است. مراکز نوآوری مختلفی هم وجود دارد؛ مثلاً در دهه‌ی ۸۰ تا ۹۰ بیشتر مراکز نوآوری، ماهیت صنعتی داشتند و خود دانشگاه‌ها هم بیشتر صنعتی بودند اما در حال حاضر شکلی که در اقتصاد داریم بیشتر به سمت خدمات رفته و در این حوزه اهمیت علوم انسانی بالا می‌رود. برای مثال در کشورهایی که اقتصاد خدماتی دارند مانند آمریکا نقش علوم انسانی بسیار پررنگ و بااهمیت است.

استاد دانشگاه قم ادامه داد: اهداف و وظایف مراکز نوآوری کاملاً واضح و مشخص است که برای مثال می‌توان به تولید ثروت، حمایت از محققان درجهت تبدیل پروژه‌ها به محصول یا خدمات، کمک به تجاری سازی، افزایش توانمندی دانشجویان و اساتید و پیچیدگی اقتصادی که یک ملاک بسیار مهم است اشاره کرد.

وی گفت: پیش‌از این‌که یک مرکز نوآوری شروع به‌کار کند باید ببینیم اصلاً چه الزاماتی دارد. بحث آینده پژوهی خصوصاً بحث آینده نگاری راهبردی در این الزامات بسیار مهم است. در اکثر دانشگاه‌ها تحقیقات در زمینه آینده‌پژوهی بسیار گسترش پیدا کرده و به‌همین خاطر بیشتر دانشگاه‌هایی که به سمت مراکز نوآوری می‌روند کمیته‌هایی با نام کمیته آینده‌نگری دارند و در این کمیته‌ها مسائل آموزش عالی را به‌صورت مداوم رصد می‌کنند.

دکتر ملکی بیان کرد: بحث دوم دانشگاه نوآور است؛ یعنی دانشگاهی که ریسک‌ها و تهدیدهای خود را بشناسد و کمیته‌های تحلیل ریسکی داشته باشد که به‌طور مداوم برای آن ریسک‌ها تحلیل‌های نوآورانه ارائه دهد. مورد دیگر دانشگاه مأموریت محور است که مراکز نوآوری باید حتماً در راستای این مأموریت‌ها حرکت کنند. مورد بعد فناوری‌های نسل چهار و هوش مصنوعی است. اکثر دانشگاه‌هایی که به سمت مراکز نوآوری رفتند بر روی زیرساخت‌های فناوری خود تمرکز می‌کنند، زیرا بحث داده‌محوری در همه زمینه‌ها به ما کمک می‌کند.

وی اضافه کرد: مطلب دیگر حاکمیت فرهنگ تصمیم‌گیری داده محور است که داده‌ها در علوم انسانی نقش بسیار مهمی دارند و به‌طور مداوم باید جمع‌آوری و پایش شوند. یکی از ایده‌های دانشگاه‌ها برای توسعه مراکز نوآوری تأمین مالی است. تأمین مالی جزو حوزه‌های بسیار مهم در هر ارگان به حساب می‌آید، به‌همین خاطر کار بسیاری از این مراکز نوآوری ارائه راه‌حل های جدید برای تأمین مسائل مالی است.

دکتر ملکی در پایان گفت: یکی دیگر از الزامات مراکز نوآوری این است که دانشگاه یک سیاست مشخص در حوزه تأمین مالی داشته باشد و مشخص باشد که بیشتر در کدام حوزه ورود خواهد کرد. مطلب بعدی ویژگی‌های یک مرکز نوآوری قوی است که باید خاص در یک یا چند حوزه باشد یعنی به‌جای تمرکز روی رشته‌های دانشگاهی متمرکز بر حوزه مشخص و توجه به روندها، پیشنهادها و سیگنال‌های ضعیف و شگفتی‌ساز مهم اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، فناوری و محیط‌زیستی داشته باشد. معمولاً مراکز نوآوری به‌دنبال ارائه فناوری‌های جدید هستند.